Mandea lingvaro

Ne konfuzu ĉi tiun artikolon kun mendea lingvo, mendeoj, mandaja lingvo, aŭ mandajoj.

Mandea lingvaro
Klasifiko
Lingvistika klasifiko	Niĝerkonga lingvaro
Glottolog	mand1469
v • d • r

La mandea lingvaro estas granda lingvofamilio ene de la niĝerkonga lingvaro uzataj en Okcidentafriko. Laŭ Ethnologue estas 74 mandeaj lingvoj, dum Encyclopædia Britannica taksas la nombron de mandeaj lingvoj je 40, uzataj de ĉirkaŭ 20 milionoj da homoj kaj la Oxford Research Encyclopedia of Linguistics taksas ilin je 60 ĝis 75, uzataj de inter 30 kaj 40 milionoj da homoj^[1]. La mandeaj lingvoj estas ĉefe uzataj en la okcidentafrikaj landoj Burkino, Malio, Senegalo, Gambio, Gvineo, Gvineo Bisaŭa, Sieraleono, Liberio kaj Ebur-Bordo.

La plej grandaj lingvoj (laŭ denaskuloj) estas la bambara (14,1 milionoj) kaj la ĝula (dyula, 12,5 milionoj). La mandeaj lingvoj estas tradicie rigardataj kiel branĉo de la niĝer-konga lingvofamilio, kvankam ĉi tiu vidpunkto estas pridubata de iuj lingvistoj.

Iuj el la mandeaj lingvoj en Sieraleono kaj Liberio havas siajn proprajn skribsistemojn, inkluzive de la vaja lingvo (Vai, ꕙꔤ, malkovrita de la germana misiisto Sigismund Kölle en 1849), poste ankaŭ la mendea (Mɛnde yia), la loma (Looma) kaj la kpelea (Kpɛlɛɛ). Nova skribsistemo estas la N'Ko-skribo (en Esperanto Nokoa skribo, 1949), kiu estas uzata interalie por la bambara. La Nokoa skribo estas pli kaj pli uzata. Lernejoj en Gvineo kaj Malio instruas la Nokoan skribon jam de jaroj.

• Bandia lingvo

• (en) "Mande, Ethnologue: Languages of the World, 17-a eldono.
• (en) "Mande languages". Encyclopædia Britannica.