[go: up one dir, main page]

Saltu al enhavo

Lettre sur les aveugles

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Lettre sur les aveugles à l'usage de ceux qui voient
skribita verko
Aŭtoroj
Aŭtoro Denis Diderot
Lingvoj
Lingvo franca lingvo
Eldonado
Eldondato 1749
Ĝenro eseo
vdr

En Lettre sur les aveugles à l'usage de ceux qui voient ("Letero pri blinduloj por tiuj kiuj vidas") Denis Diderot aliras al la afero de la vida percepto, temo kiu tiam estis vidanta reaperon de intereso pro la sukceso de medicinaj proceduroj kiuj ebligis al kirurgoj operacii kataraktojn (demonstrite en 1728 de William Cheselden kaj en 1747 de Jacques Daviel) kaj kelkajn kazojn de blindeco el nasko. Tiam multe oni spekulativis pri la naturo kaj funkciado de la vidkapablo, kaj pri kiom multe percepto, kutimo kaj sperto permesas al individuoj identigi formojn en spaco, percepti distancojn kaj mezuri volumenojn, aŭ distingi realisman artaĵon disde realo.

Laŭ la eseo de Diderot, blindulo kiu subite kapablas vidi por la unua fojo ne tuj komprenas tion kion tiu vidas, kaj ĝi devas pasigi iome da tempo establante rilatojn inter sia sperto de formoj kaj distancoj (kompreno unue akirita per tuŝado) kaj la bildoj kiuj poste aperis per la vidkapablo.

En la verko Diderot montris sian sintenon por ateismo, kio estis revolucia tiam. Li estis enprizonigita pro tio, sed la protektado fare de homoj asociaj kun la Encyclopédie kondukis al lia liberigo post kelkaj monatoj.