Fera Regulo de Oligarkio

La Fera Regulo de Oligarkio estis formulita de la germana sociologo Robert Michels en sia libro Politikaj Partioj. Laŭ ĉi tiu regulo, la formado de oligarkio en organizaĵoj demokratie regataj estas neevitebla, kaj estas rezulto de teknikaj kialoj. Michels formulis ĉi tiun regulon post esploroj kiujn li faris en socialismaj organizaĵoj kaj sindikatoj en Eŭropo antaŭ la Unua Mondmilito ^[1][2].

la teorio de Michels deklaras ke ĉiuj socialismaj organizaĵoj, ĉiaokaze de kiom demokratiaj ili estas kiam komencita, eventuale evoluigas en oligarkioj. Michels observis ke pro tio ke sufiĉe granda kaj kompleksa organizaĵo ne povas funkcii pure kiel rekta demokratio, potenco ene de organizaĵo ĉiam estas delegita al individuoj ene de tiu grupo, elektitaj aŭ alie. Kiel li vortumis ĝin en Politikaj Partioj, "Ĝi estas organizaĵo kiu donas superregon de la elektita super la elektantoj. [...] Kiu diras organizaĵon, diras oligarkion." ^[3]

La regulo fariĝas pro multaj kialoj:

• Plej demokratiaj agoj, kiel ĉiu ago farita en granda homa socio, postulas organizadon.
• Plejparto de la loĝantaro ne interesiĝas pri politika agado. La veraj laboristoj ne havas potencon kaj kapablon okupiĝi pri politika agado.
• La evoluo de forta organizaĵo estas necesa por atingi la celon de la grupo.
• Fortaj organizaĵoj postulas fortan gvidadon.
• Organizi grandskale postulas dividi la decidajn procezojn en komitatojn, neegalan distribuadon de respondeco por dezajni la procezon, delegadon de aŭtoritato ktp.
• Neegala distribuo de respondecoj kondukas al koncentriĝo de potenco en la manoj de la komitatoj kaj la administrado en du ĉefaj procezoj, kiuj plifortigas unu la alian:
  1. La manaĝeroj akiras kapablojn kaj informojn necesajn por plibonigi sian administran stilon, dum tiuj, kiuj ne estas manaĝeroj, disvolvas kapablojn kaj informojn rilate al la praktika realigo de la laboro. Tiuj interspacoj kreas potencinterspacojn ene de la organizaĵo kiuj kreskas pli grandaj kiam la sistemo iĝas pli kompleksa.
  2. Administranto respondecas pri la strukturo de la organizaĵo kaj tial nomumas malĉefajn manaĝerojn kiuj estas subuloj al li, tiel kreante centron de potenco ĉirkaŭ li.
• Ĉi tiuj procezoj estas establitaj kaj plifortigitaj pro du pliaj procezoj:
  1. Subuloj disvolvas naturan lojalecon al administrantoj pro diversaj kialoj, la ĉefa el kiuj estas la manko de intereso, kapablo aŭ sufiĉa memestimo por integriĝi en administradon.
  2. La administrantoj strebas konservi sian potencon pro multaj kialoj, la ĉefaj el kiuj estas la privilegioj kiuj venas kun administrado, la identigo de sia potenco kun la bono de la organizaĵo kaj abstrakta deziro pliigi sian socian potencon.

Michels asertas, ke la oligarkio havas siajn proprajn interesojn, kiuj ĉefe koncernas la konservadon kaj pliigon de sia relativa potenco, interesojn kiuj en multaj kazoj ne respondas al la celoj de la organizaĵo kaj al la profito de la demokratia socio en kiu la organizaĵoj funkcias. Ĉefekzemplo de tia intereso estas la konservativismo de la organizaĵo, pro kiu organizaĵoj emas kun la tempo esti tro konservativaj (foje koste de la celoj de la organizaĵo).

Laŭ Michels, la fera regulo de oligarkio estas eneca en homa ekzisto kaj ne povas esti aboliciita, sed ja povas esti reduktita.

Michels asertas, ke ekzistas kontraŭprocezoj en la socio, kiuj devas esti plifortigitaj por redukti ĉi tiun procezon. Michels malofte mencias, kio estas ĉi tiuj mekanismoj. Sed provoj de leĝdonado tra la mondo kaj analizo de diversaj organizaj procezoj montris la kapablon konservi pli demokratiajn organizaĵojn.

• Promocio de malcentralizita kaj plurdirekta komunikado : promociante publikan komunikadon, kiu ne estu regata de la gvidantaro, eblas krei publikan diskurson ĉirkaŭ la konduto de la gvidantaro, tiel kritikante ĝin pozitive aŭ negative. Se ankaŭ stariĝos sankciaj mekanismoj, la publiko povos trudi sian opinion al la gvidantaro. Komunikadoj kiuj ne estas kontrolitaj fare de centraj partioj, kiel ekzemple la Interreto, estas pli bonaj ol komunikadoj kiuj estas centre kontrolitaj, kiel ekzemple televido kaj radio. Ĉi tio kreos situacion, kie ĉiuj povas esprimi sian opinion kaj kritiki la gvidadon.
• Leĝdonado kiu preteriras reprezentantojn : en la landoj de Usono kaj Svislando oni kutimas permesi al la publiko proponi leĝojn. Se tiuj leĝoj estas akceptitaj per plimulta voĉdono, tiuj leĝoj devigas la reprezentantojn. Tiamaniere la publiko povas devigi sian opinion al la oligarkio, kaj malhelpi ĝin esti la sola leĝdonanto.
• La kapablo trudi sankciojn al la gvidado de la organizaĵo : Sur paĝo 40 de la libro (en la PDF-eldono kiu aperas malsupre), Michels skribas, ke la publiko rezignas siajn rajtojn pro sia apatio. Dum li estas postulata pagi la mekanismon de la movado, por konservi la movadon, al publiko mem mankas ajnan kapablon kontroli ĝian gvidadon, aŭ trudi sankcion al ĝi.
• Edukado de publiko al kritikemo : Alia ĉefa procezo estas viglado kaj kritiko fare de la individuo, kiu dependas de plibonigo de la socia situacio de la individuoj en la socio kaj precipe de ilia edukado (Michels atribuas la ĉefan rolon de edukado al altiĝo de la nivelo de klerismo kaj disvolviĝo de kapabloj de kritika pensado).

Krom la graveco de la fera regulo de la oligarkio por demokratia organizaĵo, Michels asertas ke ekzistas alia implico de ĝi sur la tielnomita "socialisma lukto". Laŭ Michels, la formado de tia oligarkio dependas ankaŭ de la naturo de tiu lukto: la neceso kunigi fortojn kreas avantaĝojn por la centralizita konduto de la socialismaj organizaĵoj. En lumo de tio, la formado de forta oligarkio servas la lukton. Tiu ĉi procezo intensiĝas, kiam la oligarkio stariĝas: ĉiu kontraŭstaro al ĝi fariĝas opozicio al la lukto mem.

La bezono pligrandigi la vicojn kaj la bezono stari kontraŭ fortaj kaj malamikaj eksteraj potencoj, alportas la socialisman organizaĵon al modera konduto. La organizaĵo provas konservi siajn atingojn instituciigante la ekzistantan situacion, sciante ke la radikaliĝo de la lukto kaŭzos eksteran kaj internan reziston, kiu povas damaĝi la organizaĵon. La tendenco de la organizaĵoj al konservativismo tial estas proksime rilata al la starigo de la oligarkio: tiu ĉi oligarkio baziĝas sur la instituciigo de la ekzistanta situacio kaj ĉar ĝia potenco estas konstruita sur tiu ĉi situacio, ĝi klopodas konservi ĝin. Ĉiu oligarkio kaj konservativismo servas unu la alian.

Michels disetendiĝas kaj asertas ke la socialisma organizaĵo kreas ene de si socian strukturon similan al la strukturo kiun ĝi kritikas: oligarkia gvidado kaj larĝa malsupra klaso, malhavante implikiĝon en regado. Michels asertas, ke spite al ĝia ideologio la sukceso de la socialisma lukto (mezurita laŭ nombro de la partoprenantoj) efektive signifos, ke ne okazos vera socialisma ŝanĝo en la socio.

• Michels, Robert. 1915. Political Parties: A Sociological Study of the Oligarchical Tendencies of Modern Democracy.
• Wagner, Gustav. "Robert Michels und das eherne Gesetz der Oligarchie". In "Wer wählt, hat seine Stimme abgegeben". Graswurzel Revolution pp. 28.
• Nodia, Ghia. "Democracy's Inevitable Elites". Journal of Democracy 31, no. 1 (2020): 75–87.

• Politikaj Partioj Arkivigite je 2020-08-17 per la retarkivo Wayback Machine de Robert Michels en PDF
• Verstehen: Hejmpaĝo de Max Weber De Frank W. Elwell. 'Oligarkia' sekcio priskribas la Leĝon. Laste alirita la 27a de majo 2006.