Ekliptika koordinata sistemo

La ekliptika koordinata sistemo estas unu el la koordinataj sistemoj - ĝi uziĝas en la sfera astronomio, la dudimensia astronomia priskribo de la tero observebla ĉielo, kaj en la astrologio. Kontraste al la ekvatora koordinata sistemo, kiu orientiĝas je la ebeno de la ekvatoro de la tero, la referenca ebeno de la ekliptika koordinata sistemo estas la per la ekliptiko priskribita ebeno: tio proksimume estas la orbita vojo de la tero ĉirkaŭ la suno.

1. La vektoro de la angula movokvanto ${\displaystyle \mathbf {C} }$ de idealigita tero en la ĉielosfero difinas la "ekliptikan poluson" ${\displaystyle P}$.
   La "norma ebeno" de tiu vektoro ${\displaystyle \mathbf {C} }$ nomatas "idealigita ekliptiko" ${\displaystyle E}$.
2. ${\displaystyle \mathbf {W} }$ estu certa direkto en tiu "idealigita ekliptiko" ${\displaystyle E}$.
   ${\displaystyle \mathbf {W} }$ en la ĉielosfero difinas punkton ${\displaystyle {\mathcal {W}}}$, la "ekvinokson de la koordinatoj".

La pozicio de astro indikiĝas per du koordinatoj:

• La ekliptika longitudo (foje ankaŭ nomata "ĉiela longitudo")${\displaystyle \lambda }$ indikas la angulon kompare al ${\displaystyle {\mathcal {W}}}$. ${\displaystyle \lambda }$ mezuriĝas en al ekliptika ebeno en la direkto de la tera orbito per pozitiva nombro kaj en ${\displaystyle {\mathcal {W}}}$ identas al la nula grado (0°). Validas:

${\displaystyle -180^{\circ }<\lambda \leq +180^{\circ }}$

• La ekliptika latitudo (foje ankaŭ nomata "ĉiela latitudo") ${\displaystyle \beta }$ indikas la angulon kompare al ${\displaystyle E}$ – la "vertikalan alton" super la ekliptika ebeno – en ${\displaystyle E}$ ĝi identas al la nula grado (0°) [tio signifas ke te la vidpunkto de la tero, la suno vojaĝas en la ekliptiko kaj ĉiam havas ekliptikan latitudon de 0] kaj en ${\displaystyle P}$ al la naŭdeka grado (90°). Validas:

${\displaystyle -90^{\circ }\leq \beta \leq +90^{\circ }}$

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kosmo. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).