Gabriele D'Annunzio

Honorigoj
Honorigoj	Honora Legio; Medal of Military Valour (en) ; Officer of the Military Order of Savoy (en) ; Militkruco 1914-1918; Milita Ordeno de Italio; Malta Ordeno; Knight of the Military Order of Savoy (en) ; vd

Postenoj
Postenoj	deputito de Reĝlando Italio (1897–1900) vd

**Gabriele D'Annunzio**
Gabriele D'Annunzio
Persona informo
	Gabriele D’Annunzio
Naskiĝo	12-an de marto 1863; en Peskaro, Reĝlando Italio
Morto	1-an de marto 1938 (74-jaraĝa); en Gardone Riviera, Italio
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Cerba sangado vd
Tombo	Vittoriale degli italiani (en) vd
Religio	ateismo vd
Lingvoj	itala vd
Ŝtataneco	Reĝlando Italio vd
Alma mater	Universitato de Romo "La Sapienza" ; Convitto Nazionale Cicognini (en) vd
Partio	historia dekstro ; Historical Far Left (en) ; Italian Nationalist Association (en) vd
Subskribo
Familio
Edz(in)o	Maria Hardouin (en) vd
Amkunulo	Maria Gravina Cruyllas (en) ; Alessandra Carlotti di Rudinì (en) ; Eleonora Duse (mul) (1898–1901); Margherita Besozzi di Castelbarco (en) (1919–) vd
Infanoj	Mario D'Annunzio (en) ; ( Maria Hardouin (en) ); Renata D'Annunzio (en) ; ( Maria Gravina Cruyllas (en) ); Ugo Veniero D'Annunzio (en) ; ( Maria Hardouin (en) ); Gabriellino D'Annunzio (mul) ; ( Maria Hardouin (en) ); Gabriele Cruillas (en) ; ( Maria Gravina Cruyllas (en) ) vd
Profesio
Alia nomo	Duca Minimo • Ariel • Bottom • Bull-Calf • Conte (Il) di Sostene • Floro • Happemouche • Filippo La Selvi • Lila Biscuit • Mab • Mambrino • Marchese (Il) di Caulonia • Mario de' Fiori • Miching Mallecho • Morilot • Musidoro • Myr • Pittore di Allegorie • Puk • Shiun-Sin-Katsu-Hava • Sir Ch. de Vere • Svelt vd
Okupo	dramaturgo ; verkisto ; eseisto ; scenaristo ; piloto ; ĵurnalisto ; militisto ; poeto ; politikisto ; libretisto vd
Aktiva en	Rijeko vd
Aktiva dum	1915–1938 vd
Verkado
Verkoj	Il Piacere ❦; Le vergini delle rocce ❦; Francesca da Rimini ❦; The Intruder ❦; The Dream of a Spring Morning vd
Postenoj
Postenoj	deputito de Reĝlando Italio (1897–1900) vd
Honorigoj
Honorigoj	Honora Legio; Medal of Military Valour (en) ; Officer of the Military Order of Savoy (en) ; Militkruco 1914-1918; Milita Ordeno de Italio; Malta Ordeno; Knight of the Military Order of Savoy (en) ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Akademio Reĝa de Lingvo kaj Literaturo Francaj de Belgio (1921–1938); Accademia della Crusca vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Gabriele D'ANNUNZIO (naskita la 12-an de marto 1863 en Pescara, mortinta la 1-an de marto 1938 en Gardone Riviera), princo de Montenevoso, estis itala verkisto. Li apartenis al la plej gravaj kaj samtempe plej pridiskutitaj reprezentantoj de la dekadenca poezio de la itala literaturo.

Biografio

Li studis en Florenco kaj ĉe la universitato de Romo. Kiel 16-jaraĝulo li publikigis sian unuan lirikaĵaron Primo vere presotan je propra kosto. Ĝi tre imitis la poezion de Giosue Carducci. En 1881 li setlis en Romo, kie li deĵoris ĵurnaliste por la gazeto Tribuna ĝis la 1889 gajnante aliron al la nobela socio. Unu jaron poste li famiĝis per la poema kolekto Canto nuovo (1882). Tiuj poemoj laŭdas la ĝojojn de la vivo kaj provas apliki novan, elitan lingvostilon

En 1883 D'Annunzio edziĝis al la grafino Maria Hardouin di Gallese. Poste li ekokupiĝis pri la romano-ĝenro. La verko Trionfo della morte (1894) estas plena de bunta priskribo de vivo en la regiono Abruco. Post 1898 lia entuziasmo koncernas la teatron. Grandan influon sur liajn verkojn havis la amrilato kun la itala aktorino Eleonora Duse (5 jarojn, ĝis 1902) kun kiu D'Annunzio faris planojn krei koncepton por itala nacia teatro. Al ŝi li dediĉis plurajn verkojn, i.a. la tragediojn La Gioconda (1898) kaj Francesca da Rimini (1901) pri la malfeliĉaj amoj de Francesca da Rimini. La romano Il fuoco (1900) estas senindulge malferma raporto pri tiu ĉi rilato. La malkomedio La figlia di Jorio (1904), konsiderite lia plej poezieca kaj pasia dramo, respegulas elementojn de kamparana vivo de la abrucanoj.

Politikista kariero (i.a.)

En 1897 li iĝis parlamenta deputito de la konservativuloj - por voĉdoni tamen por la ekstremismaj maldekstruloj jam en 1900. Inter 1909-12 li laboris kun la komponisto Ildebrando Pizzetti por la opero Fedra. Jam en 1910 li ekziliĝis Franclandon pro siaj monŝuldoj, por savi sin de siaj kreditoroj. Dumtempe li skribis plurajn verkojn en la franca lingvo, kies plej fama estis Le martyre de St. Sébastien (1911), lirika-drama teksto kiun muzikigis Claude Debussy. Politike li furoris post la Unua mondmilito kiun li partoprenis kiel armepiloto. Kontraŭ la armisticaj kondiĉoj li igis en septembro de 1919 liberajn batalantojn kaj parton de la regula armeo okupacii la urbon Rijeka de italoj nomita Fiume (samsignife) en la sendependa urboŝtato nomita Reggenza Italiana del Carnaro. Premite fare de la itala registaro forlasi la urbon en novembro 1920 li prenis por si konfiskiktan vilaon ĉe la Garda-Lago, proksime de la vilaĝo Gardone Riviera kien li retiriĝis.

La sekvajn jarojn li simpatiis kun la faŝismo kaj Benito Mussolini, kiun li unue traktis kiel rivalon. En 1922 D'Annunzio vane petis de la reĝo komisiiĝi formi registaron. Atestas tion la en 1971 eldonita leteraro Carteggio D’Annunzio – Mussolini (1919-1938). En 1924 li nobeliĝis.

Influoj kaj propra elradiado

Sub la influo de Friedrich Nietzsche, Arthur Schopenhauer kaj Richard Wagner li celebris romane drame lirikaĵe la vivoĝojon kaj la superhomecon. Karakteriza estis lia eksterordinara talento transformi sentegojn en lingvon impresegan. Lia virtuoza kaj estetika skribostilo malkovras lian romantikan kaj ekstravagancan naturon postflareblan ankaŭ en sia biografio. Estetika estas ĝis hodiaŭ la publike alirebla vilao ĉe la Garda-Lago.

Kelkaj de liaj verkoj estis filmigitaj, el kiuj jenas: La Gioconda (sub la titolo The Devil’s Daughter, 1915), La luz, tríptico de la vida moderna (1917), Il delitto di Giovanni Episcopo (1947) kaj L’innocente (1976). La laste menciita verko fare de Luchino Visconti, kun Laura Antonelli ĉefrolludanta. Egon Friedell finis sian historion pri la itala literaturo Von Dante bis D’Annunzio (1915) per la verkoj de D'Annunzio.