Bignoniacoj
 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| bignonio Bignonia L. | ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||
La bignoniacoj[2] (latine Bignoniaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo lamialoj (Lamiales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 80 genrojn kaj pli ol 850 speciojn[1],[3]. Ĝia tipa genro estas bignonio[2].
Preskaŭ ĉiu el la bignoniacoj estas lignoplantoj, sed kelkaj estas preskaŭlignaj, ĉu reboj aŭ arbustoj. Kelkaj pliaj estas herboj de habitatoj de alta montano, en tri nuraj herbaj genroj: Tourrettia, Argylia, kaj Incarvillea.[4] Tiu familio inkludas multajn lianojn. La plej granda tribo en la familio, nome Bignonieae, konsistas ĉefe el lianoj kaj elstaras pro sia unika anatomio.[5]
Tiu familio havas preskaŭ kosmopolitan distribuon, sed estas ĉefe tropika, kun kelkaj specioj indiĝenaj de moderklimataj areoj. Ties plej granda diverseco estas en norda Sudameriko.[5]
Medicina uzo
[redakti | redakti fonton]La enhavaĵo bajkaleino estas fitokemiaĵo kun sennombraj aktivecoj, ekzemple antiinflamaj, antivirusaj, antitumoraj, kaj krome estas potenca antioksidigaĵo.
Taksonomio
[redakti | redakti fonton]Laŭ World Flora Online kaj The Plant List (24 jun. 2020)[1],[3], jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj[6]:
- Angiospermae - angiospermoj
- Lamiales Bromhead - lamialoj
- Bignoniaceae Juss. - bignoniacoj
- Adenocalymma Mart. ex Meisn. - adenokalimo
- Amphilophium Kunth - amfilofio
- Amphitecna Miers - amfitekno
- Anemopaegma Mart. ex Meisn. - anemopegmo
- Argylia D. Don - argilio
- Arrabidaea DC. - arabideo*
- Astianthus D. Don - astianto
- Bignonia L. - bignonio[2]
- Callichlamys Miq. - kaliklamido
- Campsidium Seem. - kampsidio
- Campsis Lour. - kampso
- Catalpa Scop. - katalpo[7]
- Catophractes D. Don - katofrakto
- Chilopsis D. Don - kilopso
- Colea Bojer ex Meisn. - koleao
- Crescentia L. - krescentio[8]
- Cuspidaria DC. - kuspidario
- Cybistax Mart. ex Meisn. - cibistako
- Delostoma D. Don - delostomo
- Deplanchea Vieill. - deplanĉeo
- Digomphia Benth. - digomfio
- Dinklageodoxa Heine & Sandwith - dinklageodokso
- Distictella Kuntze - distiktelo*
- Dolichandra Cham. - dolikandro
- Dolichandrone (Fenzl) Seem. - dolikandrono
- Eccremocarpus Ruiz & Pav. - ekremokarpo
- Ekmanianthe Urb. - ekmanianto
- Ferdinanda - ferdinando
- Fernandoa Welw. ex Seem. - fernandoo
- Fridericia Mart. - fridericio
- Godmania Hemsl. - godmanio
- Handroanthus Mattos - handroanto
- Heterophragma DC. - heterofragmo
- Hieris Steenis - hierido
- Incarvillea Juss. - inkarvileo
- Jacaranda Juss. - jakarando[9]
- Kigelia DC. - kigelio
- Lamiodendron Steenis - lamiodendro
- Lundia DC. - lundio
- Manaosella J.C. Gomes - manaozelo
- Mansoa DC. - mansoo
- Markhamia Seem. ex Baill. - markamio
- Martinella Baill. - martinelo
- Mayodendron Kurz - majodendro
- Millingtonia L. f. - milingtonio
- Neojobertia Baill. - neoĵobertio
- Neosepicaea Diels - neosepiceo
- Newbouldia Seem. ex Bureau - neŭbuldio
- Niedzwedzkia B. Fedtsch. - niedzvedzkio
- Nyctocalos Teijsm. & Binn. - niktokalo
- Ophiocolea H. Perrier - ofiokoleao*
- Oroxylum Vent. - oroksilo
- Pachyptera DC. ex Meisn. - pakiptero
- Pajanelia DC. - pajanelio
- Pandorea (Endl.) Spach - pandoreo
- Paratecoma Kuhlm. - paratekomo
- Parmentiera DC. - parmentiero
- Pauldopia Steenis - paŭldopio
- Perianthomega Bureau ex Baill. - periantomego
- Perichlaena Baill. - perikleno
- Phyllarthron DC. - filartro
- Phylloctenium Baill. - filoktenio
- Pleonotoma Miers - pleonotomo
- Podranea Sprague - podraneo
- Pyrostegia C. Presl - pirostegio
- Radermachera Zoll. & Moritzi - radermaĥero
- Rhigozum Burch. - rigozo
- Rhodocolea Baill. - rodokoleao
- Romeroa Dugand - romeroo
- Roseodendron Miranda - rozeodendro*
- Santisukia Brummitt - santisukio
- Sparattosperma Mart. ex Meisn. - sparatospermo
- Spathodea P. Beauv. - spatodeo
- Sphingiphila A.H. Gentry - sfingifilo
- Spirotecoma Baill. ex Dalla Torre & Harms - spirotekomo
- Stereospermum Cham. - stereospermo
- Stizophyllum Miers - stizofilo
- Tabebuia Gomes ex DC. - tabebuio
- Tanaecium Sw. - tanecio
- Tecoma Juss. - tekomo
- Tecomanthe Baill. - tekomanto
- Tecomella Seem. - tekomelo
- Tourrettia Foug. - turetio
- Tynanthus Miers - tinanto
- Xylophragma Sprague - ksilofragmo
- Zeyheria Mart. - zejerio
- Bignoniaceae Juss. - bignoniacoj
- Lamiales Bromhead - lamialoj
- *genro akceptita en TPL sed ne en WFO, kiu tamen akceptas ĝiajn speciojn.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bignoniaceae ĉe World Flora Online
- ↑ 2,0 2,1 2,2 bignonio en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ 3,0 3,1 Bignoniaceae ĉe The Plant List
- ↑ Richard G. Olmstead, Michelle L. Zjhra, Lúcia G. Lohmann, Susan O. Grose, kaj Andrew J. Eckert. 2009. "A molecular phylogeny and classification of Bignoniaceae". American Journal of Botany 96(9):1731-1743. COI:10.3732/ajb.0900004
- ↑ 5,0 5,1 Eberhard Fischer, Inge Theisen, kaj Lúcia G. Lohmann. 2004. "Bignoniaceae". paĝoj 9-38. ĉe: Klaus Kubitzki (eldonisto) kaj Joachim W. Kadereit (volume editor). The Families and Genera of Vascular Plants volume VII. Springer-Verlag: Berlin; Heidelberg, Germanio. ISBN 978-3-540-40593-1
- ↑ Listo de plantoj baza ĉe Google Sheets
- ↑ katalpo en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ krescentio en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ jakarando en PIV ĉe vortaro.net
