2-Pirono
Vidu ankaŭ: 4-Pirono| 2-Piranono | ||
| Kemia formulo | ||
 | ||
Pirono | ||
 | ||
![2-Pirono ĉeestas en la Kokoso.[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Cocos_nucifera_-_K%C3%B6hler%E2%80%93s_Medizinal-Pflanzen-187.jpg/400px-Cocos_nucifera_-_K%C3%B6hler%E2%80%93s_Medizinal-Pflanzen-187.jpg) | ||
| 2-Pirono ĉeestas en la Kokoso.[2]. | ||
| Alternativa(j) nomo(j) | ||
| ||
| CAS-numero-kodo | 504-31-4 | |
| ChemSpider kodo | 61462 | |
| PubChem-kodo | 68154 | |
| Fizikaj proprecoj | ||
| Aspekto | flaveca aŭ malhela likvaĵo[3] | |
| Molmaso | 96,08556 g mol−1 | |
| Denseco | 1,192 g/cm−3[4] | |
| Fandpunkto | 1,50°C [5] | |
| Bolpunkto | 207,5°C [6][7] | |
| Ekflama temperaturo | 89,2°C [8] | |
| Solvebleco | Akvo:solvebla[9] | |
| Mortiga dozo (LD50) | 3200 mg/kg (buŝe) [10] | |
| GHS etikedigo de kemiaĵoj | ||
| GHS Damaĝo Piktogramo |
| |
| GHS Signalvorto | Averto | |
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H315, H319, H335 | |
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P261, P264, P264+265, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P319, P321, P332+317, P337+317, P362+364, P403+233, P405, P501 | |
(25 °C kaj 100 kPa) | ||
2-Pirono aŭ piranono estas nesaturita organika kombinaĵo rezultanta per reduktado de la amilpiranono. Ĝi estas flaveca aŭ malhela likvaĵo, solvebla en akvo. 2-Pirono posedas 5 karbonatomojn, 4 hidrogenatomojn kaj 2 oksigenatomojn. 2-Pirono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj.
Sintezoj
[redakti | redakti fonton]Sintezo 1
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-pirono per reduktado de amilpiranono kaj 2-pirono:
|
|
Sintezo 2
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-pirono per traktado de acetileno kaj karbona duoksido:
|
|
Sintezo 3
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-pirono per traktado de malikata acido kun sulfata acido[11] sekvata per traktado kun kumalata acido:
|
|
Sintezo 4
[redakti | redakti fonton]- Preparado de la 2-pirono per traktado de 3-butinata acido kaj formaldehido:
|
|
