Arvo Pärt: Malsamoj inter versioj

Membrecoj
Membrecoj	Papa Konsilio por la Kulturo (2011–); Estonian Academy of Sciences (en) (2011–); Serba Akademio de Sciencoj kaj Artoj (eksterlanda ano) (2009–); Usona Akademio de Artoj kaj Beletro (honora membro) (1996–); Reĝa Muzika Akademio (1991–) vd

Honorigoj
Honorigoj	(2023) Poluspremio; (2022) Oficiro de la Ordeno de la Kverka Krono; (2017) Premio Ratzinger; (2015) Aŭstra insigno de honoro por scienco kaj arto; (2014) Praemium Imperiale; (2011) Kavaliro de Honora Legio; (2011) Coat of Arms of Tallinn (en) ; (2010) honorary doctor of the University of St Andrews (en) ; (2009) Honorary doctor of the University of Liège (en) ; (2008) Premio Léonie Sonning; (2007) Honorary doctor of the University of Fribourg (en) ; (2006) Recipient of the Order of the National Coat of Arms, 1st Class (en) ; (2003) honorary doctor of Durham University (en) ; (2000) Herder-premio; honorary doctor of the University of Sydney (en) ; Ora Medalo pro Merito pri Kulturo; Honorary Member of the International Society for Contemporary Music (en) ; Classic Brit Awards (en) ; vd

**Arvo Pärt**
Arvo Pärt
Persona informo
Naskiĝo	11-an de septembro 1935 (89-jaraĝa); en Paide
Lingvoj	estona • rusa • germana vd
Ŝtataneco	Estonio (1991–); Aŭstrio (1980–); Sovetunio (1940–1991); Estonio (1935–1940) vd
Alma mater	Estona Muzika kaj Teatra Lernejo vd
Familio
Edz(in)o	Nora Pärt (en) vd
Infanoj	Michael Pärt vd
Profesio
Okupo	komponisto de klasika muziko ; muzikisto ; komponisto vd
Aktiva en	Berlino vd
Verkado
Verkoj	Für Lennart in memoriam ❦; Adam's Lament ❦; Spiegel im Spiegel ❦; In principio ❦; Für Alina ❦; Fratres ❦; Ukuaru waltz vd
Honorigoj
Honorigoj	(2023) Poluspremio; (2022) Oficiro de la Ordeno de la Kverka Krono; (2017) Premio Ratzinger; (2015) Aŭstra insigno de honoro por scienco kaj arto; (2014) Praemium Imperiale; (2011) Kavaliro de Honora Legio; (2011) Coat of Arms of Tallinn (en) ; (2010) honorary doctor of the University of St Andrews (en) ; (2009) Honorary doctor of the University of Liège (en) ; (2008) Premio Léonie Sonning; (2007) Honorary doctor of the University of Fribourg (en) ; (2006) Recipient of the Order of the National Coat of Arms, 1st Class (en) ; (2003) honorary doctor of Durham University (en) ; (2000) Herder-premio; honorary doctor of the University of Sydney (en) ; Ora Medalo pro Merito pri Kulturo; Honorary Member of the International Society for Contemporary Music (en) ; Classic Brit Awards (en) ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Papa Konsilio por la Kulturo (2011–); Estonian Academy of Sciences (en) (2011–); Serba Akademio de Sciencoj kaj Artoj (eksterlanda ano) (2009–); Usona Akademio de Artoj kaj Beletro (honora membro) (1996–); Reĝa Muzika Akademio (1991–) vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Browse history interactively

(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)

[nekontrolita versio]

[atendante kontrolon]

← Iru al antaŭa ŝanĝo

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Nuna versio ekde 22:58, 25 feb. 2024

Arvo PÄRT (naskiĝis en Paide, Estonio, la 11-an de septembro 1935^[1]) estas nuntempa komponisto de minimala muziko. Pli specife, oni konsideras lin ano de la tielnomita sankta minimalismo, kune kun Henryk Górecki kaj John Tavener.

Biografio

En 1958 Arvo Pärt komponis sian unuan verkon por fortepiano, Zwei Sonatinen. Li studis dodekafonion kaj serian muzikon, sed li baldaŭ komprenis ke "lia persisto pri netonala muziko kondukas lin en sakstrateton" kaj tial decidis pliprofundigi la barokon kaj la gregorian kanton. Li decidis simpligi sian muzikon forigante ĉion superfluan el siaj komponaĵoj.

Pärt estis influita per la sono de gregoria ĉanto kaj kreis novan stilon, rigoran kaj originalan, la tintinnabuli (tintojn de sonoriloj), komponmaniero kiu baziĝas sur la uzado de triopoj kaj skaloj.

En 2018, la Arvo Pärt Centro estis malfermita en la estona vilaĝo de Laulasmaa, kie la komponisto vivas.

La stilo

Pärt difinas sian manieron tiel: "Mi uzas tre malmultajn elementojn - unu, du voĉojn. Mi konstruas kun praaj materialoj - perfekta akordo, specifa tonalo. Tri notoj de unu akordo estas kiel sonoriloj."

Plejofte Pärt komponas verkojn por nur du voĉoj: unu akompanas, kantante tonalan akordon, la alia plektas la melodion. Tial tintinnabuli ŝajne estas parte polifonio, parte monodio, sed vere ĝi estas neniu el tiuj du.

Verkoj

Simfoniaj verkoj

1960 Nekrolog op.5
1963 Perpetuum Mobile op.10
1964 Collage über B-A-C-H por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj, hobojo, klavicembalo kaj fortepiano
1963 Simfonio n.1 ("Polyphonische")
1966 Simfonio n.2
1971 Simfonio n.3
1976 Cantus in memoriam Benjamin Britten por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj sonorilo
1976 Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte por fortepiano, kvinopo de blovinstrumentoj, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj perkutinstrumentoj
1990 Festina Lente por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj harpo
1991 Summa por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
1991 Silouans Song por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
2000 Orient & Occident por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
2006 Lennartile / Für Lennart por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
2006 La Sindone por perkutinstrumentoj kaj orkestro

Operoj por solista instrumento kaj orkestro

1967 Pro und Contra por violonĉelo kaj orkestro
1977 Koncerto por violono, violonĉelo kaj orkestra
1977 Tabula Rasa duoblo koncerto por du violonoj, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj preparita fortepiano
1992 Fratres por violono, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj perkutinstrumentoj
1994 Malgranda koncerto über B-A-C-H por trumpeto, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj, klavicembalo kaj fortepiano (de la Collage über B-A-C-H)
2002 Lamentate por fortepiano kaj orkestro

Kategorio Arvo Pärt en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Referencoj

↑ "Biografio". Arkivita el la originalo la 4-an de julio 2016.

Eksteraj ligiloj

Arvo Pärt Centro

Arvo Pärt Kanon Pokajanen Ode VII, Youtube

(en) Estonaj desegnofilmoj al kiuj Pärt kontribuis

Bibliotekoj

PeEnEo: 135491
GND: 119359979
LCCN: n82003117
VIAF: 111612090
ISNI: 0000000110050480
LIBRIS: 85255
SUDOC: 03307609X
BNF: 13921856m
MBA: ae0b2424-d4c5-4c54-82ac-fe3be5453270
NLA: 35672600
NDL: 01031769
BIBSYS: 90666388
NKC: jn20000604380
ICCU: TO0V074897
BNE: XX1626388

[1] "Biografio". Arkivita el la originalo la 4-an de julio 2016.

[1]

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
+{{Informkesto gravulo}}
-'''Arvo Pärt''' (aŭ '''Paart''') ([[Paide]], [[Estonia]], [[11-an de septembro]] [[1935]]) estas [[samtempa komponisto]] de [[minimala muziko]]. Por lia muziko kreis la terminon de ''sankta minimalo''. Aliaj komponistoj de sankta minimala muziko estas [[Henryk Górecki]] kaj [[John Tavener]]. La muziko de Part plaĉas ĉar ĝi estas facile aŭskultata kaj emociema.
+'''Arvo PÄRT''' (naskiĝis en [[Paide]], [[Estonio]], la [[11-an de septembro]] [[1935]]<ref>"[https://web.archive.org/web/20160704134501/http://www.arvopart.org/bio.html Biografio]". Arkivita el la [http://www.arvopart.org/bio.html originalo] la 4-an de julio 2016.</ref>) estas [[nuntempa komponisto]] de [[minimala muziko]]. Pli specife, oni konsideras lin ano de la tielnomita ''sankta minimalismo'', kune kun [[Henryk Górecki]] kaj [[John Tavener]].
 == Biografio ==
-Arvo Pärt komponis en [[1958]] lian unuan operon ''Zwei Sonatinen'' pri [[fortepiano]]. Li studis [[dodekafonio|dodekafonion]] kaj [[seria muziko|serian muzikon]], sed li komprenis ke "lia kunvivado kun maltonalo kondukas lin en blindan strateton", tial decidis pliprofundigi la [[baroko|barokon]] kaj la [[gregoria kanto|gregorian kanton]]. Li volis simpligi lian muzikon por forigi superfluon da liajn operojn.
+En [[1958]] Arvo Pärt komponis sian unuan verkon por [[fortepiano]], ''Zwei Sonatinen''. Li studis [[dodekafonio]]n kaj [[seria muziko|serian muzikon]], sed li baldaŭ komprenis ke "lia persisto pri netonala muziko kondukas lin en sakstrateton" kaj tial decidis pliprofundigi la [[baroko]]n kaj la [[gregoria kanto|gregorian kanton]]. Li decidis simpligi sian muzikon forigante ĉion superfluan el siaj komponaĵoj.
-Pärt kreis novan stilon, rigoran kaj originalan: la ''tintinnabuli''. Ĉi tio tute estas formita de [[triopo (muziko)|triopoj]] kaj [[skalo (muziko)|skaloj]], kaj donas gravon al la voĉo.
+Pärt estis influita per la sono de [[gregoria ĉanto]] kaj kreis novan stilon, rigoran kaj originalan, la ''tintinnabuli'' (''tintojn de sonoriloj''), komponmaniero kiu baziĝas sur la uzado de [[triopo (muziko)|triopoj]] kaj [[skalo (muziko)|skaloj]].
+En 2018, la Arvo Pärt Centro estis malfermita en la estona vilaĝo de Laulasmaa, kie la komponisto vivas.
 == La stilo ==
-Pärt difinis lian stilon de komponi: "Mi laboras kun malmultega elementoj - unu voĉo, du voĉoj. Mi konstruas kun praaj materialoj - perfekta [[akordo]], specifa [[tonalo]]. Tri notoj de unu akordo estas kiel sonoriloj."
+Pärt difinas sian manieron tiel: "Mi uzas tre malmultajn elementojn - unu, du voĉojn. Mi konstruas kun praaj materialoj - perfekta [[Akordo (muziko)|akordo]], specifa [[tonalo]]. Tri notoj de unu akordo estas kiel sonoriloj."
-La maniero de komponi de Part estas ĝenerale konstituiĝinta sole de du voĉoj: unua akompanas, kantante tonalan akordon, dua eksponas melodion. Tial tintinnabuli estas duono polifonio, duono monodio, sed vere ĝi estas nek unua nek dua.
+Plejofte Pärt komponas verkojn por nur du voĉoj: unu akompanas, kantante tonalan akordon, la alia plektas la melodion. Tial ''tintinnabuli'' ŝajne estas parte polifonio, parte monodio, sed vere ĝi estas neniu el tiuj du.
-== Operoj ==
+== Verkoj ==
+=== Simfoniaj verkoj ===
+* [[1960]] ''Nekrolog'' op.5
-====='''Simfoniaj operoj'''=====
+* [[1963]] ''Perpetuum Mobile'' op.10
+* [[1964]] ''Collage über B-A-C-H'' por [[arĉa instrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]], [[hobojo]], [[klavicembalo]] kaj [[fortepiano]]
-* [[1960]] ''Nekrolog'' op.5
-* [[1963]] ''Perpetuum Mobile'' op.10
+* [[1963]] ''Simfonio n.1'' ("Polyphonische")
+* [[1966]] ''Simfonio n.2''
-* [[1964]] ''Collage über B-A-C-H'' por [[arĉa instrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]], [[hobojo]], [[klavicembalo]] kaj [[fortepiano]]
-* [[1963]] ''Simfonio n.1'' ("Polyphonische")
+* [[1971]] ''Simfonio n.3''
-* [[1966]] ''Simfonio n.2''
-* [[1971]] ''Simfonio n.3''
 * [[1976]] ''Cantus in memoriam [[Benjamin Britten]]'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[sonorilo]]
-* [[1976]] ''Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte'' por [[fortepiano]], kvinopo de [[blovinstrumento|blovinstrumentoj]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[perkutinstrumento|perkutinstrumentoj]]
+* [[1976]] ''Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte'' por [[fortepiano]], kvinopo de [[blovinstrumento]]j, [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[perkutinstrumento]]j
 * [[1990]] ''Festina Lente'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[harpo]]
 * [[1991]] ''Summa'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]]
@@ Linio 28: / Linio 30: @@
 * [[2000]] ''Orient & Occident'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]]
 * [[2006]] ''Lennartile / Für Lennart'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]]
-* [[2006]] ''La Sindone'' por [[perkutinstrumento|perkutinstrumentoj]] kaj [[orkestro]]
+* [[2006]] ''La Sindone'' por [[perkutinstrumento]]j kaj [[orkestro]]
-====='''Operoj por solista instrumento kaj orkestro'''=====
+=== Operoj por solista instrumento kaj orkestro ===
 * [[1967]] ''Pro und Contra'' por [[violonĉelo]] kaj [[orkestro]]
 * [[1977]] ''Koncerto por [[violono]], [[violonĉelo]] kaj [[orkestra]]
-* [[1977]] ''Tabula Rasa'' duoblo koncerto por du [[violono|violonoj]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[fortepiano|preparita fortepiano]]
+* [[1977]] ''Tabula Rasa'' duoblo koncerto por du [[violono]]j, [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[fortepiano|preparita fortepiano]]
-* [[1992]] ''Fratres'' por [[violono]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj] kaj [[perkutinstrumento|perkutinstrumentoj]]
+* [[1992]] ''Fratres'' por [[violono]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[perkutinstrumento]]j
 * [[1994]] ''Malgranda koncerto über B-A-C-H'' por [[trumpeto]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]], [[klavicembalo]] kaj [[fortepiano]] (de la ''Collage über B-A-C-H'')
 * [[2002]] ''Lamentate'' por [[fortepiano]] kaj [[orkestro]]
+{{Projektoj}}
+== Referencoj{{Vivtempo|Part, Arvo}} ==
+[[Kategorio:Estonaj komponistoj]]
+<references />
+== Eksteraj ligiloj ==
+[https://www.arvopart.ee/ Arvo Pärt Centro]
+[https://www.youtube.com/watch?v=dtV03aEBRSA Arvo Pärt Kanon Pokajanen Ode VII], Youtube
+(en) [http://www.animator.ru/db/?ver=eng&p=show_person&pid=1613 Estonaj desegnofilmoj al kiuj Pärt kontribuis]
+{{Bibliotekoj}}
-[[cs:Arvo Pärt]]
-[[da:Arvo Pärt]]
-[[de:Arvo Pärt]]
-[[en:Arvo Pärt]]
-[[es:Arvo Pärt]]
-[[et:Arvo Pärt]]
-[[fa:آروو پارت]]
-[[fr:Arvo Pärt]]
-[[ko:아르보 패르트]]
-[[it:Arvo Pärt]]
-[[he:ארוו פרט]]
-[[ka:პერტი, არვო]]
-[[nl:Arvo Pärt]]
-[[ja:アルヴォ・ペルト]]
-[[pl:Arvo Pärt]]
-[[pt:Arvo Pärt]]
-[[sk:Arvo Pärt]]
-[[sl:Arvo Pärt]]
-[[fi:Arvo Pärt]]
-[[sv:Arvo Pärt]]
-[[uk:Арво Пярт]]
-[[zh-yue:Arvo Pärt]]