Arvo Pärt: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [atendante kontrolon] |
Neniu resumo de redakto |
MaSt (diskuto | kontribuoj) e Rekta ligilo al "Akordo (muziko)" (anstataŭ al la apartigilo) |
||
(35 mezaj versioj de 23 uzantoj ne montriĝas) | |||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{Informkesto gravulo}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | '''Arvo PÄRT''' (naskiĝis en [[Paide]], [[Estonio]], la [[11-an de septembro]] [[1935]]<ref>"[https://web.archive.org/web/20160704134501/http://www.arvopart.org/bio.html Biografio]". Arkivita el la [http://www.arvopart.org/bio.html originalo] la 4-an de julio 2016.</ref>) estas [[nuntempa komponisto]] de [[minimala muziko]]. Pli specife, oni konsideras lin ano de la tielnomita ''sankta minimalismo'', kune kun [[Henryk Górecki]] kaj [[John Tavener]]. |
||
== Biografio == |
== Biografio == |
||
En [[1958]] Arvo Pärt komponis sian unuan verkon por [[fortepiano]], ''Zwei Sonatinen''. Li studis [[dodekafonio]]n kaj [[seria muziko|serian muzikon]], sed li baldaŭ komprenis ke "lia persisto pri netonala muziko kondukas lin en sakstrateton" kaj tial decidis pliprofundigi la [[baroko]]n kaj la [[gregoria kanto|gregorian kanton]]. Li decidis simpligi sian muzikon forigante ĉion superfluan el siaj komponaĵoj. |
|||
Pärt kreis novan stilon, rigoran kaj originalan, la |
Pärt estis influita per la sono de [[gregoria ĉanto]] kaj kreis novan stilon, rigoran kaj originalan, la ''tintinnabuli'' (''tintojn de sonoriloj''), komponmaniero kiu baziĝas sur la uzado de [[triopo (muziko)|triopoj]] kaj [[skalo (muziko)|skaloj]]. |
||
En 2018, la Arvo Pärt Centro estis malfermita en la estona vilaĝo de Laulasmaa, kie la komponisto vivas. |
|||
== La stilo == |
== La stilo == |
||
Pärt difinas sian manieron tiel: "Mi |
Pärt difinas sian manieron tiel: "Mi uzas tre malmultajn elementojn - unu, du voĉojn. Mi konstruas kun praaj materialoj - perfekta [[Akordo (muziko)|akordo]], specifa [[tonalo]]. Tri notoj de unu akordo estas kiel sonoriloj." |
||
Plejofte Pärt komponas verkojn por nur du voĉoj: unu akompanas, kantante tonalan akordon, alia plektas melodion. Tial tintinnabuli ŝajne estas parte polifonio, parte monodio, sed vere ĝi estas neniu el |
Plejofte Pärt komponas verkojn por nur du voĉoj: unu akompanas, kantante tonalan akordon, la alia plektas la melodion. Tial ''tintinnabuli'' ŝajne estas parte polifonio, parte monodio, sed vere ĝi estas neniu el tiuj du. |
||
== Verkoj == |
== Verkoj == |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[1963]] ''Perpetuum Mobile'' op.10 |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[1963]] '' |
* [[1963]] ''Simfonio n.1'' ("Polyphonische") |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[ |
* [[1971]] ''Simfonio n.3'' |
||
⚫ | |||
* [[1971]] ''Simfonio n.3'' |
|||
* [[1976]] ''Cantus in memoriam [[Benjamin Britten]]'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[sonorilo]] |
* [[1976]] ''Cantus in memoriam [[Benjamin Britten]]'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[sonorilo]] |
||
* [[1976]] ''Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte'' por [[fortepiano]], kvinopo de [[blovinstrumento |
* [[1976]] ''Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte'' por [[fortepiano]], kvinopo de [[blovinstrumento]]j, [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[perkutinstrumento]]j |
||
* [[1990]] ''Festina Lente'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[harpo]] |
* [[1990]] ''Festina Lente'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[harpo]] |
||
* [[1991]] ''Summa'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] |
* [[1991]] ''Summa'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] |
||
Linio 28: | Linio 30: | ||
* [[2000]] ''Orient & Occident'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] |
* [[2000]] ''Orient & Occident'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] |
||
* [[2006]] ''Lennartile / Für Lennart'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] |
* [[2006]] ''Lennartile / Für Lennart'' por [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] |
||
* [[2006]] ''La Sindone'' por [[perkutinstrumento |
* [[2006]] ''La Sindone'' por [[perkutinstrumento]]j kaj [[orkestro]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[1967]] ''Pro und Contra'' por [[violonĉelo]] kaj [[orkestro]] |
* [[1967]] ''Pro und Contra'' por [[violonĉelo]] kaj [[orkestro]] |
||
* [[1977]] ''Koncerto por [[violono]], [[violonĉelo]] kaj [[orkestra]] |
* [[1977]] ''Koncerto por [[violono]], [[violonĉelo]] kaj [[orkestra]] |
||
* [[1977]] ''Tabula Rasa'' duoblo koncerto por du [[violono |
* [[1977]] ''Tabula Rasa'' duoblo koncerto por du [[violono]]j, [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[fortepiano|preparita fortepiano]] |
||
* [[1992]] ''Fratres'' por [[violono]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj] kaj [[perkutinstrumento |
* [[1992]] ''Fratres'' por [[violono]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]] kaj [[perkutinstrumento]]j |
||
* [[1994]] ''Malgranda koncerto über B-A-C-H'' por [[trumpeto]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]], [[klavicembalo]] kaj [[fortepiano]] (de la ''Collage über B-A-C-H'') |
* [[1994]] ''Malgranda koncerto über B-A-C-H'' por [[trumpeto]], [[arĉa kordinstrumento|orkestro de arĉaj kordinstrumentoj]], [[klavicembalo]] kaj [[fortepiano]] (de la ''Collage über B-A-C-H'') |
||
* [[2002]] ''Lamentate'' por [[fortepiano]] kaj [[orkestro]] |
* [[2002]] ''Lamentate'' por [[fortepiano]] kaj [[orkestro]] |
||
{{Projektoj}} |
|||
== Referencoj{{Vivtempo|Part, Arvo}} == |
|||
⚫ | |||
<references /> |
|||
== Eksteraj ligiloj == |
|||
[https://www.arvopart.ee/ Arvo Pärt Centro] |
|||
[https://www.youtube.com/watch?v=dtV03aEBRSA Arvo Pärt Kanon Pokajanen Ode VII], Youtube |
|||
(en) [http://www.animator.ru/db/?ver=eng&p=show_person&pid=1613 Estonaj desegnofilmoj al kiuj Pärt kontribuis] |
|||
⚫ | |||
{{Bibliotekoj}} |
|||
[[cs:Arvo Pärt]] |
|||
[[da:Arvo Pärt]] |
|||
[[de:Arvo Pärt]] |
|||
[[en:Arvo Pärt]] |
|||
[[es:Arvo Pärt]] |
|||
[[et:Arvo Pärt]] |
|||
[[fa:آروو پارت]] |
|||
[[fi:Arvo Pärt]] |
|||
[[fr:Arvo Pärt]] |
|||
[[he:ארוו פרט]] |
|||
[[hu:Arvo Pärt]] |
|||
[[id:Arvo Pärt]] |
|||
[[it:Arvo Pärt]] |
|||
[[ja:アルヴォ・ペルト]] |
|||
[[ka:არვო პერტი]] |
|||
[[ko:아르보 패르트]] |
|||
[[nl:Arvo Pärt]] |
|||
[[no:Arvo Pärt]] |
|||
[[pl:Arvo Pärt]] |
|||
[[pt:Arvo Pärt]] |
|||
[[ru:Пярт, Арво]] |
|||
[[sk:Arvo Pärt]] |
|||
[[sl:Arvo Pärt]] |
|||
[[sv:Arvo Pärt]] |
|||
[[uk:Арво Пярт]] |
|||
[[zh-yue:佩爾特]] |
Nuna versio ekde 22:58, 25 feb. 2024
Arvo PÄRT (naskiĝis en Paide, Estonio, la 11-an de septembro 1935[1]) estas nuntempa komponisto de minimala muziko. Pli specife, oni konsideras lin ano de la tielnomita sankta minimalismo, kune kun Henryk Górecki kaj John Tavener.
Biografio
[redakti | redakti fonton]En 1958 Arvo Pärt komponis sian unuan verkon por fortepiano, Zwei Sonatinen. Li studis dodekafonion kaj serian muzikon, sed li baldaŭ komprenis ke "lia persisto pri netonala muziko kondukas lin en sakstrateton" kaj tial decidis pliprofundigi la barokon kaj la gregorian kanton. Li decidis simpligi sian muzikon forigante ĉion superfluan el siaj komponaĵoj.
Pärt estis influita per la sono de gregoria ĉanto kaj kreis novan stilon, rigoran kaj originalan, la tintinnabuli (tintojn de sonoriloj), komponmaniero kiu baziĝas sur la uzado de triopoj kaj skaloj.
En 2018, la Arvo Pärt Centro estis malfermita en la estona vilaĝo de Laulasmaa, kie la komponisto vivas.
La stilo
[redakti | redakti fonton]Pärt difinas sian manieron tiel: "Mi uzas tre malmultajn elementojn - unu, du voĉojn. Mi konstruas kun praaj materialoj - perfekta akordo, specifa tonalo. Tri notoj de unu akordo estas kiel sonoriloj."
Plejofte Pärt komponas verkojn por nur du voĉoj: unu akompanas, kantante tonalan akordon, la alia plektas la melodion. Tial tintinnabuli ŝajne estas parte polifonio, parte monodio, sed vere ĝi estas neniu el tiuj du.
Verkoj
[redakti | redakti fonton]Simfoniaj verkoj
[redakti | redakti fonton]- 1960 Nekrolog op.5
- 1963 Perpetuum Mobile op.10
- 1964 Collage über B-A-C-H por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj, hobojo, klavicembalo kaj fortepiano
- 1963 Simfonio n.1 ("Polyphonische")
- 1966 Simfonio n.2
- 1971 Simfonio n.3
- 1976 Cantus in memoriam Benjamin Britten por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj sonorilo
- 1976 Wenn Bach Bienen gezüchtet hätte por fortepiano, kvinopo de blovinstrumentoj, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj perkutinstrumentoj
- 1990 Festina Lente por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj harpo
- 1991 Summa por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
- 1991 Silouans Song por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
- 2000 Orient & Occident por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
- 2006 Lennartile / Für Lennart por orkestro de arĉaj kordinstrumentoj
- 2006 La Sindone por perkutinstrumentoj kaj orkestro
Operoj por solista instrumento kaj orkestro
[redakti | redakti fonton]- 1967 Pro und Contra por violonĉelo kaj orkestro
- 1977 Koncerto por violono, violonĉelo kaj orkestra
- 1977 Tabula Rasa duoblo koncerto por du violonoj, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj preparita fortepiano
- 1992 Fratres por violono, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj kaj perkutinstrumentoj
- 1994 Malgranda koncerto über B-A-C-H por trumpeto, orkestro de arĉaj kordinstrumentoj, klavicembalo kaj fortepiano (de la Collage über B-A-C-H)
- 2002 Lamentate por fortepiano kaj orkestro
Referencoj
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]Arvo Pärt Kanon Pokajanen Ode VII, Youtube