Vidi fonton por Nudeco

Vi ne rajtas redakti ĉi tiun paĝon, pro la jena kialo:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪Hasley‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Start of block: 16:21, 18 dec. 2022
Expiry of block: 16:21, 18 dec. 2025

Your current IP address is 62.210.136.28. The blocked range is 62.210.0.0/16.

Bonvolu inkluzivi ĉiujn suprajn detalojn en iuj demandoj, kiujn vi sendas. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Vi povas vidi kaj kopii la vikitekston de tiu ĉi paĝo:

[[Dosiero:Anatomía_superficial_del_hombre_y_de_la_mujer.jpg|eta|775x775ra|Surfaca anatomio de viro kaj virino]]
{{Pluraj bildoj
 | pozicio     = dekstre
 | direkto     = horizontala
 | larĝeco = 150
 | dosiero1 = Anterior view of human female, retouched - transparent.png
 | dosiero2 = Anterior view of human male, retouched, cropped.jpg
 | piedlinio = Plenkreskaj virino kaj viro nudaj
}}
'''Nudeco''' signifas senvestecon de homoj kaj senharecon de bestoj, kaj specife ĉe homoj kiam sia iliaj [[Reprodukta sistemo|genitaloj]] estas videblaj. Ĉe homo tiu stato estas en multaj kulturoj konsiderata ofenda, ĉar la [[seksorgano]]j tiel estas malkaŝitaj kaj videblaj de ĉiu. Porti malpli da vestaĵoj ol kutime en aparta kulturo aŭ situacio nomiĝas parta nudeco. Male laŭ '''[[Nudismo]]''' nudeco estas konsiderita natura kaj pli sana ol la nun vaste uzitaj [[vesto]]j.

Homoj kutime nudas banante, ŝanĝante vestojn kaj amorante, kaj kelkfoje dormante, naĝante, sunumante kaj pli.

== Kelkaj historiaj referencoj ==
[[dosiero:Albrecht Dürer - Adam and Eve (Prado) 2.jpg|maldekstre|eta|''[[Adamo kaj Evo]]'' (1507), de [[Alberto Durero]].]]En la Biblio la nudeco de [[Adamo (Biblio)|Adamo]] kaj Eva estis simbolo de nescio kaj senkulpeco. Post kiam ili manĝis de la [[malpermesita frukto]], ili konsciiĝis pri siaj nudeco kaj ekhontis.

En la greka antikva kulturo la nudeco estis natura afero dum sportaj konkursoj, ofte prezentitaj sur vazoj. Sed tiu sinteno daŭre ŝanĝiĝis al tuta kovro de la korpo en la mezepoko. La nudeco aperis en la mezepoko ekz. en publikaj turkaj banejoj, kie la viroj kaj virinoj aparte banis.

La nudeco aperis pli poste sur pentraĵoj, fotoj. Homoj en la 20-a jarcento formis apartan areon por sunumi tie somere sen vestoj ([[nudismo]]).

== Hadaka Matsuri kaj ĝia originoj ==
Ĉiujare, en la [[ŝintoa sanktejo]] en la urbo [[Okajama (urbo)|Okajama]] en Japanio, okazas la nuda [[festivalo]], "Hadaka matsuri" , ĉeestata de miloj da viroj, kiuj portas nur [[Ŝtofo|ŝtofon]] kovrantan la [[Lumbo|lumbon]], ia tradicia [[zontuko]]. La evento inkluzivas [[Procesio|procesion]], en kiu la partoprenantoj portas moveblan templon, kiu tiam estas transdonita al la ŝintoismaj pastroj, kiuj metas ĝin antaŭ la "[[Kami]]" - la japana nomo por la dioj en la [[Ŝintoismo|ŝintoisma religio]]. La ceremonio ankaŭ havas purigan aspekton - la viroj kuras por trempi en malvarma akvo kaj plaŭdi akvon unu sur la alian. La kulmino de la evento okazas vespere: ĉiuj amasiĝas en la templo, kaj la ŝintoisma pastro ĵetas kelkajn bastonojn en la homamason. La bastonoj estas ia [[maskoto]], kaj la kredo estas, ke kiu kaptas la bastonon, tiu havas [[Bonŝanco|bonŝancon]] la tutan jaron. Tiel, miloj da [[Ebrio|ebriaj]] viroj batalas, puŝas kaj estas puŝitaj, kaj nemalofte estas kontuzitaj en provo kapti la bastonon.

Tiu nuda festivalo estas parto de tradicio de preskaŭ 500 jaroj en Japanio. Eble estus malpli surprize, se ni konsideros, ke en tradicia Japanio estis tre malsama sinteno al la nuda korpo. Fakte, en ĉi tiu kunteksto la festivalo ne reprezentas eksterordinaran eventon aŭ devias de la normoj, sed pli ĝuste la kontinuecon de la ĉiutaga vivmaniero. Plej multaj japanoj, precipe la [[Malalta klaso|malaltaj klasoj]] ([[Eŭfemismo|maleŭfemismo]] signifante tiuj kiuj laboras fizike kaj ekstere), kondukis sian ĉiutagan vivon en parta nudeco. La nuda korpo ne nepre estis [[Erotiko|erotika]]: [[Kamparano|kamparanoj]], [[Rikiŝo|rikiŝistoj]] kaj virinoj surstrate laboris kaj administris siajn vivojn en parte nudeco.

La ŝanĝo en japana socio okazis en la dua duono de la deknaŭa jarcento, dum la periodo [[Meiji]], en kiu Japanio spertis ampleksajn politikajn ŝanĝojn, komencis modernigan procezon kaj malfermis siajn pordegojn al la mondo. Gvidantoj de Meiji aspiris igi Japanion estiminda lando, kiun estimos okcidentaj landoj, do necesis ŝanĝi formojn de konduto, kiuj estigis mokadon aŭ mokadon inter okcidentanoj. Kompreneble la afero pri nudeco baldaŭ aperis, ĉar fremduloj vidis ĝin kiel barbara konduto. En 1869 la aŭtoritatoj malpermesis [[Publika nudeco|publikan nudecon]] kaj komunan banadon de viroj kaj virinoj en [[Banejo|publikaj banejoj]].

La malpermeso ĉefe influis la malaltajn tavolojn de japana socio, kiu malfacilis akcepti la novajn kondutnormojn. Socie kaj kulture, nudeco ne hontis pro tio, ke reguloj, kiuj kostumas kostumojn, estis rigardataj kiel nelogikaj. La novaj leĝoj renkontis sufiĉe da opozicio. En la unuaj jardekoj de la dudeka jarcento la praktiko ankoraŭ estis vidata en la kamparaj regionoj de la lando: [[Terkultivisto|kamparanoj]] [[Terkultivado|kultivis la teron]] en parta nudeco, kaj foje eĉ kiam iliaj [[genitaloj]] estis elmontritaj. Eĉ virinoj post longa [[labortago]] ĉe la kampo kutimis demeti la [[Pantalono|pantalonon]] kaj reveni hejmen nur kun supro, kiu ne kovris la malsupran torson.

Kvankam necesis tempo por okcidentaj ideoj pri nudeco eniri en japanan socion, tamen ĉi tiuj iom post iom ŝanĝis la sintenon al la nuda korpo - socie la malpermeso estis akceptita kiel parto de la moderniga procezo, dum kulture la ligo inter nudeco kaj sekseco plifortiĝis. Kvankam ne eblas scii ĝuste kiam homoj ĉesis marŝi nudaj, tamen la fenomeno fine malaperis en la 1960-aj jaroj. Hodiaŭ vi ne renkontos nudajn homojn sur la stratoj de Japanio krom se temas pri religia ceremonio kiel la Nuda Festivalo.

== Vidu ankaŭ ==
* [[Homa korpo]]
*[[Publika nudeco]]
* [[Spencer Tunick]]
* [[Nudeco (arto)]]
*[[Erotiko]]
*[[Zontuko]]

{{projektoj|q=Nudeco}}

[[Kategorio:Nudeco| ]]
[[Kategorio:Artoj]]
[[Kategorio:Nudismo]]
[[Kategorio:Vestoj]]

Ŝablonoj uzitaj sur ĉi tiu paĝo:

Ŝablono:Anstataŭu (redakti)
Ŝablono:Pluraj bildoj (vidi fontkodon) (protektita)
Ŝablono:Pluraj bildoj/pozicio (redakti)
Ŝablono:Projektoj (vidi fontkodon) (protektita)
Modulo:I18n (redakti)
Modulo:String (redakti)
Modulo:WikidataIB (redakti)
Modulo:WikidataIB/i18n (redakti)
Modulo:WikidataIB/nolinks (redakti)
Modulo:WikidataIB/titleformats (redakti)

Reiri al Nudeco.

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Nudeco"