Curium

Curium
1 18 1 H 2 Periodiek systeem 13 14 15 16 17 He 2 Li Be B C N O F Ne 3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Al Si P S Cl Ar 4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr 5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe 6 Cs Ba ↓ Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn 7 Fr Ra ↓↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og   Lanthaniden La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Actiniden Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Algemeen
Naam	Curium
Symbool	Cm
Atoomnummer	96
Groep	Scandiumgroep
Periode	Periode 7
Blok	F-blok
Reeks	Actiniden
Kleur	Zilverwit
Chemische eigenschappen
Atoommassa (u)	247,06
Elektronenconfiguratie	[Rn]5f7 6d1 7s2
Oxidatietoestanden	+3, +4
Elektronegativiteit (Pauling)	1,3
Atoomstraal (pm)	174
1e ionisatiepotentiaal (kJ·mol−1)	580,85
Fysische eigenschappen
Dichtheid (kg·m−3)	13300
Smeltpunt (K)	1618
Kookpunt (K)	3383
Aggregatietoestand	Vast
Smeltwarmte (kJ·mol−1)	15
Molair volume (m3·mol−1)	18,57 · 10−6
SI-eenheden en standaardtemperatuur en -druk worden gebruikt, tenzij anders aangegeven
Portaal    Scheikunde

Curium is een scheikundig element met symbool Cm en atoomnummer 96. Het is een zilverkleurig actinide.

In 1944 is curium voor het eerst geproduceerd door Glenn Seaborg, Ralph James en Albert Ghiorso aan de Universiteit van Californië - Berkeley en geïdentificeerd door onderzoekers van het Argonne National Laboratory in Chicago. Door plutonium in een cyclotron te bombarderen met α deeltjes ontstond ²⁴²Cm. Drie jaar later lukte het Louis Werner en Isadore Perlman om een aantoonbare hoeveelheid curiumhydroxide te produceren. In 1951 werd curium voor het eerst in zuiver elementaire vorm geproduceerd.

Curium is genoemd naar Marie Curie uit respect voor het werk dat zij had verricht op het gebied van radioactiviteit.

Curium is slechts in beperkte mate beschikbaar en wordt daarom vrijwel uitsluitend voor wetenschappelijke doeleinden gebruikt. Er bestaan vermoedens dat curium kan worden gebruikt als thermo-elektrische bron. Curium is ook toegepast als α bron voor de Alpha Proton X-Ray Spectrometer die naar de planeet Mars is gestuurd.

Sommige curiumisotopen (zoals ²⁴⁸Cm) zijn tot op heden slechts in orden van milligrammen geproduceerd. Van andere isotopen (bijvoorbeeld ²⁴²Cm en ²⁴⁴Cm) zijn grotere hoeveelheden geproduceerd en zodoende kan er onderzoek worden verricht naar de eigenschappen van dit element. Verscheidene verbindingen van curium zijn bekend en beschreven, zoals curium(III)oxide en curium(III)chloride. Chemisch gezien vertoont curium veel overeenkomsten met gadolinium, maar de kristalstructuur is complexer.

In uiterst kleine hoeveelheden wordt curium aangetroffen in uraniumerts als gevolg van natuurlijk verval. Deze hoeveelheden zijn commercieel gezien niet interessant. Voor wetenschappelijke en industriële toepassingen wordt curium geproduceerd door plutonium te bombarderen met neutronen.

Zie Isotopen van curium voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Er zijn 19 radioactieve curiumisotopen bekend. Met een halveringstijd van zo'n 16 miljoen jaar is ²⁴⁷Cm het stabielst.

Aangezien curium niet in noemenswaardige hoeveelheden in de biosfeer wordt aangetroffen, zijn de risico's nihil. In nucleaire onderzoekslaboratoria waar curium wel voorkomt dient het met grote zorgvuldigheid te worden behandeld, omdat curium zich in botstructuren kan ophopen waarna het als gevolg van de radioactiviteit rode bloedcellen kan vernietigen.

• Lenntech.nl - curium
• (en) EnvironmentalChemistry.com - curium
• (en) WebElements.com - curium

Zie de categorie Curium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.