Salute, Jonathan!/Capitul 83

	Salute, Jonathan! Capitul 83 Audir li ottanttriesim capitul de Salute, Jonathan!
Problems listening to this file? See media help.

Contenete - Capitul 82 - Capitul 83 - Capitul 84

Jurnale de Jonathan Harker.

3 octobre. – Pro que yo solmen posse sive far alquo sive devenir foll, yo scri ti-ci jurnale. It es six horas, e noi va incontrar nos in li scritoria pos triant minutes por manjar; Dr. Van Helsing e Dr. Seward concorda que sin manjar on ne posse laborar. Hodie noi va besonar nullcos minu quam lu optim. (optim = max bon; optim ↔ pessim) Yo ne posse cessar por pensar, solmen scrir. Grand coses, micri coses, omnis a scrir, fórsan lus micri va informar nos max mult. Li povri Mina just dit me, con lácrimes current along li guancies, que nor fide es provat in truble e misfortun, que noi deve fider e que Deo va auxiliar nos til li fine. Li fine! Oh mi Deo! Quel fine? Laborar! Laborar!

Quande Dr. Van Helsing e Dr. Seward retornat del visita del povri Renfield, noi planat quo far. In prim, Dr. Seward informat nos que in li chambre ili hat trovat Renfield sur li suol, con visage fracassat e li osses del col ruptet.

Dr. Seward questionat li atendente ca il hat audit alquicos. Il dit que il hat sedet se – dormettante un poc – quande il audit li son de un cadida, e intrante li chambre il trovat le just quam li doctores hat videt. Van Helsing volet saver ca il hat audit “voces” o “un voce”, e il dit que it semblat esser du, ma pro que il esset sol in li chambre, it solmen posset esser un. Il jurat que li patiente hat usat li parol “Deo”. Dr. Seward concludet que lu optim esset scrir un certificate de morte por que nequi mey far un inquisition pri li morte.

Quande noi comensat parlar pri li passu a sequer, li prim cose quel noi decidet esset que Mina deve saver omnicos, e celar nullcos de la. Ella concordat, e yo sentit compatientie vider la tam brav ma simultanmen (simultan = sam témpor) trist. “Null celada,” ella dit, “nam yo ne posse suffrer plu quam yo suffre nu. Quocunc va evenir, it va dever esser melior quam li situation nu!” Van Helsing spectat la fixmen, e dit subitmen ma con un bass voce:

“Ma car Madam Mina, esque tu ne time, ne por te self ma por li altres?”

Ella monstrat un complet devotion quande ella respondet:

“Ah no! Yo ha decidet!”

“Decidet quo?” il questionat gentilmen, durant que noi esset ínmobil, nam noi savet un poc pri quo ella parlat. Su response venit con direct simplicitá, quam si ella declarat (declarar = de·clar·ar) un facte:

“Pro que si yo vide me con li possibilitá nocer un del persones qui yo ama, yo va morir!”

“Tu ne vell mortar se self?” il dit raucmen.

“Yo vell; si null amic vell trovar se qui vell far it for me.” Ella regardat le con un significant expression. Il hat sedet se, ma nu stantat se e plazzat su manu sur li cap de ella e dit solemnimen:

“Mi infanta, si it vell auxiliar, yo vell dar it te e star sin pecca (pecca = mal spíritu) avan Deo. Ma mi infanta – ” por un moment il ne posset parlar, momentarimen suffocat per un grand plorada in su gúttur. Il resistet e continuat:

“Ma tu ne deve morir, ne per li manu de quicunc, plu minu per tui manu. Tu ne deve morir til quande li altru es vermen mort, nam tui morte vell changear te a alquo simil a le. No, tu deve viver! Tu deve luctar, benque li morte sembla esser li repose e pace self. Por tui vivent anim yo di te: ne mori, ni pensar pri li morte, til quande ti-ci grandissim male es for.”

Li povri cara blancijat, e tremet. Noi omnes esset silent, ne possente far nullcos. In fine ella devenit calm e tornat se a le, diente dulcimen ma tristissimmen con li manu extendet:

"Yo promesse vos, mi car amico, que si Deo va lassar me viver, yo va efortiar viver, til quande Il decide que li horrore mey forpassar." Noi sentit nos incorageat audiente la e noi comensat discusser pri quo far. Yo dit la que ella mey posseder li tot paperes in li casse, e registrar li tot evenimentes, tam quam ella hat fat antey. It pleset la haver un cose a far.

Quam usual, Van Helsing hat planat li tot coses, mem lor órdine.

"It sembla esser un felici eveniment que noi fat nullcos con li buxes de terre durant nor visita a Carfax. Si noi hat tuchat les, li Comto vell har savet nor planes pri li buxes e noi nu ne vell conosser lor locationes. Nu, il ne save quo noi intente far. Adver, il certmen mem ne save que noi posse sterilisar les. Il ne save anc que noi conosse li dom in Picadilly. Talmen hodíe es li nor, e it da nos li esperantie. Li sole quel levat se sur nor tristesse va guidar (guidar = monstrar li via) nos, nam til quande it cade, li monstru ne posse changear su forme. Il ne posse devenir li aere, ni intrar tra micri spacies. Por aperter un porta, il deve aperter it quam un mortale. Talmen noi have li tot die por chassar su refugies e sterilisar les. Sterilisar les ne va destructer le, ma it va limitar li locs in quel il posse esser activ."

Yo dit le que yo ne posset suportar li perdition de mem un minute, e que yo volet comensar strax. Ma Van Helsing levat su manu quam advertiment (advertir = dir que on ne mey far), e dit: "No, amico Jonathan. Tu conosse li proverbie (proverbie = famosi paroles): li max curt via es lu max long. Quande li moment veni, noi va acter con íncredibil rapiditá. Ma pensa; lu max possibil es ti ta dom in Piccadilly. Li Comto va posseder mult domes, inter queles il va posseder li paperes de compration, claves, altri coses. Tal coses in un bon loc il besona, alor pro quo ne in un loc tam central e tam quiet, ex u il posse exear sin esser videt? Noi va ear ta e serchar it."

"Alor noi mey comensar strax," yo criat, "noi perdi preciosi témpor!" Li professor ne movet se, ma dit simplicmen:

"E qualmen noi va intrar ti ta dom in Piccadilly?"

"Per qualcunc metode! Si necessi, per rupter it."

"E li policie; u ili va esser, e quo ili va dir?"

Yo esset astonat, ma yo savet que il possedet un bon rason por dir un tal cose, e dit tam quietmen quam yo posset:

"Ples ne atender plu long quam necessi. Vu save quam mult yo es torturat (torturar = far doler) del situation."

"Ah, mi filio, yo certmen save. E yo ne vole adjunter al tui tortura. Yo ha pensat e pensat, e it sembla que li max simplic metode es lu max bon. Nu noi vole intrar li dom, ma ne possede li clave, ne ver?" Yo inclinat li cap.

"Nu suposi que tu esset in veritá li proprietario (proprietá-rio) del dom e volet intrar it ma ne posset, quo tu vell far?"

"Yo vell trovar un serrurero respectabil, e far le usar un passa-partú."

"E li policie, ili vell intervenir?" (intervenir = far cessar)

"Oh, no! Ne si ili savet que li serrurero esset un ver serrurero, ta por auxiliar li proprietario."

“Tande,” il videt me acutmen durant que il parlat, “li sol cose pri quel existe dúbites es li conscientie del serrurero, e li credentie del policie. Solmen un tre astut policist vell posser leer li cordie de un mann e saver que il ne es li ver proprietario. No, no, mi amico Jonathan, si on desserra li porta de un vacui dom in ti-ci London, o in quocunc altri cité in li munde, e desserra it secun li regules, nequi va intervenir. Yo ha leet un vez pri un gentilmann qui possedet un fin dom in London, e qui eat durant li estive a Svissia, durant que un furtero trovat un metode por intrar li dom. Poy il apertet li persianes e exeat li dom tra li avan-porta, avan li ocules del policie. Poy il auctionat li coses in li dom, usante un auctionario por vendir les professionalmen, pos quel il visitat un constructor de edificies e vendit le li dom, quel li constructor decidet usar por constructer li nov dom. Poy retrovenit li proprietario del dom de su vacanties (vacantie = die sin labor) estival in Svissia, trovante solmen un vacui fosse (fosse = subterran loc con nullcos in it) u hat esset li dom. Il fat it secun li regules, e anc noi va far it secun li regules. Noi va intrar ne tro tost, ma circa deci horas quande hay mult gente, un hora quande un ver proprietario vell far un tal cose.

• advertir
• advertiment
• declarar
• fosse
• guidar
• intervenir
• optim
• pecca
• proprietario
• proverbie
• torturar
• vacanties

• declarar: declaration
• optim: optimist, optimistic
• proverbie: proverbial