ата

See also: ятя, атя, and Appendix:Variations of "ata"

Bashkir

**Ата** менән инә өйрәк.
**Male** and female duck.

Etymology

From Proto-Turkic *ata (“father; uncle; ancestor”).

Also see атай (atay, “father”).

Noun

ата • (ata)

father
Әсәһе үлгәс, атаһы өйгә үгәй әсә алып ҡайтҡан.
Əsəhe ülgəs, atahı öygə ügəy əsə alıp qaytqan.
When her mother died, her father brought home a stepmother.
- Ural-batyr (Bashkir folk epic):
Бар ҡоштарға баш булған Самрау атлы атам бар.
Bar qoştarğa baş bulğan Samraw atlı atam bar.
I have my father with the name of Samraw, who is the master of all birds.

Adjective

ата • (ata)

(animals) male

Derived terms

ата-әсә (ata-əsə, “parent(s)”)

Karachay-Balkar

Noun

ата • (ata)

father

Karaim

Etymology

From Proto-Turkic *ata.

Noun

ата • (ata)

father

References

N. A. Baskakov, S.M. Šapšala, editor (1973), “ата”, in Karaimsko-Russko-Polʹskij Slovarʹ [Karaim-Russian-Polish Dictionary], Moscow: Moskva, →ISBN

Kazakh

Alternative scripts
Arabic	اتا
Cyrillic	ата
Latin	ata

Etymology

From Proto-Turkic *ata (“father; uncle; ancestor”).

Pronunciation

IPA^(key): [ɑˈtɑ]

Noun

ата • (ata)

Declension

declension of ата

	singular (жекеше)	plural (көпше)
nominative (атау септік)	ата (ata)	аталар (atalar)
genitive (ілік септік)	атаның (atanyñ)	аталардың (atalardyñ)
dative (барыс септік)	атаға (atağa)	аталарға (atalarğa)
accusative (табыс септік)	атаны (atany)	аталарды (atalardy)
locative (жатыс септік)	атада (atada)	аталарда (atalarda)
ablative (шығыс септік)	атадан (atadan)	аталардан (atalardan)
instrumental (көмектес септік)	атамен (atamen)	аталармен (atalarmen)

Komi-Zyrian

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Related to Hungarian az.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈata/, [ˈätä]
Hyphenation: а‧та

Pronoun

ата • (ata)

(dialectal) here

References

Коми сёрнисикас кывчукöр. Словарь диалектов коми языка: в 2-х томах. Сыктывкар: ООО «Издательство «Кола», 2012.

Kumyk

Noun

ата • (ata)

father

Declension

Declension of ата (ata)

	Singular	Plural
nominative	ата (ata)	аталар (atalar)
accusative	атаны (atanı)	аталаны (atalanı)
dative	атагъа (atağa)	аталагъа (atalağa)
locative	атада (atada)	аталарда (atalarda)
ablative	атадан (atadan)	аталардан (atalardan)
genitive	атаны (atanı)	аталаны (atalanı)

Possessive forms of ата (ata)

1sg	Singular	Plural
nominative	атаым (ataım)	аталарым (atalarım)
accusative	атаымны (ataımnı)	аталарымны (atalarımnı)
dative	атаымгъа (ataımğa)	аталарыма (atalarıma)
locative	атаымда (ataımda)	аталарымда (atalarımda)
ablative	атаымдан (ataımdan)	аталарымдан (atalarımdan)
genitive	атаымны (ataımnı)	аталарымны (atalarımnı)
1pl	Singular	Plural
nominative	атаыбыз (ataıbız)	аталарыбыз (atalarıbız)
accusative	атаыбызны (ataıbıznı)	аталарыбызны (atalarıbıznı)
dative	атаыбызгъа (ataıbızğa)	аталарыбызгъа (atalarıbızğa)
locative	атаыбызда (ataıbızda)	аталарыбызда (atalarıbızda)
ablative	атаыбыздан (ataıbızdan)	аталарыбыздан (atalarıbızdan)
genitive	атаыбызны (ataıbıznı)	аталарыбызны (atalarıbıznı)
2sg	Singular	Plural
nominative	атаынгъ (ataınğ)	аталарынгъ (atalarınğ)
accusative	атаынгъны (ataınğnı)	аталарынгъны (atalarınğnı)
dative	атаынгъа (ataınğa)	аталарынгъа (atalarınğa)
locative	атаынгъда (ataınğda)	аталарынгъда (atalarınğda)
ablative	атаынгъдан (ataınğdan)	аталарынгъдан (atalarınğdan)
genitive	атаынгъны (ataınğnı)	аталарынгъны (atalarınğnı)
2pl	Singular	Plural
nominative	атаыгъыз (ataığız)	аталарыгъыз (atalarığız)
accusative	атаыгъызны (ataığıznı)	аталарыгъызны (atalarığıznı)
dative	атаыгъызгъа (ataığızğa)	аталарыгъызгъа (atalarığızğa)
locative	атаыгъызда (ataığızda)	аталарыгъызда (atalarığızda)
ablative	атаыгъыздан (ataığızdan)	аталарыбыздан (atalarıbızdan)
genitive	атаыгъызны (ataığıznı)	аталарыгъызны (atalarığıznı)
3	Singular	Plural
nominative	атаы (ataı)	аталары (ataları)
accusative	атаын (ataın)	аталарын (ataların)
dative	атаына (ataına)	аталарына (atalarına)
locative	атаында (ataında)	аталарында (atalarında)
ablative	атаындан (ataından)	аталарындан (atalarından)
genitive	атаыны (ataını)	аталарыны (atalarını)

Kyrgyz

Etymology

From Proto-Turkic *ata.

Noun

ата • (ata) (Arabic spelling اتا)

father

Nogai

Etymology

From Proto-Turkic *ata. Cognate to Karakalpak ata, etc.

Noun

ата • (ata)

father

References

N. A. Baskakov, S.A Kalmykov, editor (1963), “ата”, in Nogajsko-Russkij Slovarʹ [Nogai-Russian Dictionary], Moscow: karačajevo-čerkesskij naučno- issledovatelʹskij institut jazyka, literatury i istorii, →ISBN

Russian

Pronunciation

IPA^(key): [ˈatə]

Noun

а́та • (áta) m inan

genitive singular of ат (at)
(engineering) Abbreviation of атмосфе́ра абсолю́тная (atmosféra absoljútnaja).

Tatar

Etymology

From Proto-Turkic *ata.

Noun

ата • (ata)

noun

References

https://classes.ru/all-tatar/dictionary-tatar-russian-cyr-term-388.htm