Ua

L’Ua (uva in italiàn) l'è 'n frut dla piànta ciamàda Vitis vinifera, vida in emigliàṅ.

A dir-la tuta l'ua piutòst che 'n frut l'è n'infrutsénsa, in atri paròli un grup ad frut ligâ insém ciamâ grap, furmâ da 'n schéltar dit grasp cun atàc dimóndi graṅ 'd ua mént'r al fój i s ciàman plòṅ. A gh'è da star aténti a l'ua pulàra ch'l'è n'ua da quàtar sòld, minga tant bòna, cuma qvéla 'd Vgnóla.

I graṅ 'd ua i pōl'n èsar ciàr, śai, vérd-śai o śai durâ, o scûr (ua rósa) ad culōr ròśa, vióla o viulét bluàstar, méntar quànd i èṅ aśèrb i èṅ vérd.

Dòp avér sunâ sù l'ua, finî 'd vindmàr, chi frut lè i pōlan èsar druâ da magnàr durant i past, far sù dal vèṅ cuma 'l Lambrùsc ad Surbàra o 'l Lambrùsc Arśàṅ o anc par far di budèṅ cun la farìna ciamâ sûg 'd ua o anc d'l aśē.

L'Itàglia l'è 'l prim prudutōr a 'l mónd 'd ua da tavla.