Delirium tremens
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Al delirium tremens, cgnusû anc cuma sìndrum ad Saunders-Sutton, 'l è 'n stat cunfuśiunàł ch'al pōl vgnir a i puòs pódag patintâ quànd i armàgnan sénsa bévar par di dè, ad sòlit tri, e 'l và avànti àtar tant.
Cal tèrmin chè, ch'in latìn a vōl dir „tarmarìa da delìri“, 'l è stâ druâ par la prima vòlta in dal 1813 anc s'i sò sìntum i èṅ stâ descrìt bèla a 'l inìsi dal XVIII sécul.
Descrisiòṅ
Al parsòni vitmi dal delirium tremens i vàn'n incónt'r a di fenòman fìśic e psiculògic cuma alucinasiòṅ, tarmarìa, śgriśōr, angùstia, batarìa 'd cōr e sudōr ma in di caś più grâṿ a s pōl śuntàr anc ipotermìa e atàc epilètig.
Sénsa di tratamènt vàlid al risć ad murìr 'l è dimóndi élt, fra 'l 15% e 'l 40% di caś, cónt'r un nùmar ch'al và invéci da 'l 1% o 'l 4%. I mèdag i cùran cal mâł chè minga dand di guslèṅ 'd etanôl, cum a s fava na vòlta, mo invéci dal benzodiazepìni in fiṅ tant ch'al pasiènt al taca a punsàr. A s cunsìlia anc ad dar dla vitamìna B1.
La mità di puòs al gh'à di prubléma quànd al śmét o 'l arbàsa 'l bévar parchè al còrp al s è abituâ tròp a 'vēr d'l àlcol in dal sànguv. Ad qvist chè, da 'l 3% a 'l 5% 'l andrà incónt'r a 'l delirium tremens.
A s créd ch'al scritōr americàṅ ad lìb'r ad scarésa Edgar Allan Poe al sia mòrt pròpria 'd delirium tremens.