Mudànti
|
C'l artìcol chè 'l è scrit in
Carpśàn |
El mudànti egl'în cl indumèint ed sòta ch'al cuàcia (o anc al véla, in soquànt chêś) chel perti dal noster corp ch'i stan sàimp'r a l'ôra. Al nòm "mudànti" al deśvîn da 'l latèin mutanda, a dìr ch'l è 'n quêl ch'al s'rèv da cambièr despès. A s pōl catèr dal mudànti 'd cutòun, ed lana (mudantòun o mutandòun), ed séda, ed pìs, ed lycra, e 'd tùl.
El mudànti egl'în abàsta diferèinti prìma 'd tùt s'egl'în per cal dòni o p'r i òm, sovertùt per dal necesitê 'd contenimèint e 'd protesiòun dal rispetìvi diferèinti perti genitêli.
El mudànti da dòna i s pólen catèr in soquànti formi diferèinti, c'm' al ślìp, al tanga, al periśòma, la braśigliàna e la culotte; mèinter che chi òm i pólen druèr i ślìp, i boxer, al periśòma o i mudantòun ed lana.
El mudànti 'd lung al tèimp
A nn'è mìa dimòndi tèimp che 'l òm al dróva 'l mudànti, a quêl ch'a s pōl cavèr dal fòunti antìghi, e soquànti paróli i s càten p'r eśèimpi in dal stòric Paolo Diacono, ch'al còunta che Alahis, dùca 'd Trèint, al vlìva che 'n ambasadōr edl arsivèscuv al psìs ciacarèr sēg si munda femoralia habet, a dìr a cundisiòun ch'al gh'ìs avû el mudànti pulìdi.
In dal pasê el mudànti i éren druèdi più da chi òm che da 'l dòni perchè chilōr i druèven piutôst na camìśa. Sōl a partìr da 'n pèra 'd secol indrē, el mudànti i tachen a èser druèdi da cal dòni, prìma lunghi 'd lung a 'l gambi e anca sustgnùdi c'm'i mudantòun, p'r el dòni piò rìchi, pò 'n pò ala volta, più pràtichi e curti anca per tùti chegli ètri dòni infîn a dvintèr cl indumèint ch'a cgnusòm anch'incō.
Manéri 'd dìr
- (EGL) An stèr più in dal mudànti per quêl, (IT) (lett.) Non stare più nelle mutande per qualcosa, (fig.) Essere impazienti per qualcosa.
- (EGL) Mèt'r-es al mudànti 'd laméra[1] - o 'd fêr (s'a s duìva descòrer c'n un fnôć)[2], (IT) (lett.) Mettersi le mutande di lamiera - o di ferro, (fig.) Prepararsi per prova difficile.
Vôś lighèdi
Èter progêt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Mudànti
- (IT) La vóś in sìm'a 'l it.Wikisiunàri
Colegamèint estèren
- (IT) D'indû a deśvìn al só nòm in sìm'a etimo.it.
- (EGL) La canta Al valzer di Mudant dal Trietto in sìm'a 'l YouTube.