Φάρσαλα

^{Πατήστε εδώ για να δείτε το χάρτη της περιοχής σε πλήρη οθόνη}.

Τα Φάρσαλα γνωστή στην αρχαιότητα ως Φάρσαλος είναι ημιορεινή κωμόπολη του νομού Λάρισης και βρίσκεται στο νότιο άκρο του νομού, στην άκρη του θεσσαλικού κάμπου, στις βόρειες απολήξεις του Ναρθακίου, 45 χλμ. νότια της Λάρισας. Είναι χτισμένη στη φυσική οδό που συνδέει τη Θεσσαλία με την νότια Ελλάδα, η πόλη υπήρξε πολλές φορές πέρασμα δυνάμεων είτε προς τον νότο είτε προς τον βορρά, αλλά και πεδίο ιστορικών συγκρούσεων, σημαντικότερη απο τις οποίες είναι αυτή που έγινε το 48 π.Χ. μεταξύ του Ιουλίου Καίσαρα και του Πομπήιου, με νικητή το πρώτο, στον εμφύλιο πόλεμο της Ρώμης.

Είναι διοικητικό, οικονομικό και αγροτικό κέντρο της ομώνυμης επαρχίας. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία, κυρίως με την καλλιέργεια βαμβακιού, την κτηνοτροφία, ενώ πολλοί απασχολούνται και στις τοπικές μονάδες επεξεργαίας των αγροτικών προϊόντων, όπως για παράδειγμα στην κλωστοϋφαντουργία. Γνωστό προϊόν των Φαρσάλων είναι ο τοπικός "σαπουνέ" χαλβάς.

Η σύγχρονη πόλη δυστυχώς είναι άχρωμη λόγω των καταστροφών κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και των σεισμών που ακολούθησαν την δεκαετία του 1950. Επίσης, κατά την διάρκεια της περιόδου 1985 - 2000 πολλές παλιές οικοδομές κατεδαφίστηκαν και στην θέση τους κτίστηκαν αμφίβολης αισθητικής πολυκατοικίες με το σύστημα της αντιπαροχής. Η ρυμοτομία της είναι μείγμα της παλιάς πόλης της τουρκοκρατίας και των "πειραματισμών" διαφόρων δημοτικών παραγόντων που προσπάθησαν μάλλον ατυχώς να βελτιώσουν την κατάσταση. Αισθητή είναι η ατολμία των δημοτικών παραγόντων στη διάνοιξη οδών. Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια εξωραϊσμού του κέντρου της πόλης με την κατασκευή πεζοδρόμων και κλιμάκων προς το αισθητικό άλσος του Προφήτη Ηλία που δεσπόζει νότια της πόλης. Η πόλη έχει κυκλοφοριακό πρόβλημα λόγω της έλλειψης ενός κεντρικού χώρου στάθμευσης λόγω αντικειμενικών αλλά και υποκειμενικών αδυναμιών.

Ιστορία

[επεξεργασία]

Αρχαιότητα

[επεξεργασία]

Η πόλη είναι χτισμένη στους πρόποδες ενός λόφου, του Ναρθακίου όρους, με υψόμετρο 160 μέτρα. Αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν την αδιάλειπτη κατοίκηση της τοποθεσίας ήδη από την Νεολιθική εποχή. Ακόμη και σήμερα είναι ορατά τα Κυκλώπεια τείχη που προστάτευαν την πόλη. Υπάρχει επίσης και ένας θολωτός τάφος της περιόδου αυτής.

Στα ιστορικά χρόνια, η πόλη είναι γνωστή με το όνομα Φάρσαλος. Κατά τους Περσικούς πολέμους συμμάχησε με τους Αθηναίους. Στις αρχές του 4ο π.Χ. αιώνα η πόλη αποτέλεσε μέλος του Θεσσαλικού Κοινού. Αργότερα ενσωματώθηκε στο βασίλειο της Μακεδονίας, κατά την βασιλεία του Φιλίππου Β'. Η ευρύτερη περιοχή έγινε θέατρο συγκρούσεων τόσο μεταξύ Αιτωλών και Θεσσαλών ενάντια στους Μακεδόνες, όσο και κατά τον Β΄ και Γ΄ Μακεδονικό πόλεμο. Μετά την κατάλυση του Μακεδονικού βασιλείου από την Ρωμαϊκή Δημοκρατία, η Φάρσαλος πέρασε στην ρωμαίκή κυριαρχία. Η ευρύτερη περιοχή υπέστη καταστροφές κατά την διάρκεια των Ρωμαϊκών εμφυλίων, είτε λόγω των διερχόμενων στρατευμάτων, είτε λόγω Θρακών και άλλων μισθοφόρων που υπηρετούσαν στους στρατούς του εμφυλίου. Το 48 π.Χ. στην πεδιάδα των Φαρσάλων, ο Ιούλιος Καίσαρας νίκησε τον Πομπήιο, στην ομώνυμη μάχη, την Μάχη των Φαρσάλων.

Ο Στράβων, ιστορικός και γεωγράφος, αναφέρει δύο πόλεις, τον Παλαιφάρσαλο και τον Φάρσαλο, στα ιστορικά χρόνια. Αν και η μάχη του 48 π.Χ. ονομάζεται η Μάχη των Φαρσάλων, αρχαίοι συγγραφείς τοποθετούν τη μάχη κατηγορηματικά κοντά στον Παλαιφάρσαλο. Η Μάχη των Φαρσάλων έλαβε χώρα βόρεια του ποτάμου Ενιπέως, κοντά στο σημερινό χωριό της Κρήνης (η πρώην Δρίσκολη), όπου ο αρχαίος δρόμος από τη Λάρισα έβγαινε από τους λόφους στη βόρεια πλευρά της πεδιάδας των Φαρσάλων

Απελευθέρωση

[επεξεργασία]

Τα Φάρσαλα που επί τουρκοκρατίας ονομάζονταν Τσατάλτζα, απελευθερώθηκαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1881, όταν ενώθηκε η Θεσσαλία στο Ελληνικό Βασίλειο. Τότε γνώρισαν νέα περίοδο άνθησης. Κατά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, σφοδρή μάχη δόθηκε στην περιοχή των Φαρσάλων, στις 24 Απριλίου, με τις οθωμανικές δυνάμεις.

Β' Παγκόσμιος Πόλεμος

[επεξεργασία]

Κατά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα Φάρσαλα γνώρισαν σημαντικές καταστροφές. Το 1941 βομβαρδίστηκαν από τους Γερμανούς, ενώ το Μάρτιο του 1943 η πόλη πυρπολήθηκε από τους Ιταλούς και αρκετοί κάτοικοι εκτελέστηκαν ως αντίποινα για τις επιθέσεις ανταρτών. Στον εμφύλιο που ακολούθησε την Κατοχή, η πόλη δέχτηκε επίθεση ανταρτών, γεγονός που μαρτυρούν ακόμη τα πολυάριθμα πολυβολεία γύρω από την πόλη.

Τα Φάρσαλα, η όμορφη αυτή πόλη με την πλούσια κληρονομια και την μεγάλη ιστορία, έχουν πολλα αξιοθαύμαστα μνημεία όπως: το επιβλητικό άγαλμα του πάνοπλου ομηρικού τρανού ήρωα του Αχιλλέα, ο οποίος καταγόταν απο τα Φαρσαλα,στην κεντρική πλατεία της κωμόπολης.Το ορειχάλκινο άγαλμα της Θέτιδας, της κόρης του βασιλιά της θάλασσας Νηρέα,που βαφτίζει τον μικρό Αχιλλέα στα νερά της Στύγας( σημερινός Απειδανός ποταμός)για να τον κάνει αθάνατο κρατώντας τον απο την φτέρνα το μόνο τρωτό του σημείο.Το άγαλμα κοσμεί την πλατεία Απειδανού στην πόλη των Φαρσάλων.

Όταν κάποιος επισκέπτεται τα Φάρσαλα πρέπει σίγουρα να δοκιμάσει τον φημισμένο χαλβά Φαρσάλων.Σίγουρα δεν θα χάσει δοκιμάζοντας αυτό το πεντανόστιμο τοπικό προΐον.

Στη Βικιπαίδεια υπάρχει άρθρο σχετικά με το θέμα:

Φάρσαλα

Στα Κοινά υπάρχουν αρχεία σχετικά με το θέμα:

Φάρσαλα

[[Κατηγορία:]]