Ρωσο-Ουκρανικές σχέσεις
 |
Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. |
 |
|
 Ρωσία |
 Ουκρανία |
|---|---|
Ρωσο-Ουκρανικές σχέσεις (ουκρανικά: Українсько-російські відносини, ρωσικά: Российско-украинские отношения) ονομάζονται οι διμερείς σχέσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας. Επί της παρούσης, έχουν διακοπεί πλήρως καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται σε πόλεμο, μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Η Ουκρανία έχει ανακαλέσει τον πρέσβη της στη Μόσχα από τον Μάρτιο του 2014, ενώ η Ρωσία ανακάλεσε, τον Ιούλιο του 2016, τον δικό της πρέσβη στο Κίεβο.
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι διμερείς σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας άρχισαν να αναπτύσσονται κατά τη δεκαετία του 1990, αμέσως μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.
Στις 10 Φεβρουαρίου του 2015, ως απάντηση στη Ρωσική στρατιωτική παρέμβαση, το κοινοβούλιο της Ουκρανίας συνέταξε σχέδιο διατάγματος για την αναστολή των διπλωματικών σχέσεων με τη Ρωσική Ομοσπονδία.[1] Αν και δεν υλοποιήθηκε, ο Ουκρανός αξιωματούχος Dmytro Kuleba (μόνιμος εκπρόσωπος της Ουκρανίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης) αναγνώρισε στις αρχές Απριλίου του 2016 ότι οι διπλωματικές σχέσεις είχαν βρεθεί στο μηδέν.[2]
Στις 5 Οκτωβρίου του 2016, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας συνέστησε επισήμως στους πολίτες της να αποφύγουν κάθε είδους ταξίδι στη Ρωσία ή να διέλθουν από το έδαφός του, ισχυριζόμενοι αυξανόμενο αριθμό αβάσιμων συλλήψεων ουκρανικών πολιτών, οι οποίοι συχνά υποβάλλονται σε "μεθόδους σωματικής και ψυχολογικής πίεσης, βασανιστήρια και άλλες πράξεις που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια".[3]
Η Ρωσία έχει πρεσβεία στο Κίεβο και προξενεία στο Χάρκοβο, το Λβιβ και την Οδησσό. Η Ουκρανία έχει πρεσβεία στη Μόσχα και προξενεία στο Ροστόφ, την Αγία Πετρούπολη, το Γεκατερίνμπουργκ, το Τιουμέν και το Βλαντιβοστόκ. Ο πρεσβευτής της Ουκρανίας στη Ρωσία έχει ανακληθεί από τον Μάρτιο του 2014.[4][5] Έκτοτε, η ανώτατη διπλωματική αντιπροσωπεία της Ουκρανίας στη Ρωσία είναι προσωρινά επιτετραμμένη.[6]
Οι διμερείς σχέσεις μεταξύ δύο χωρών υφίσταντο διακυμάνσεων. Πριν από το Euromaidan, υπό τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς (Φεβρουάριος 2010 - Φεβρουάριος 2014), οι σχέσεις διέγραψαν περίοδο εξομάλυνσης, με πληθώρα διακρατικών συμφωνιών.[7][8][9][10] Μετά την Ουκρανική επανάσταση του 2014, η οποία οδήγησε στην ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού Γιανουκόβιτς, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επιδεινώθηκαν ταχέως. Η Ρωσία, για να μην χάσει την επιρροή της στην Ουκρανία, στρατιωτικά εισέβαλε στην Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας και μετέφερε στρατεύματα και βαριά όπλα στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας οδηγώντας σε περαιτέρω κλιμάκωση. Το Μάρτιο του 2014, η Ρωσική Ομοσπονδία προσαρτά την Κριμαία μετά δημοψήφισμα που καταδικάστηκε από τη διεθνή κοινότητα. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2014, η κρίση κλιμακώνεται. Ανακηρύσσουν την ανεξαρτησία τους οι Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ και η Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ, οι οποίες αναγνωρίστηκαν από τη Ρωσία τον Φεβρουάριο του 2022, δύο ημέρες πριν από την εισβολή. Σε απάντηση, η Ουκρανία σταμάτησε τη στρατιωτική συνεργασία με τη Ρωσία.[11] Επίσης στις 20 Απριλίου του 2016, η Ουκρανία ίδρυσε το Υπουργείο Επανένταξης Προσωρινά Κατεχόμενων Εδαφών. Αρκετές χώρες προχώρησαν σε επιβολή κυρώσεων.
Στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ των φιλορωσικών ανταρτών που υποστηρίζονται από Ρώσους στρατιωτικούς και τις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις ξεκίνησαν στα ανατολικά της χώρας τον Απρίλιο του 2014. Στις 5 Σεπτεμβρίου του 2014[12] υπογράφηκε μια προσωρινή συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ της κυβέρνησης της Ουκρανίας και εκπροσώπων αυτοαποκαλούμενων της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ. Η εκεχειρία κατέρρευσε οριστικά εν μέσω έντονων νέων συγκρούσεων τον Ιανουάριο του 2015. Μια νέα συμφωνία κατάπαυσης του πυρός έχει τεθεί σε εφαρμογή από τα μέσα Φεβρουαρίου του 2015, αλλά και αυτή η συμφωνία απέτυχε επίσης να σταματήσει τις μάχες.[13]
Πολλοί στην Ουκρανία και εκτός αυτής πιστεύουν ότι η Ρωσία χρησιμοποίησε περιοδικά τους τεράστιους ενεργειακούς της πόρους για να εκφοβίσει τους μικρότερους γείτονές της, αλλά η ρωσική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ήταν η εσωτερική μάστιγα μεταξύ της πολιτικής ελίτ της Ουκρανίας που φταίει για το αδιέξοδο.[14] Η σύγκρουση στην Ουκρανία και ο ρόλος της Ρωσίας κλιμάκωσαν σημαντικά τις εντάσεις στις σχέσεις της Ρωσίας με τις Δυτικές δυνάμεις, ιδιαίτερα τις σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ, οδηγώντας σύμφωνα με την γνώμη ειδικών αναλυτών στην έλευση του Δεύτερου Ψυχρού Πολέμου και τελικώς του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.[15][16][17]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Офіційний портал Верховної Ради України | Проект Постанови про тимчасове припинення дипломатичних відносин з Російською Федерацією». w1.c1.rada.gov.ua. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2017.
- ↑ (Ουκρανικά) Kuleba, diplomatic relations with the Russian Federation reduced to zero, but they can not break. Ukrayinska Pravda (8 Απριλίου 2016)
- ↑ Ukraine warns citizens against traveling to Russia, Reuters (5 Οκτωβρίου 2016)
Ukraine's foreign ministry issues Russia travel warning, UNIAN (5 Οκτωβρίου 2016) - ↑ «МИД Украины: посол отозван из России еще год назад». Russia-24. 2015-03-02. http://www.vesti.ru/doc.html?id=2394724. Ανακτήθηκε στις 2015-03-02.
- ↑ Ukraine mobilises its army as Kremlin ups the ante with warning to America: 'We can reduce you to radioactive ash', Daily Mail (17 Μαρτίου 2014)
- ↑ Ukraine's diplomat: Non-approval of Russia's ambassador doesn't mean full diplomatic break, UNIAN (6 Αυγούστου 2016)
- ↑ The Crimea: Europe’s Next Flashpoint? Αρχειοθετήθηκε 2014-03-09 στο Wayback Machine., Taras Kuzio, Νοέμβριος 2010
- ↑ Russia and Ukraine improve soured relations - Russian President, RIA Novosti (16 Μαΐου 2010)
- ↑ Putin satisfied with state of Ukrainian-Russian relations, Kyiv Post (28 Ιουνίου 2010)
- ↑ "After Russian Invasion of Georgia, Putin's Words Stir Fears about Ukraine", Kyiv Post (30 Νοεμβρίου 2010)
- ↑ «Ukraine suspends military cooperation with Russia». IANS. news.biharprabha.com. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2014.
- ↑ «Ukraine and pro-Russia rebels sign ceasefire deal - BBC News». bbc.com. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2017.
- ↑ Monitor Says Ukraine Cease-Fire, Weapons Withdrawal Not Being Honored, Radio Free Europe (22 Φεβρουαρίου 2017)
East Ukraine ceasefire due to take effect, BBC News (20 Φεβρουαρίου 2017)
ATO HQ: Truce disrupted, no conditions for withdrawal of arms, UNIAN (20 Φεβρουαρίου 2017)
(Ουκρανικά) In the area of ATU decreased military activity - Staff, Ukrayinska Pravda (20 Φεβρουαρίου 2017)
Ukraine rebels agree to new indefinite truce, SBS Australia (24 Δεκεμβρίου 2016)
Latest from OSCE Special Monitoring Mission (SMM) to Ukraine, based on information received as of 19:30, 4 Ιανουαρίου 2017, OSCE (5 Ιανουαρίου 2017)
Militants shell Ukrainian army positions 32 times in past 24 hours, Interfax-Ukraine (6 Ιανουαρίου 2017)
Kiev forces violate ceasefire three times over past 24 hours — news agency, TASS news agency (3 Ιανουαρίου 2017) - ↑ The rifts behind Europe's gas row, BBC News (8 Ιανουαρίου 2009)
- ↑ Dmitri Trenin (4 Μαρτίου 2014). «Welcome to Cold War II». Foreign Policy. https://foreignpolicy.com/articles/2014/03/04/welcome_to_cold_war_ii. Ανακτήθηκε στις 2014-12-26.
- ↑ Mauldin, John (29 Οκτωβρίου 2014). «The Colder War Has Begun». Forbes. http://www.forbes.com/sites/johnmauldin/2014/10/29/book-review-the-colder-war-by-marin-katusa/. Ανακτήθηκε στις 2014-12-26.
- ↑ Kendall, Bridget (12 Νοεμβρίου 2014). «Rhetoric hardens as fears mount of new Cold War». BBC News. http://www.bbc.com/news/uk-30010263. Ανακτήθηκε στις 2014-12-26.
