Τουχόλα
Συντεταγμένες: 53°35′17.1″N 17°51′32.5″E / 53.588083°N 17.859028°E
| Τουχόλα | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Τουχόλα | |||
| Χώρα | Πολωνία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Gmina Tuchola | ||
| Έκταση | 17,69 km² | ||
| Πληθυσμός | 13.408 (31 Μαρτίου 2021)[1] | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Η Τουχόλα (πολωνικά: Tuchola, γερμανικά: Tuchel, κασουβικά: Tëchòlô) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Τουχόλα, στο Βοεβοδάτο Κουγιαβίας-Πομερανίας της βόρειας Πολωνίας. Βρίσκεται στην περιοχή της Πομερανίας. Ο πληθυσμός της είναι 13.534 κάτοικοι (2020).[2]
Γεωγραφική τοποθεσία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Τουχόλα βρίσκεται περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια του Μπίντγκοστς, κοντά στο Δάσος Τουχόλα. Οι δασικές περιοχές στα ανατολικά και βόρεια της πόλης σχηματίζουν την προστατευόμενη περιοχή του Πάρκου Τοπίου Τουχόλα.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο οικισμός γύρω από την Τουχόλα χρονολογείται από το 980, ενώ η πόλη αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1287, όταν η τοπική εκκλησία καθαγιάστηκε από τον αρχιεπίσκοπο του Γκνιέζνο, Γιάκουμπ Σφίνκα.[3] Ήταν μέρος της μεσαιωνικής Πολωνίας από την ίδρυση του κράτους τον 10ο αιώνα και κατά τη διάρκεια του κατακερματισμού του κυβερνήθηκε από τους δούκες της Ανατολικής Πομερανίας. Το μέρος ήταν ένα από τα προπύργια του κόμη του Νόβε, Πιοτρ Σφιέντσα, ο οποίος είχε μια οχυρωμένη κατοικία στην περιοχή. Το 1330, η Τουχόλα περιήλθε στην κατοχή του Τευτονικού Τάγματος. Έλαβε το νόμο του Κουλμ το 1346 από τον Χλαινριχ Ντούσεμερ, τον Μέγα Διδάσκαλο του Τευτονικού Τάγματος, αν και πιθανότατα έλαβε προνόμια πόλης πριν, όταν ήταν ακόμη μέρος του Βασιλείου της Πολωνίας.[3] Εκείνη την εποχή, η πόλη είχε ήδη αμυντικά τείχη, ένα κάστρο, ένα δημαρχείο και τη γοτθική εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου.[3]
Μετά την ήττα του Τάγματος στη Μάχη του Γκρούνβαλντ στις 14 Ιουλίου 1410, ένας Πολωνο-Λιθουανικός Στρατός ανακατέλαβε την πόλη στις 5 Νοεμβρίου 1410, αλλά το Τάγμα ανέκτησε την πόλη στην Πρώτη Ειρήνη του Θορν το 1411. Το 1440, η πόλη προσχώρησε στην Πρωσική Συνομοσπονδία, η οποία αντιτάχθηκε στην τευτονική κυριαρχία, και κατόπιν αιτήματος της οποίας ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας υπέγραψε την πράξη επανενσωμάτωσης της πόλης και της περιοχής στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας το 1454. Η πόλη έγινε και πάλι μέρος της Πολωνίας και οι Πολωνοί επάνδρωσαν το κάστρο.[4] Η Τουχόλα έγινε η έδρα των τοπικών σταρόστα, ο πρώτος από τους οποίους ήταν ο Μικοουάι Σαρλέισκι. Κατά τη διάρκεια του επόμενου Δεκατριετούς Πολέμου, το 1464, διεξήχθη εκεί μια Πολωνο-Τευτονική μάχη, που έληξε με πολωνική νίκη.[5] Το Τευτονικό Τάγμα αποκήρυξε τις αξιώσεις για την πόλη στη Δεύτερη Ειρήνη του Θόρν το 1466. Η Τουχόλα ήταν μια βασιλική πόλη του Πολωνικού Στέμματος, διοικητικά τμήμα του Βοεβοδάτου Πομερανίας (1466-1772) στην επαρχία της Βασιλικής Πρωσίας στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος. Κατά τη διάρκεια της σουηδικής εισβολής στην Πολωνία (1655–1660), η πόλη και το κάστρο πολιορκήθηκαν από τους Σουηδούς πέντε φορές, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.[3]
Στο πλαίσιο του πρώτου διαμελισμού της Πολωνίας το 1772, η Τουχόλα, που μετονομάστηκε σε Tuchel (Τούχελ), προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας . Στις 17 Μαΐου 1781, η εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου και τεράστιες περιοχές της πόλης κάηκαν. Γύρω στο 1785 υπήρχαν 148 νοικοκυριά στο Τούχελ, και στην πόλη ανήκε τόσο το χωριό Κιέουπιν (τότε Kelpin, «Κέλπιν») όσο και στο μικρό κτήμα Βιμισουόβο (τότε ονομαζόταν Wymislawe, «Βιμισλάβε»).[6] Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πρώσου βασιλιά Φρειδερίκου του Μέγα (1740-1786), η πόλη χτίστηκε ξανά και οι Γερμανοί Προτεστάντες απέκτησαν μια εκκλησία στο δημαρχείο.[7] Στις αρχές του 19ου αιώνα, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων και των πολωνικών εθνικοαπελευθερωτικών μαχών, γαλλικά, πολωνικά, πρωσικά και ρωσικά στρατεύματα στάθμευσαν στην πόλη. Με την ενοποίηση της Γερμανίας υπό την πρωσική ηγεμονία το 1871, έγινε μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Ο πολωνικός πληθυσμός υπόκειτο σε πολιτικές γερμανοποίησης, οι οποίες εντάθηκαν μετά το 1871, ωστόσο, διάφορες πολωνικές οργανώσεις ιδρύθηκαν στην Τουχόλα στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα.[8] Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου ιδρύθηκε κοντά στην πόλη, κυρίως για Ρουμάνους και Ρώσους, αλλά και Πολωνούς, Ιταλούς, Γάλλους και Βρετανούς.
Στις 24 Νοεμβρίου 1918, σχεδόν 2 εβδομάδες μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Πολωνίας, πραγματοποιήθηκε πολωνική συγκέντρωση στην Τουχόλα.[8] Τον Δεκέμβριο, ντόπιοι Γερμανοί άποικοι διαμαρτυρήθηκαν για τη δημιουργία της ανεξάρτητης Πολωνίας.[8] Ένα άλλο πολωνική συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1919.[8] Οι επόμενες πολωνικές συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν το 1919, και αφού οι Πολωνοί εόρτασαν την επέτειο του Συντάγματος της 3ης Μαΐου 1791, οι Γερμανοί εισήγαγαν στρατιωτικό νόμο στην Τουχόλα και πραγματοποιήθηκαν έρευνες σε πολλά πολωνικά σπίτια.[8] Μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών του 1919, η πόλη τελικά επανενσωματώθηκε στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία τον Ιανουάριο του 1920.
Το πρώην γερμανικό στρατόπεδο αιχμαλώτων έγινε γνωστό ως Στρατόπεδο Νο. 7. Ξεκινώντας το φθινόπωρο του 1920 κατά τη διάρκεια του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου, χιλιάδες αιχμάλωτοι άνδρες του Κόκκινου Στρατού τοποθετήθηκαν στο στρατόπεδο της Τουχόλα. Αυτοί οι αιχμάλωτοι πολέμου ζούσαν σε πρόχειρα αμπρί και η πείνα, το κρύο και οι μολυσματικές ασθένειες σκότωσαν πολλούς. Σύμφωνα με τους ιστορικούς Ζμπίγκνιεφ Κάρπους και Βαλντέμαρ Ρέζμερ, έως και 2.000 κρατούμενοι πέθαναν στο στρατόπεδο, πριν κλείσει το 1923.[9] Αυτά τα γεγονότα τείνουν να χρησιμοποιούνται από ορισμένους Ρώσους ιστορικούς, δημοσιογράφους και πολιτικούς, οι οποίοι ψευδώς ισχυρίζονται ότι 22.000 αιχμάλωτοι έχασαν τη ζωή τους στο στρατόπεδο, επίσης ως αποτέλεσμα υποτιθέμενων εκτελέσεων, ως μέρος της ρωσικής αρνητικής προπαγάνδας Αντι-Κάτιν.[10][11]
Κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Πολωνία, η οποία σηματοδότησε την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Τουχόλα στις 2 Σεπτεμβρίου 1939. Μαζί με την υπόλοιπη περιοχή, καταλήφθηκε από τη ναζιστική Γερμανία . Οι Άινζατσκομαντο 16 εισήλθαν στην πόλη για να διαπράξουν διάφορα εγκλήματα κατά των Πολωνών.[12] Από τα μέσα Σεπτεμβρίου 1939, οι Γερμανοί προέβησαν σε μαζικές συλλήψεις Πολωνών από την πόλη και την κομητεία, οι οποίοι αρχικά φυλακίστηκαν στο τοπικό δικαστήριο και μετά τον συνωστισμό του, απελάθηκαν σε ένα προσωρινό στρατόπεδο που ιδρύθηκε στο κοντινό χωριό Ράντζιμ.[13] Μερικοί Πολωνοί εκτελέστηκαν στο Ράντζιμ, αλλά περισσότεροι δολοφονήθηκαν στο Ρούτσκι Μοστ (σημερινή συνοικία της Τουχόλα), όπου οι Γερμανοί διέπραξαν μεγάλες σφαγές Πολωνών τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1939, σκοτώνοντας αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους.[14] Μεταξύ των Πολωνών που σφαγιάστηκαν στο Ρούτσκι Μοστ ήταν δάσκαλοι, διευθυντές σχολείων, έμποροι, τεχνίτες και τοπικοί αξιωματούχοι από την Τουχόλα, συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου Στανίσουαφ Σαγκανόφσκι, καθώς και αγρότες, ιερείς, δασολόγοι, ταχυδρόμοι, σιδηροδρομικοί υπάλληλοι, έμποροι, τεχνίτες και αστυνομικοί από τα κοντινά χωριά.[15] Μετά τη γερμανική ήττα, η πόλη επανήλθε στην Πολωνία.
Αριθμός κατοίκων ανά έτος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές:[7][16][17][18][19][20][21][22]
| Έτος | Αριθμός |
|---|---|
| 1772 | 490 |
| 1802 | 1.159 |
| 1805 | 1.251 |
| 1831 | 1.283 |
| 1837 | 1.435 |
| 1843 | 1.801 |
| 1865 | 2.579 |
| 1875 | 2.780 |
| 1880 | 3.066 |
| 1890 | 2.826 |
| 1905 | 3.448 |
| 1931 | 5.477 |
| 1943 | 7.086 |
| 2012 | 20.185 |
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ bdl
.stat .gov .pl /api /v1 /data /localities /by-unit /040416816064-0929724?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. - ↑ «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Tuchola przed wiekami». Portal - Urząd Miejski Tuchola (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020.
- ↑ Górski 1962, σελ. 53.
- ↑ Górski 1962, σελ. 54.
- ↑ Γιόχαν Φρίντριχ Γκόλντμπεκ: Volständige Topographie des Königreichs Preussen, Part II: Topograpie von West-Preussen, Marienwerder 1789, σελ. 76, no. 2) (γερμανικά).
- ↑ 7,0 7,1 August Eduard Preuß: Preußische Landes- und Volkskunde, Königsberg 1835, σελ. 383–384, no. 16.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Πάβεου Ρεντλάρσκι. «Kalendarium "Okno do wolności" (1818 - 1920)». Portal - Urząd Miejski Tuchola (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Pamyatnykh, Alex (Οκτωβρίου 2005). «ПЛЕННЫЕ КРАСНОАРМЕЙЦЫ В ПОЛЬСКИХ ЛАГЕРЯХ (Αιχμάλωτοι του Κόκκινου Στρατού στα πολωνικά στρατόπεδα)». Нoвaя Poльшa. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2013.
- ↑ Krzysztof Błażejewski. «Nasz Katyń, czyli łagier Tuchola». Nowości Dziennik Toruński (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
- ↑ Agnieszka Raczyńska-Szperlak. «Rosyjska TV: W obozie pod Tucholą masowo ginęli czerwonoarmiści». TVP3 Bydgoszcz (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Μάρια Βαρντζίνσκα, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, Βαρσοβία, 2009, σελ. 61 (πολωνικά)
- ↑ Βαρντζίνσκα, σελ. 168
- ↑ Βαρντζίνσκα, σελ. 169
- ↑ Βαρντζίνσκα, σελ. 170-171
- ↑ Ludwig von Baczko: Handbuch der Geschichte, Erdbeschreibung und Statistik Preussens, Vol. II, Part 2, Königsberg and Leipzig 1803, σελ. 69 (γερμανικά).
- ↑ August Carl von Holsche: Geographie und Statistik von West-, Süd- und Neu-Ostpreußen. Nebst einer kurzen Geschichte des Königreichs Polen bis zu dessen Zertheilung. Vol. 3, Berlin 1807, σελ. 110 (γερμανικά).
- ↑ W. F. C. Starke: Beiträge zur Kenntniß dere bestehenden Gerichtsverfassung und der neuesten Resutate der Justizverwaltung und des Preussischen Staates, Vol. II, Part 1: Preußen, Posen, Pommern, Schlesien. Berlin 1839, σελ. 158 (γερμανικά).
- ↑ Archiv der Pharmacie, Vol. XCII, Hannover 1845, σελ. 256 (γερμανικά).
- ↑ Meyers Großes Konversatins-Lexikon, 6th edition, Vol. 19, Leipzig and Vienna 1909, σελ. 791-792.
- ↑ Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Provinz Westpreußen (2006) (γερμανικά).
- ↑ Topographisch-statistisches Handbuch für den Regierungsbezirk Marienwerder, Danzig 1868; see III. Kreis Konitz, σελ. 50-51, entry no. 349 (γερμανικά).
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γκούρσκι, Κάρολ (1962). Dzieje Tucholi i okolic do końca XVIII w (στα Πολωνικά). Τόρουν: PWN.