Κότο

Το κότο (箏) είναι Ιαπωνικό έγχορδο παραδοσιακό μουσικό όργανο. Αποτελεί εξέλιξη του κινέζικου τζένγκ (zheng), και είναι παρόμοιο με το γιάτγκα (yatga)από την Μογγολία, του Κορεάτικου γκαγιαγκέουμ (gayageum) και του Βιερτναμέζικου νταν τραν (dan tranh). Αποτελεί το πλέον αναγνωρίσιμο όργανο της Ιαπωνίας και θεωρείται το εθνικό της όργανο.

Το κότο αποτελείται από δεκατρείς χορδές οι οποίες είναι στερεωμένες πάνω σε δεκατρείς κινητές γέφυρες κατά μήκος του οργάνου. Για το παίξιμο του οργάνου χρησιμοποιούνται τρεις πένες, οι οποίες τοποθετούνται στα δάχτυλά, στον δείκτη, τον αντίχειρα και το μεσαίο δάχτυλο.

Για κάθε μέρος του οργάνου υπάρχει μια παραδοσιακή ονομασία η οποία ακολουθεί την άποψη, ότι το σώμα του οργάνου μοιάζει με δράκο, όπως παραδείγματος χάριν, το πάνω μέρος ονομάζεται «καβούκι του δράκου», ενώ το κάτω μέρος ονομάζεται «στομάχι του δράκου», ενώ τα δύο άκρα του οργάνου ονομάζονται «κεφάλι» και «ουρά του δράκου» αντίστοιχα.

Έχει μήκος περίπου 180 εκατοστών και παραδοσιακά τοποθετείται επί του πατώματος μπροστά στον μουσικό ο οποίος παίζει γονατιστός.

Ο πρόγονος του κότο είναι το κινέζικο τζένγκ (zheng), από το οποίο το εξέλιξαν οι Ιάπωνες τον 7ο και 8ο αιώνα. Ο πρώτος γνωστός τύπος είχε 5 χορδές αλλά προοδευτικά αυξήθηκαν σε 7 και όταν το πήραν οι Ιάπωνες, είχε 12 και αυξήθηκαν σε 13. Στην πάροδο του χρόνου το όργανο βελτιώθηκε από διάφορους μουσικούς, ένας από τους οποίους είναι και ο Γιαταουχάσι Κένγκυο (Yatsuhashi Kengyō) και ο οποίος αποκαλείται «πατέρας του μοντέρνου κότο» (1614-1685). Η Ιαπωνέζα μουσικός Κέικο Νοσάκα (Keiko Nosaka) που το 2002 κέρδισε το μεγάλο βραβείο μουσικής του Ιαπωνικού Υπουργείου Πολιτισμού, αισθανόμενη περιορισμένη παίζοντας σε ένα κότο με μόνο 13 χορδές, επινόησε νέο τύπο οργάνου με 20 η και περισσότερες χορδές.

Ένα κότο συνήθως κατασκευάζεται από ξύλο του δέντρου παυλώνια που φύεται σχεδόν σε όλα τα κράτη της Άπω ανατολής. Η επεξεργασία του ξύλου πριν χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του κότο διαφέρει από κατασκευαστή σε κατασκευαστή. Κάποιοι κατασκευαστές παλαιώνουν το ξύλο τοποθετώντας το σε σκεπή σπιτιών για περίπου ένα χρόνο κάποιοι άλλοι για λιγότερο χρονικό διάστημα.

Τα κότο συναντώνται σε απλή μορφή, αλλά και ποικιλμένα με εγχάρακτες παραστάσεις από ελεφαντόδοντο, καύκαλο χελώνας, μέταλλο, έβενο και άλλα. Οι γέφυρες που βρίσκονται στις χορδές, είναι κατασκευασμένες από ελεφαντόδοντο, από ξύλο ή και από πλαστικό. Ο ρόλος των γεφυρών είναι, με την μετατόπισή τους να μεταβάλουν τον τόνο της χορδής. Οι χορδές του είναι φτιαγμένες από διάφορα υλικά, όπως πλαστικό και μετάξι.

Η επιρροή της δυτικής ποπ μουσικής στην Ιαπωνία, έχει κάνει το κότο λιγότερο δημοφιλές στην Ιαπωνία, αν και εξακολουθεί να εξελίσσεται ως όργανο. Έργα έχουν γραφτεί για 17, 20 και 25 χορδών κότο. Η Reiko Obata έχει επίσης κάνει το κότο προσιτό σε φίλους δυτικής μουσικής, με τη δημοσίευση των δύο βιβλίων για σόλο κότο χρησιμοποιώντας δυτική σημειογραφία. Η σημερινή γενιά των μουσικών που παίζουν κότο , όπως οι αμερικανίδες εκτελεστές Reiko Obata και Miya Masaoka, καθώς και η ιαπωνέζα μαέστρος Kazue Sawai και οι μαθητές της, συμπεριλαμβανομένης της Michiyo Yagi, βρίσκουν θέση για το κότο στη σημερινή jazz, την πειραματική μουσική και ακόμη και την ποπ. Τα μέλη του συγκροτήματος Rin είναι δημοφιλείς παίκτες (jūshichi-gen) στη σύγχρονη (pop / rock) μουσική σκηνή.

Σε παλαιότερη ροκ και ποπ μουσική, ο David Bowie χρησιμοποίησε ένα κότο στο instrumental κομμάτι «Moss Garden» στο άλμπουμ «Heroes». Ο πολυ-οργανοπαίκτης, ιδρυτής και πρώην κιθαρίστας των Rolling Stones, Brian Jones έπαιξε κότο στο τραγούδι «Take It Or Leave It», στο άλμπουμ «Aftermath», το 1966. Ο Paul Gilbert, ένας δημοφιλής βιρτουόζος της κιθάρας, κατέγραψε την σύζυγό του, Emi να παίζει στο κότο για το τραγούδι του «Koto Girl» από το άλμπουμ «Alligator Farm». Το ροκ συγκρότημα Queen χρησιμοποίεισε ένα κότο στο «Τραγούδι του Προφήτη» για το άλμπουμ τους του 1975, «A Night at the Opera». Ο κιθαρίστας των Ex-Génesi, Steve Hackett χρησιμοποίεισε κότο πολύ αποτελεσματικά στο instrumental κομμάτι «Το κόκκινο λουλούδι της Tachai Ανθίζει Παντού» από το άλμπουμ «Spectral Mornings». Ο πιανίστας της Τζαζ Dave Brubeck συνέθεσε το «Koto Song» που, ενώ δεν υπάρχει στο ίδιο κότο , παίζεται ώστε να επιτρέψει στο πιάνο να μιμηθεί τον ήχο του.

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   κότο