AZERTY
AZERTY [wur. azerti] jo mě warianty kompjuteroweje tastatury pśemjenjowana QWERTY ; tutu wariantu namakaju w Europje, głownje w Francojskej a Belgiskej.
Mě póchada wót pismikow šesć tastow w górnem, lěwem źělu alfanumeriskeje tastatury - A Z E R T Y:
a z e r t y u i o p ^ $ q s d f g h j k l m ù * < w x c v b n , ; : !
A Z E R T Y U I O P ¨ £ Q S D F G H J K L M % µ > W X C V B N ? . / §
Interpunkciske znamješka atd mógu wariěrowaś. Tastatura AZERTY bu nacerjona, aby wótwobrośił pśetergowanje dla rownocasnego wužywanja susednych tastow za cas epochy pisańskeje mašiny.
Tastatura za Windows XP
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Tu francojska tastatura za Windows XP (141 znamješkow) slědujo:
┌───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───────┐ │ │1 │2 │3 │4 │5 │6 │7 │8 │9 │0 │° │+ │ │ │² │& │é ~│" #│' {│( [│- |│è `│_ \│ç ^│à @│) ]│= }│ │ ├───┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─────┤ │ │A │Z │E │R │T │Y │U │I │O │P │¨ │£ │ │ │ │a │z │e €│r │t │y │u │i │o │p │^ │$ ¤│ │ ├─────┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┐ │ │ │Q │S │D │F │G │H │J │K │L │M │% │µ │ │ │ │q │s │d │f │g │h │j │k │l │m │ù │* │ │ ├────┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴───┴────┤ │ │> │W │X │C │V │B │N │? │. │/ │§ │ │ │ │< │w │x │c │v │b │n │, │; │: │! │ │ ├────┴┬──┴─┬─┴──┬┴───┴───┴───┴───┴───┴─┬─┴──┬┴───┼────┬─────┤ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ └─────┴────┴────┴──────────────────────┴────┴────┴────┴─────┘
A tu belgiska tastatura za Windows XP (153 znamješkow) slědujo (belgiska tastatura jo wěcej bogata w Linuksu):
┌───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───┬───────┐ │³ │1 │2 │3 │4 │5 │6 │7 │8 │9 │0 │° │_ │ │ │² │& |│é @│" #│' │( │§ ^│è │! │ç {│à }│) │- │ │ ├───┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─────┤ │ │A │Z │E │R │T │Y │U │I │O │P │¨ │* │ │ │ │a │z │e €│r │t │y │u │i │o │p │^ [│$ ]│ │ ├─────┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┬──┴┐ │ │ │Q │S │D │F │G │H │J │K │L │M │% │£ │ │ │ │q │s │d │f │g │h │j │k │l │m │ù ´│µ `│ │ ├────┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴─┬─┴───┴────┤ │ │> │W │X │C │V │B │N │? │. │/ │+ │ │ │ │< \│w │x │c │v │b │n │, │; │: │= ~│ │ ├────┴┬──┴─┬─┴──┬┴───┴───┴───┴───┴───┴─┬─┴──┬┴───┼────┬─────┤ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ │ └─────┴────┴────┴──────────────────────┴────┴────┴────┴─────┘
Jo jadne znamješko, kótarež móžoš direktnje tipowaś z pomocy francojskeje tastatury, ale nic z pomocy belgiskeje: '¤'. A tu slědujo 13 znamješkow, kótarež móžoš tipowaś z pomocy belgiskeje tastatury, ale nic z pomocy francojskeje: '³', '´', 'Á', 'á', 'É', 'Í', 'í', 'Ó', 'ó', 'Ú', 'ú', 'Ý' a 'ý'.
Znamješko, kótarež njejsu na samskem městnje na wobyma tastaturoma, su: '-', '!', '*', '@', '[', '\', ']', '^', '_', '`', '{', '|', '}', '~', '+', '=', '£', '§' a 'µ'.
'^', '¨', '´', '`' a '~' su marłe tasty (engelski dead keys). Faktiski znamješko '^' se jawi dwójce na wobyma tastaturoma: ta na cerje cyfrowych tastow jo normalna tasta, ta ned pó 'azertyuiop' jo marła, t.g. až nejpjerwjej tipujoš cirkumfleks, a ned pó tom drugi pismik, na pś. 'a', a da se pismik 'â' jawiś. Aby měł jano cirkumfleks, tipuj marły cirkumfleks, kótaremž slědujo prozna tasta. Tu su akcentuěrowane pismiki, kótarež móžoš tipowaś z pomocy marłych tastow:
- z '^': 'Â', 'â', 'Ê', 'ê', 'Î', 'î', 'Ô', 'ô', 'Û' a 'û';
- z '¨': 'Ä', 'ä', 'Ë', 'ë', 'Ï', 'ï', 'Ö', 'ö', 'Ü', 'ü' a 'ÿ';
- z '´': 'Á', 'á', 'É', 'é', 'Í', 'í', 'Ó', 'ó', 'Ú', 'ú', 'Ý' a 'ý' (marła pšawy korno njeeksistěrujo na francojskej tastatury);
- z '`': 'À', 'à', 'È', 'è', 'Ì', 'ì', 'Ò', 'ò', 'Ù' kaj 'ù';
- z '~': 'Ã', 'ã', 'Ñ', 'ñ', 'Õ' a 'õ'.
Eksterne wótkaze
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr/camt/fr/se/fiche3/fiche3.html
- http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr
- https://web.archive.org/web/20051015024411/http://www.iclve.com/frenchclve/sabircyber/arobase.htm
|