L4 online a tradycyjne zwolnienie - jakie są różnice?

Zwolnienie lekarskie to ważny dokument, który uprawnia pracownika do skorzystania z płatnych świadczeń, gdy choroba uniemożliwia mu pracę. Wprowadzenie obowiązkowych e-zwolnień, wynikające ze zmian prawnych, sprawiło, że tradycyjne papierowe zaświadczenia odeszły do przeszłości. W tym artykule przyjrzymy się, czym różni się L4 online od wcześniejszych zwolnień, jak wygląda proces ich wystawiania i jakie korzyści przynoszą zarówno pracownikom, jak i pracodawcom.

Czym różni się L4 online od tradycyjnego zwolnienia papierowego?

Od grudnia 2018 roku zwolnienia lekarskie wystawiane są wyłącznie w formie elektronicznej (eZLA), co stanowi duże ułatwienie zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. eZLA odciążyło obie strony, eliminując konieczność wysyłania i odbierania zwolnień w formie papierowej.

Warto pamiętać, że tradycyjne zwolnienia lekarskie funkcjonowały jeszcze do końca 2017 roku i były wystawiane na druku ZUS ZLA. W okresie przejściowym, od 1 stycznia do 30 listopada 2018 roku, lekarze mogli wystawiać zarówno dokumenty elektroniczne, jak i ich wydruki.

E-zwolnienie (uzyskane na drodze konsultacji online, jak i podczas wizyty stacjonarnej) ma również tę zaletę, że jest trwałe – nie można go zgubić ani zniszczyć, ponieważ jest bezpiecznie przechowywane w systemie ZUS PUE, w przeciwieństwie do wersji papierowej. Co więcej, e-zwolnienia są dostępne zarówno dla pacjenta, jak i pracodawcy w dowolnym momencie, co umożliwia łatwą weryfikację ich treści czy historii. Dodatkowo cały proces jest szybszy i bardziej przejrzysty w porównaniu do papierowych zwolnień, co wyklucza opóźnienia związane z dostarczeniem L4. Dodatkowo może zostać także wystawiona e-recepta na niezbędne leki, jeżeli lekarz uzna to za konieczne.

Proces wystawiania L4 – online vs. tradycyjnie

E-zwolnienie wystawia się za pośrednictwem systemu PUE ZUS. Lekarz wprowadza dane pacjenta oraz przyczynę niezdolności do pracy (w postaci kodu choroby zgodnego z klasyfikacją ICD-10), a zwolnienie automatycznie trafia do ZUS i pracodawcy. Pacjent nie musi podejmować żadnych dodatkowych działań, co zdecydowanie upraszcza cały proces. Dodatkowo, pacjent ma możliwość podglądu swojego zwolnienia w systemie PUE, co zapewnia stały dostęp do potrzebnych dokumentów.

Z kolei przy tradycyjnym, papierowym zwolnieniu, lekarz wypisywał dokument, który pacjent musiał dostarczyć pracodawcy osobiście w ciągu 7 dni. Niespełnienie tego terminu mogło skutkować obniżeniem świadczeń. Istniało też ryzyko opóźnień lub zagubienia dokumentu, dlatego wielu pacjentów wybierało wysyłkę listem poleconym z potwierdzeniem odbioru. Cały proces był bardziej czasochłonny i wymagał większego zaangażowania ze strony pacjenta.

Jak L4 online ułatwia życie pracownikom i pracodawcom?

Dzięki e-zwolnieniom pacjenci nie muszą już zajmować się dostarczaniem zwolnienia do pracodawcy, co pozwala im w pełni skupić się na powrocie do zdrowia. Oszczędzają tym samym czas i energię, a cała procedura staje się mniej stresująca, szczególnie gdy pacjent czuje się źle. Automatyczne przesyłanie dokumentów do ZUS i pracodawcy sprawia, że znikają obawy o opóźnienia czy zagubienie zwolnienia. Dodatkowo pacjenci mają stały dostęp do swojego e-zwolnienia, co ułatwia ewentualne późniejsze weryfikacje lub wnioski o zasiłki.

Dla pracodawców e-zwolnienia oznaczają natychmiastowy dostęp do informacji o nieobecności pracownika, co ułatwia planowanie pracy i zarządzanie absencjami. Taki system pozwala na szybszą reakcję i organizację zastępstwa, co minimalizuje zakłócenia w codziennym funkcjonowaniu firmy. Dodatkowo system PUE ZUS automatycznie archiwizuje zwolnienia, co usprawnia przegląd dokumentacji, np. w przypadku kontroli związanej z nadużywaniem L4 przez pracownika.

Przepisy prawne dotyczące e-zwolnień i zwolnień papierowych

Obowiązujące przepisy dotyczące e-zwolnień są zapisane w kilku różnych ustawach i rozporządzeniach. Wśród istotnych aktów prawnych wymienia się:

ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych,rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich

Warto pamiętać, że pacjent ma prawo do uzyskania L4 zarówno podczas konsultacji internistycznej online, jak i w trakcie wizyty stacjonarnej, jednak skorzystanie z tej możliwości nie jest obowiązkowe - powinno wynikać jedynie z przesłanek czysto medycznych i zdrowotnych. Należy także pamiętać, że e-ZLA nie zastępuje urlopu wypoczynkowego, a podczas zwolnienia nie można podejmować dodatkowej pracy zarobkowej. Ważne jest również przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących sposobu odbywania zwolnienia. Przepisy te reguluje m.in. rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu i trybu wystawiania oraz uchylania zaświadczeń lekarskich.

Czy są sytuacje, w których tradycyjne zwolnienie jest lepsze?

Od grudnia 2018 roku zwolnienia lekarskie mogą być wystawiane wyłącznie w formie elektronicznej, a tradycyjne, papierowe zwolnienia zostały wyeliminowane. W przypadku awarii systemu teleinformatycznego ZUS PUE, braku dostępu do internetu lub awarii sprzętu komputerowego, lekarz może jednak wystawić e-zwolnienie w ciągu trzech dni od wizyty pacjenta. Oznacza to, że nawet w sytuacjach technicznych pacjent nie musi dostarczać żadnych dokumentów osobiście, ponieważ dane trafią do ZUS i pracodawcy, gdy problem zostanie naprawiony. Dodatkowo warto podkreślić, że papierowe zwolnienia lekarskie nie miały (i mieć nie będą) znaczącej przewagi na e-zwolnieniami w dobie cyfryzacji.