[go: up one dir, main page]

Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

Wikidata

Diyila Dagbani Wikipedia
Wikidata
Wikimedia content project, semantic wiki, wiki with script conversion, MediaWiki wiki, knowledge base, online database, knowledge graph, crowdsourced project, self-depicting entity, open content, sociotope
Pahi laSemantic Web, Linked Open Data cloud diagram Mali niŋ
Di pilli ni29 Silimin gɔli October 2012 Mali niŋ
Zuliya wuhibuWikidata Mali niŋ
Yu'ŋmaaWD, ВД, ВЗ Mali niŋ
Yɛtɔɣa sabbu gahindaˌwɪ.ki.ˈdeɪ.tə Mali niŋ
Gari tooni ka bini niŋGordon and Betty Moore Foundation, Allen Institute for Artificial Intelligence, Google Mali niŋ
LaɣidiraWikidata funder Mali niŋ
Siɣili-lana yuliwiki, data Mali niŋ
Ŋun piliDenny Vrandečić, Markus Krötzsch, Wikimedia Foundation Mali niŋ
Taachi sabbuthe free knowledge base that anyone can edit, la base de conocimiento libre que todo el mundo puede editar, מאגר הידע החינמי שכל אחד יכול לערוך Mali niŋ
Ŋun su li n-nyɛWikimedia Foundation Mali niŋ
Lahibali kpanilinked open data Mali niŋ
TaɣiWikiProject Persondata, interwiki link Mali niŋ
Ŋun namWikidata editors, Wikimedia Deutschland Mali niŋ
Sab'sabiraWikimedia community Mali niŋ
Balli tuma bɛi balli yulimultiple languages Mali niŋ
Significant eventanniversary, QID milestone, anniversary, presentation Mali niŋ
Binyarsi yuya104349 Mali niŋ
Pin' shɛŋa o ni deeOpen Data Award, Open Publishing Awards Mali niŋ
Ŋun wuhiraWikimedia Foundation Mali niŋ
Ŋun lɛbigiri tiŋgbaniWikimedia Deutschland, Wikimedia Foundation Mali niŋ
Sofiwaya injinWikibase, Media-Wiki Mali niŋ
Traker URLhttps://phabricator.wikimedia.org/project/view/71/ Mali niŋ
Dabsili shɛli di ni yoogi29 Silimin gɔli October 2012 Mali niŋ
Lahabaya dundɔŋ din mali dihitabilihttps://wikidata.org/ Mali niŋ
Described at URLhttp://viaf.org/viaf/partnerpages/WKP.html, https://dashboard.wikiedu.org/training/wikidata-professional, https://www.theguardian.com/news/datablog/2013/apr/26/wikidata-launch, https://iccl.inf.tu-dresden.de/web/Wikidata Mali niŋ
Web feed URLhttps://www.wikidata.org/w/api.php?hidecategorization=1&urlversion=2&days=30&limit=50&action=feedrecentchanges&feedformat=atom Mali niŋ
SPARQL naabu sheeihttps://query.wikidata.org/sparql Mali niŋ
Zalisi zaŋ chaŋ tuma polo URLhttps://foundation.wikimedia.org/wiki/Terms_of_Use Mali niŋ
Wabsaati akantiidenti.ca Mali niŋ
HasitagiWikidata Mali niŋ
Dataset distributionWikidata RDF Dump Format, Wikidata JSON dumps Mali niŋ
Nahingbaŋsecondary source, tertiary source, quaternary reference, collaboration, curating Mali niŋ
Taarihi bachikpani dalinliQID milestone, LID milestone Mali niŋ
Copyright lincenseCreative Commons CC0 License, CC BY-SA 3.0, Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International Mali niŋ
Zali kpana din guli niriba zaashee ni nyɛ shɛlicopyrighted, dedicated to the public domain by copyright holder, copyrighted Mali niŋ
Practiced byWikidata editor Mali niŋ
Di bukaata nimadata donation, Wikibase, semantic technology Mali niŋ
Dummy valueQ4115189, Q13406268, Q15397819, P369, Q17339402 Mali niŋ
IRC soliirc://irc.libera.chat/wikidata Mali niŋ
API endpoint URLhttps://www.wikidata.org/w/api.php, https://www.wikidata.org/w/rest.php Mali niŋ
Service status information URLhttps://www.wikimediastatus.net Mali niŋ
FAQ URLhttps://www.wikidata.org/wiki/Help:FAQ Mali niŋ
Forum maŋmaŋa URLhttps://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Project_chat Mali niŋ
Login URLhttps://www.wikidata.org/wiki/Special:UserLogin Mali niŋ
Registration page URLhttps://www.wikidata.org/wiki/Special:CreateAccount Mali niŋ
IM channel URLhttps://chat.wmcloud.org/wikimedia/channels/wikidata Mali niŋ
Stack Exchange taghttps://stackoverflow.com/tags/wikidata, https://opendata.stackexchange.com/tags/wikidata Mali niŋ
Vihibu nyahira URLhttps://www.wikidata.org/w/index.php?search=$1 Mali niŋ

E-Class

Wikidata

This diagram shows the most important terms used in Wikidata.
Wikidata screenshot


A layout of the four main components of a phase-1 Wikidata page: the label, description, aliases, and interlanguage links

Piligu, "item" chanimi ni:

  • Dalinli (QID), din zani ti yuli mini buɣisibu.
  • Suhuyurilim, yuya din pahi mini lahabaya din pahi (ni di nahingbani mini dariza).
Wikidata screenshot
Three statements from Wikidata's item on the planet Mars (Q111). Values include links to other items and to Wikimedia Commons.
Items for scholarly articles are the biggest part of Wikidata, followed by the collection of biographies

Wikidata lahabaya laɣimbu shɛŋa nyɛla ninsalinima lahabaya,[1] tima,[2] ninsalinima ban be pɔhim zuɣu,[3] baŋsim "metadata" zaŋ chaŋ "WikiCite project".[4]

Di lahi deeri lahabaya Freebase (database).[5]

Lala tuma ŋɔ ni daa yɛn pili ban daa sɔŋli ni liɣiri n-nyɛ Allen Institute for Artificial Intelligence, Gordon and Betty Moore Foundation, ni Google, Inc., ka bɛ zaa sɔŋsim yiɣisi 1.3 million.[6][7] Ban daa kuli be di tuma pilibu tooni n-daa nyɛ Wikimedia Deutschland dini daa be Lydia Pintscher nuuni, ka bɛ daa puli balibu buta:[8]

  1. Lahabaya zaŋ gɔhi lahabaya din be Wikipedia zuɣu zuliya yɛltɔɣa balibu ni.
  2. Lahabali adaka zaŋ ti "Wikipedia" nima zaa.
  3. Wikipedia lahabaya sabbu zaŋ doli Wikidata zuɣu lahabaya ni di zaŋ gɔhi Wikimedia kpatuɣa din pahi, n-ti pahi "Meta-Wiki" ni maŋmaŋa Wikidata (interwikilinks).
Wikipedia screenshot
A Wikipedia article's list of interlanguage links as they appeared in an edit box (left) and on the article's page (right) prior to Wikidata. Each link in these lists is to an article that requires its own list of interlanguage links to the other articles; this is the information centralized by Wikidata.
Wikidata screenshot
The "Edit links" link nowadays takes the reader to Wikidata to edit interlanguage and interwiki links.

Wikidata suuna daa niŋla 29 October 2012 ka daa nyɛ Wikimedia Foundation nima tuumpalli yuuni 2006.[9][10][11] Lala saha, bala linkinima ko n-daa beni lala saha. Din bɔŋɔ daa sɔŋsiya ka binyɛr'shɛŋa ni tooi nam: "label" – yuli bee lahabali zuɣu, "aliases" – yu'shɛli "label" ni mali pahi, buɣisibu, ni linkinima din jendi lahabali maa Wikipedia zuɣu (interwikipedia links).

Taarihi ni, Wikipedia lahabali yɛn malila linkinima din gohi bala (linkinima di gɔhi Wikipedia, di yi niŋ ka shɛŋa beni). Wikidata daa na nyɛla di zuɣu din gohi bala pam.[12] Wikipedia zuɣu lahabaya daa na ka Wikidata, ka bɛ daa bori ni di kuli nyɛ di ko linkinima.[citation needed]

Anashaara goli 14 January 2013, Hungarian Wikipedia n-daa nyɛ din tuui nam lahabaya linkinima ni Wikidata.[13] Din bɔŋɔ daa yɛligiya chaŋ Hebrew mini Italian Wikipedia zuɣu Anashaara goli 30 January, ni English Wikipedia Anashaara goli 13 February ni Wikipedia nima din pahi zuɣu 6 March.[14][15][16][17] Din nyaaŋa shaawara daa bi gbaai ni bɛ yihi linkinima din gohi English Wikipedia,[18] niŋdi n-toli maʒina n-daa yihili di toli. Anshaara goli 23 September 2013, bala linkinima gɔhibu daa kpe Wikimedia Commons.[19]

Statements and data access

[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Anashaara goli 4 February 2013, "statements" nima daa pahi Wikidata lahabaya ni. "Values" zaŋ ti "properties" daa na zanimi ti "data" yaɣa buyi ko ("items" mini anfooninima din be Wikimedia Commons), wka din pahi pahi daa naan yi ti doli na. Tuuli pubu, "string", daa kpela din ni 6 March.[20]

Wikipedia yiko zaŋ chaŋ lahabaya deebu Wikidata zuɣu daa nyƐla bɛ ni yihi shɛli belabela 27 March ni 25 April 2013.[21][22] Anashaara goli 16 September 2015, Wikidata daa pili bhɛ ni daa boli shɛli "arbitrary access." Kamani shɛhira, di daa che ka lahabaya ni tooi karim n-jendi Germany n-yina Berlin lahabali ni, din daa na ku tooi niŋ lala.[23] Anashaara goli 27 April 2016, "arbitrary access" daa kpe Wikimedia Commons.[24]

Vihigu din daa niŋ yuuni 2020 ni, Wikidata zuɣu lahabaya pam daa nyɛla "Internet bots" ni zaŋ shɛli kpehi na, din daa sɔŋ wurim "data silos" dikpuna.[25]

Query service and other improvements

[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Anashaara goli 7 September 2015, Wikimedia Foundation daa moliya ni bɛ yɛn yihila Wikidata Query Service na,[26] ka niriba mali li m-bɔri lahabaya Wikidata zuɣu.[27] Di tumdimi ni "SPARQL" din nyɛ di balli. Zaŋ kana November 2018, Binyɛra gari pishi ni ayobu niŋdi "query".[28] Di malila "Blazegraph" tumdi ni di triplestore ni graph database.[29][30]

Yuuni 2021, Wikimedia Deutschland daa yihi "Query Builder" na,[31] "din yɛn sɔŋsi ban ʒi SPARQL" ka bɛ tooi sabi "query".

Laai nima din bee "logo" malila "WIKI" din zaŋ kpehi "Morse code" ni.[32] Ŋun daa namli n-daa nyɛ Arun Ganesh ka niriba pam daa laɣim pii li.[33]

  1. (2017) "Learning to generate one-sentence biographies from Wikidata".
  2. (November 2019) "Wikidata: A large-scale collaborative ontological medical database". Journal of Biomedical Informatics 99: 103292. DOI:10.1016/j.jbi.2019.103292. PMID 31557529.
  3. (31 May 2023) "A systematic review of Wikidata in Digital Humanities projects". Digital Scholarship in the Humanities 38 (2): 852–874. DOI:10.1093/llc/fqac083.
  4. Nielsen, Finn Årup; Mietchen, Daniel; Willighagen, Egon (2017). "Scholia, Scientometrics and Wikidata" (PDF). The Semantic Web: ESWC 2017 Satellite Events. Lecture Notes in Computer Science. 10577. pp. 237–259. doi:10.1007/978-3-319-70407-4_36. ISBN 978-3-319-70406-7.
  5. (11 April 2016) "From Freebase to Wikidata: The Great Migration": 1419–1428. DOI:10.1145/2872427.2874809.
  6. Dickinson, Boonsri (March 30, 2012). "Paul Allen Invests In A Massive Project To Make Wikipedia Better". Business Insider. http://www.businessinsider.com/paul-allen-invests-in-wikidata-project-2012-3?IR=T.
  7. Perez, Sarah (March 30, 2012). "Wikipedia's Next Big Thing: Wikidata, A Machine-Readable, User-Editable Database Funded By Google, Paul Allen And Others". TechCrunch. https://techcrunch.com/2012/03/30/wikipedias-next-big-thing-wikidata-a-machine-readable-user-editable-database-funded-by-google-paul-allen-and-others/.
  8. Wikidata – Meta.
  9. Wikidata (Archived 29 Silimin gɔli October 2012 at the Wayback Machine)
  10. Pintscher, Lydia (October 30, 2012). "wikidata.org is live (with some caveats)". wikidata-l (Mailing list). Retrieved November 3, 2012.
  11. Roth, Matthew (March 30, 2012). "The Wikipedia data revolution". Wikimedia Foundation. https://diff.wikimedia.org/2012/03/30/the-wikipedia-data-revolution/.
  12. Leitch, Thomas (2014-11-01). Wikipedia U: Knowledge, Authority, and Liberal Education in the Digital Age (in English). Johns Hopkins University Press. p. 120. ISBN 978-1-4214-1550-5.
  13. Pintscher, Lydia (14 January 2013). First steps of Wikidata in the Hungarian Wikipedia. Wikimedia Deutschland.
  14. Pintscher, Lydia (2013-01-30). Wikidata coming to the next two Wikipedias. Wikimedia Deutschland.
  15. Pintscher, Lydia (13 February 2013). Wikidata live on the English Wikipedia. Wikimedia Deutschland.
  16. Pintscher, Lydia (6 March 2013). Wikidata now live on all Wikipedias. Wikimedia Deutschland.
  17. "Wikidata ist für alle Wikipedien da" (de). Golem.de. http://www.golem.de/news/onlineenzyklopaedie-wikidata-ist-fuer-alle-wikipedien-da-1304-98941.html.
  18. Wikipedia talk:Wikidata interwiki RFC (March 29, 2013).
  19. Pintscher, Lydia (23 September 2013). "Wikidata is Here!". Commons:Village pump. https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Village_pump/Archive/2013/10#Wikidata_is_here.21.
  20. Pintscher, Lydia. Wikidata/Status updates/2013 03 01. Wikimedia Meta-Wiki. Wikimedia Foundation.
  21. Pintscher, Lydia (27 March 2013). You can have all the data!. Wikimedia Deutschland.
  22. "Wikidata goes live worldwide". The H. 2013-04-25. http://h-online.com/-1849479.
  23. Pintscher, Lydia (16 September 2015). "Wikidata: Access to data from arbitrary items is here". Wikipedia:Village pump (technical). https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Village_pump_(technical)/Archive_140#Wikidata:_Access_to_data_from_arbitrary_items_is_here.
  24. Pintscher, Lydia (27 April 2016). "Wikidata support: arbitrary access is here". Commons:Village pump. https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Village_pump/Archive/2016/05#Wikidata_support:_arbitrary_access_is_here.
  25. Tɛmplet:Cite Q
  26. Home.
  27. [Wikidata Announcing the release of the Wikidata Query Service - Wikidata - lists.wikimedia.org].
  28. Wikidata:Tools/Query data – Wikidata.
  29. Tɛmplet:Square bracket openWikidata-techTɛmplet:Square bracket close Wikidata Query Backend Update (take two!) (en). Retrieved 2018-08-29. (The message also contains a link to the graph databases comparison performed by Wikimedia.)
  30. Tɛmplet:GitHub
  31. Wikidata Query Builder.
  32. commons:File talk:Wikidata-logo-en.svg#Hybrid. Retrieved 2016-10-06.
  33. Und der Gewinner ist... (13 July 2012).
Lahabali ŋɔ kuli nyɛla zaɣa ŋmaa. A ni tooi sɔŋsi Wikipedia ka ti sabi li ka di yaligi.