Rhestr o SoDdGA yng Ngorllewin Gwynedd
Safle natur sy'n dod dan lefel isaf cadwraeth yng ngwledydd Prydain yw Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (neu SoDdGA; SSSI yn Saesneg) a chânt eu dosbarthu i Ardaloedd Ymchwil. Mae pob SoDdGA yn dynodi safle sydd â bywyd gwyllt bregys (planhigion, anifeiliaid prin), daeareg neu forffoleg arbennig neu gyfuniad o'r ddau hyn: natur gwyllt a nodweddion daearegol. Yn 2006 roedd 1,019 SoDdGA yng Nghymru: cyfanswm o 257,251 hectar (12.1% o holl arwynebedd Cymru).[1]
Datblygwyd y dull hwn o glystyru SoDdGAau rhwng 1975 a 1970, yn wreiddiol gan y Nature Conservancy Council (NCC), gan gadw at ffiniau Deddf Llywodraeth Leol 1972.[2] Cadwyd at ffiniau siroedd Lloegr ond yng Nghymru cymhlethwyd y sefyllfa drwy ychwanegu cynghorau dosbarth at rai siroedd a rhannu eraill. Unwyd Canol a De Morgannwg, holltwyd Gwynedd a Phowys ac unwyd Llanelli gyda Gorllewin Morgannwg.
Ers 1972 cafwyd llawer o ailenwi, uno a rhannu siroedd, cynghorau dosbarth a chymuned. Er mwyn symlhau'r ardaloedd hyn, ailddiffiniwyd hwy gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru dan Ddeddf Llywodraeth Leol (Cymru) 1994 yn Ebrill 1996.
Mae Ardal Ymchwil Gorllewin Gwynedd yn cynnwys Safleoedd mewn dwy sir: Ynys Môn a Gwynedd:
Rhestr o Safleoedd yn Sir Fôn
[golygu | golygu cod]- Arfordir Gogleddol Penmon
- Arfordir Rhosneigr
- Beddmanarch-cymyran
- Bwrdd Arthur
- Cadnant Dingle
- Caeau Talwrn
- Cemlyn
- Cors Bodwrog
- Cors y Farl
- Cwningar Niwbwrch - Ynys Llanddwyn
- Fferam Uchaf
- Glan-traeth
- Glannau Penmon - Biwmares
- Glannau Porthaethwy
- Glannau Rhoscolyn
- Henborth
- Llanbadrig - Dinas Gynfor
- Llyn Garreg-lwyd
- Llyn Padrig
- Mariandyrys
- Mynydd Parys
- Parc Baron Hill
- Penrhos Lligwy
- Penrhynoedd Llangadwaladr
- Porth Diana
- Rhosydd Llanddona
- Salbri
- Sgistau Glas Ynys Môn
- Tre Wilmot
- Trwyn Dwlban
- Tyddyn y Waen
- Tywyn Aberffraw
- Tŷ Croes (SSSI)
- Waun Eurad
- Y Werthyr
- Ynys Feurig
- Ynysoedd y Moelrhoniaid
Rhestr o Safleoedd yng Ngwynedd
[golygu | golygu cod]- Aber Mawddach
- Aberdunant
- Afon Ddu
- Afon Eden - Cors Goch Trawsfynydd
- Afon Gwyrfai a Llyn Cwellyn
- Afon Seiont
- Bryn Coch a Chapel Hermon
- Bryn y Gwin Isaf
- Bryn-llin-fawr
- Caeau Bwlch
- Caeau Tan y Bwlch
- Caeau Tyddyn Dicwm
- Caerau Uchaf
- Cappas Lwyd
- Carreg y Llam
- Cefndeuddwr
- Ceunant Aberderfel
- Ceunant Cynfal
- Chwarel Bryn Glas
- Chwarel Cwm Hirnant
- Chwarel Gwenithfaen Madog
- Chwarel Mountain Cottage
- Clogwynygarreg
- Coed Aber Artro
- Coed Afon Pumryd
- Coed Arthog
- Coed Cors y Gedol
- Coed Cwmgwared
- Coed Dinorwig
- Coed Elernion
- Coed Graig Uchaf
- Coed Llechwedd
- Coed Lletywalter
- Coed Tremadog
- Coed y Gofer
- Coed y Rhygen
- Coedydd Aber
- Coedydd Abergwynant
- Coedydd Afon Menai
- Coedydd Beddgelert a Cheunant Aberglaslyn
- Coedydd De Dyffryn Maentwrog
- Coedydd Dyffryn Wnion
- Coedydd Nanmor
- Coedydd Nantgwynant
- Cors Barfog
- Cors Geirch
- Cors Graianog
- Cors Gyfelog
- Cors Hirdre
- Cors Llanllyfni
- Cors Llyferin
- Cors y Sarnau
- Cors y Wlad
- Craig y Benglog
- Cregennen a Pared y Cefn Hir
- Cutiau
- Cwm Cynfal
- Cwm Dwythwch
- Dinas Dinlle
- Eithinog
- Ffordd y Wern
- Ffriddoedd Garndolbenmaen
- Foel Gron a Thir Comin Mynytho
- Foel Ispri
- Gallt y Bermo
- Gallt y Bwlch
- Glannau Aberdaron
- Glannau Tonfanau i Friog
- Glyn Cywarch
- Glynllifon
- Gwydir Bay
- Llwyn y Coed
- Llyn Glasfryn
- Llyn Gwernan
- Llyn Padarn
- Llyn Peris
- Llystyn Isaf
- Moel Hebog
- Moelypenmaen
- Morfa Abererch
- Morfa Dinlle
- Muriau Gwyddelod
- Mwyngloddiau Llanfrothen
- Mynydd Penarfynydd
- Neuadd Penmaenuchaf
- Ogof Ddu
- Pant Cae Haidd
- Pant y Panel
- Pen Benar
- Penmaen
- Porth Dinllaen i Borth Pistyll
- Porth Towyn i Borth Wen
- Rhosgyll Fawr
- Rhostir Hermon Copper
- Rhyllech Uchaf
- Talhenbont
- Tan y Grisiau
- Trychiad Ffordd Craig Fach
- Tyllau Mwn
- Tŷ Bach Ystlumod
- Ynys Enlli
- Yr Eifl
- Ysgubor Dolorgan
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Joint Nature Conservation Committee (1998 revision); Guidelines for the Selection of Biological SSSIs, section 4.11, p. 17. ISBN 1873701721.
- ↑ Joint Nature Conservation Committee (1998 revision); Guidelines for the Selection of Biological SSSIs, rhan 4.5, tud. 14–15. ISBN 1873701721.