[go: up one dir, main page]

Neidio i'r cynnwys

Prifysgol Georg August Göttingen

Oddi ar Wicipedia
Prifysgol Göttingen
ArwyddairIn publica commoda Edit this on Wikidata
Mathcampus university, Stiftungshochschule, prifysgol gyhoeddus, comprehensive university, sefydliad di-elw Edit this on Wikidata
Enwyd ar ôlSiôr II, brenin Prydain Fawr Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 1734 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirGöttingen Edit this on Wikidata
GwladBaner Yr Almaen Yr Almaen
Cyfesurynnau51.53398°N 9.93792°E Edit this on Wikidata
Map
Sefydlwydwyd ganSiôr II, brenin Prydain Fawr Edit this on Wikidata

Prifysgol ymchwil gyhoeddus a leolir yn Göttingen, yn nhalaith Niedersachsen, yr Almaen, yw Prifysgol Göttingen, yn llawn Prifysgol Georg August Göttingen (Almaeneg: Georg-August-Universität Göttingen, a elwir yn anffurfiol Georgia Augusta). Hon yw'r brifysgol hynaf yn Niedersachsen, a phrifysgol fwyaf y dalaith honno yn nhermau'r nifer o fyfyrwyr. Cydnabyddir yn un o brifysgolion enwocaf ac uchaf ei bri yn Ewrop, ac yn gynrychiolydd o sefydliadau deallusol hanesyddol yr Almaen. Mae ganddi ryw 31,600 o fyfyrwyr.

Fe'i sefydlwyd ym 1734 gan Siôr II, Brenin Prydain Fawr ac Etholydd Hanofer, gyda'r nod o hyrwyddo syniadau a delfrydau'r Oleuedigaeth, ac agorodd i fyfyrwyr ym 1737. Yn niwedd y 18g, dyma oedd canolfan y "Göttinger Hain", cylch o feirdd natur a serch yn yr oes sentimental a ragflaenai Rhamantiaeth. Can mlynedd wedi iddi agor ei drysau, ym 1837, trawyd ergyd i enw'r brifysgol pan gafodd saith o athrawon eu diswyddo am resymau gwleidyddol.[1]

Yn ôl arddangosfa swyddogol a gynhelwyd yn 2002, bu 44 o enillwyr Gwobrau Nobel yn gysylltiedig â Phrifysgol Göttingen, gan gynnwys cyn-fyfyrwyr, aelodau'r staff, ac ymchwilwyr, yn eu plith y ffisegwyr Max Born, James Franck, Werner Heisenberg, a Max von Laue.[2] [3]

Mae Prifysgol Göttingen yn aelod o U15 (grŵp o brif brifysgolion ymchwil yr Almaen) a Grŵp Coimbra (prif prifysgolion ymchwil Ewrop), ac ynghynt fe'i cefnogwyd gan Fenter Rhagoriaeth Prifysgolion yr Almaen. Mae ganddi gysylltiadau agos â sefydliadau ymchwil eraill yn Göttingen, gan gynnwys Cymdeithas Max Planck a Chymdeithas Leibniz. Mae Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek Göttingen—llyfrgell y brifysgol a llyfrgell ganolog Niedersachsen—yn un o lyfrgelloedd mwyaf yr Almaen, a chanddi 9 miliwn o eitemau, ac yn un o lyfrgelloedd ymchwil pwysicaf y byd.

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. (Saesneg) University of Göttingen. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 14 Mai 2023.
  2. "Das Göttinger Nobeopreiswunder". Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek Göttingen (SUB). Cyrchwyd 21 May 2022.
  3. "The Göttingen Nobel Prize Wonder". University of Göttingen. Cyrchwyd 21 Mai 2022.

Dolen allanol

[golygu | golygu cod]