Nanga Parbat
 | |
| Math | mynydd, copa  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Gilgit–Baltistan |
| Gwlad | Pacistan |
| Uwch y môr | 8,126 metr |
| Cyfesurynnau | 35.2392°N 74.59°E |
| Amlygrwydd | 4,608 metr |
| Cadwyn fynydd | Himalaya, Q12029082 |
 | |
Nanga Parbat (gelwir hefyd Diamir) yw'r mynydd ail-uchaf ym Mhacistan a'r nawfed ar y ddaear o ran uchder. Ystyr yr enw Nanga Parbat yw "Mynydd Noeth" yn yr iaith Wrdw/Hindi. Ystyrir Nanga Parbat yn fynydd peryglus i'w ddringo, ac yn hanner cyntaf yr 20g bu farw nifer fawr o ddringwyr ar y mynydd. Nanga Parbat yw'r mwyaf gorllewinol o'r copaon dros 8,000 medr yn yr Himalaya.
Gwnaed yr ymdrech gyntaf i ddringo'r mynydd yn 1895 pan gyrhaeddodd ymgyrch dan arweiniaid Albert F. Mummery uchder o bron 7,000 m, ond bu farw Mummery a dau gydymaith ar y mynydd yn ddiweddarch. Yn y 1930au bu chwech ymgais i ddringo'r mynydd gan dîmau Almaenig, ond methu a wnaeth y cafan a bu farw dwsinau o ddringwyr. Cyrhaeddwyd y copa am y tro cyntaf ar 3 Gorffennaf, 1953 gan fynyddwr o Awstria, Hermann Buhl. Mae'r modd y dringodd Buhl ar ei ben ei hun i'r copa, ac yna treulio noson ar ei sefyll ar y mynydd ar y ffordd i lawr, yn un o straeon mawr mynydda.
Dringwyd y mynydd am yr ail dro yn 1962 gan dri Almaenwr, Toni Kinshofer, S. Löw, ac A. Mannhardt. Yn 1970 cyrhaeddodd Reinhold a Günther Messner y copa; ond bu farw Günther ar y ffordd i lawr. Dringodd Reinhold y mynydd ar ei ben ei hun yn 1978. Yn 1984, Lilliane Barrard o Ffrainc oedd y ferch gyntaf i gyrraedd y copa.
| Y 14 copa dros 8,000 medr |
| Annapurna · Broad Peak · Cho Oyu · Dhaulagiri · Everest · Gasherbrum I · Gasherbrum II |
| K2 · Kangchenjunga · Lhotse · Makalu · Manaslu · Nanga Parbat · Shishapangma |