Mynydd y Garn
 | |
| Math | bryn, copa  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Ynys Môn |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 170 metr |
| Cyfesurynnau | 53.4°N 4.5°W |
| Cod OS | SH3149790679 |
| Manylion | |
| Amlygrwydd | 106 metr |
| Rhiant gopa | Mynydd Bodafon |
 | |
Bryn ar Ynys Môn yw Mynydd y Garn. Ei uchder yw 170 metr. Mae'n gorwedd yng ngogledd-orllewin Môn tua milltir a hanner o'r arfordir, tua hanner milltir i'r de o bentref Llanfair-yng-Nghornwy a thua 6 milltir i'r gogledd-ddwyrain o dref Caergybi; cyfeiriad grid SH314906. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 60metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.
Mae llethrau uchaf y bryn yn greigiog. Creigiau Ordoficaidd yw sylfaen yr ysgwydd dde-orllewinol.
Ceir sawl safle archaeolegol o gwmpas y bryn, yn cynnwys meini hirion unigol o gyfnod Oes Newydd y Cerrig ac amddiffynfa Castell Crwn.
Gellir cyrraedd copa Mynydd y Garn trwy ddilyn un o sawl llwybr cyhoeddus, naill ai o ochr Llanfair-yng-Nghornwy neu o gyfeiriad Rhydwyn, i'r de.
Y copa
[golygu | golygu cod]
Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n HuMP. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[1] Uchder y copa o lefel y môr ydy 170m (558tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ddiwethaf ar 20 Tachwedd 2009.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu
- Rhestr o Gopaon Cymru
- Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000'
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- Clwb Mynydda Cymru
- Lleoliad ar wefan Streetmap Archifwyd 2011-05-24 yn y Peiriant Wayback
- Lleoliad ar wefan Get-a-map Archifwyd 2011-05-24 yn y Peiriant Wayback
- Mynydd y Garn[dolen farw] ar y map Arolwg Ordnans.