Merfog

Merfog
Statws cadwraeth
Pryder lleiaf  (IUCN 2.3)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Actinopterygii
Urdd:	Cypriniformes
Teulu:	Cyprinidae
Genws:	Abramis
Rhywogaeth:	A. brama
Enw deuenwol
Abramis brama (Linnaeus 1758)

Pysgodyn sy'n byw mewn dŵr croyw ac sy'n perthyn i deulu'r Cyprinidae ydy'r merfog sy'n enw gwrywaidd; lluosog: merfogiaid (Lladin: Abramis brama; Saesneg: Common bream). Caiff ei ystyried, bellach, fel yr unig aelod o'r genws Abramis.

Mae ei diriogaeth yn cynnwys Ewrop: i'r gogledd o'r Alpau a'r Pyreneau yn ogystal â'r Balcanau. Fe'i ceir i'r dwyrain cyn belled â'r Môr Caspia, y Môr Du a'r Môr Aral. Mae'n bysgodyn dŵr croyw ac mae i'w ganfod ar arfordir Cymru.

Mae'r Merfog i'w ganfod mewn pyllau dŵr, llynnoedd a chamlesi, a hyd yn oed afonydd llif-araf. Ar restr yr Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.^[1]

Mae'r merfog rhwng 30 a 55 cm (12 i 22 modfedd) ar gyfartaledd, ac yn pwyso 2 4 kg (4.4 to 8.8 pwys). Mae'r enghraifft mwyaf ohono tipyn yn fwy na hyn, fod bynnag: 90 cm (35.5 mod) a 9.1 kg (20 pwys)!

Mae'n llwyd ysgafn ei liw, sy'n tywyllu ychydig, wrth i'r pysgodyn fynd yn hŷn, gyda gwawr ysgafn, goch, yn enwedig mewn dŵr glân. Mae'r ffins yn llwyd tywyll, heb wawr goch.

• Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain
• Rhestr Goch yr IUCN, rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
• Llwybr yr Arfordir
• Cadwraeth

• Gwefan Llên Natur; termau safonol.