John Ball

John Ball
Darluniad o John Ball ar gefn ceffyl yn ysbrydoli'r gwrthryfelwyr yn nghroniclau Jean Froissart (tua 1470)
Ganwyd	1338  St Albans
Bu farw	15 Gorffennaf 1381  Coventry
Dinasyddiaeth	Teyrnas Lloegr
Alma mater	Ysgol St Albans
Galwedigaeth	henuriad, gwleidydd
Mudiad	Lollardy

Offeiriad o Loegr ac un o arweinwyr Gwrthryfel y Werin oedd John Ball (bu farw 15 Gorffennaf 1381).

Cafodd ei eni yn St Albans, Swydd Hertford. Teithiodd i Efrog a Colchester fel pregethwr. Cafodd ei ysgymuno tua'r flwyddyn 1366 am ei bregethau tanbaid oedd yn dadlau dros gymdeithas heb ddosbarthau, ond parhaodd i bregethu mewn marchnadau a mannau awyr agored. Wedi 1376, cafodd ei garcharu nifer o weithiau.

Ar ddechrau Gwrthryfel y Werin, ym Mehefin 1381, cafodd ei achub o garchar Maidstone yng Nghaint gan wrthryfelwyr a theithiodd gydant i Lundain. Yno, cynhyrfodd torf yn Blackheath gyda'r testun When Adam dalf and Eve span, Who was then a gentleman?,^[1] hynny yw, yn oes Adda ac Efa, pwy oedd yr uchelwyr?

Yn sgil methiant y gwrthryfel, cafodd Ball ei roi ar brawf a'i grogi yn St Albans.