Gerald Kaufman
| Gerald Kaufman | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Gerald Bernard Kaufman  21 Mehefin 1930 Leeds |
| Bu farw | 26 Chwefror 2017 |
| Dinasyddiaeth | y Deyrnas Unedig |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | gwleidydd, sgriptiwr, newyddiadurwr |
| Swydd | Ysgrifennydd Tramor yr Wrthblaid, Ysgrifennydd Cartref yr Wrthblaid, aelod o Gyfrin Gyngor y Deyrnas Unedig, Father of the House, Aelod o Senedd 56 y Deyrnas Unedig, Aelod o Senedd 55 y Deyrnas Unedig, Aelod o 54ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 53ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 52ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 51ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 50fed Llywodraeth y DU, Aelod o 49fed Llywodraeth y DU, Aelod o 48fed Llywodraeth y DU, Aelod o 47fed Llywodraeth y DU, Aelod o 46ed Llywodraeth y DU, Aelod o 45ed Llywodraeth y DU, Shadow Secretary of State for Environment, Food and Rural Affairs, beirniad Gwobr Booker |
| Plaid Wleidyddol | y Blaid Lafur |
| Gwobr/au | Marchog Faglor |
| Gerald Kaufman | |
|---|---|
| Tad y Tŷ | |
| Yn ei swydd 7 Mai 2015 – 26 Chwefror 2017 | |
| Rhagflaenwyd gan | Peter Tapsell |
| Dilynwyd gan | Kenneth Clarke |
| Cadeirydd y Pwyllgor Diwylliant, Cyfryngau a Chwaraeon Pwyllgor Treftadaeth Cenedlaethol: 1992–1997 | |
| Yn ei swydd 1992–2005 | |
| Rhagflaenwyd gan | Sefydlwyd y swydd |
| Dilynwyd gan | John Whittingdale |
| Ysgrifennydd Tramor Cysgodol | |
| Yn ei swydd 13 Gorffennaf 1987 – 24 Gorffennaf 1992 | |
| Arweinydd | Neil Kinnock |
| Rhagflaenwyd gan | Denis Healey |
| Dilynwyd gan | Jack Cunningham |
| Ysgrifennydd Cartref Cysgodol | |
| Yn ei swydd 31 Hydref 1983 – 13 Gorffennaf 1987 | |
| Arweinydd | Neil Kinnock |
| Rhagflaenwyd gan | Roy Hattersley |
| Dilynwyd gan | Roy Hattersley |
| Ysgrifennydd Gwlad Cysgodol dros yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig | |
| Yn ei swydd 8 Rhagfyr 1980 – 31 Hydref 1983 | |
| Arweinydd | Michael Foot |
| Rhagflaenwyd gan | Roy Hattersley |
| Dilynwyd gan | Jack Cunningham |
| Is-Ysgrifennydd Gwladol dros yr Amgylchedd | |
| Yn ei swydd 8 Mawrth 1974 – 12 Mehefin 1975 | |
| Teyrn | Elizabeth II |
| Prif Weinidog | Harold Wilson |
| Dilynwyd gan | Ernest Armstrong |
| Aelod Seneddol dros Manceinion Gorton | |
| Yn ei swydd 9 Mehefin 1983 – 26 Chwefror 2017 | |
| Rhagflaenwyd gan | Kenneth Marks |
| Dilynwyd gan | Gwag |
| Mwyafrif | 24,079 (57.3%) |
| Aelod Seneddol dros Manceinion Ardwick | |
| Yn ei swydd 18 Mehefin 1970 – 9 Mehefin 1983 | |
| Rhagflaenwyd gan | Leslie Lever |
| Dilynwyd gan | Diddymwyd yr etholaeth |
Gwleidydd Llafur Prydeinig oedd Syr Gerald Bernard Kaufman (21 Mehefin 1930 – 26 Chwefror 2017) a wasanaethodd fel Aelod Seneddol (AS) o 1970 hyd ei farwolaeth yn 2017, yn gyntaf ar gyfer Manceinion Ardwick ac yna ar gyfer Manceinion Gorton. Roedd yn weinidog yn y llywodraeth yn y 1970au ac aelod o'r Cabinet Cysgodol yn y 1980au. Daeth yn Dad y Tŷ ar ôl ymddeoliad Peter Tapsell yn 2015. Ar adeg ei farwolaeth, fe oedd yr AS hynaf yn eistedd yn Senedd y DU.
Bywgraffiad
[golygu | golygu cod]Ganed Kaufman yn Leeds, y ieuengaf o saith o blant i Louis a Jane Kaufman. Roedd ei rieni yn Iddewon a ddaeth o wlad Pwyl cyn y Rhyfel Byd Cyntaf. Addysgwyd ef yn Ysgol Ramadeg Leeds, a graddiodd gyda gradd mewn athroniaeth, gwleidyddiaeth ac economeg o Brifysgol Rhydychen (Coleg y Frenhines). Yn ystod ei amser yno, roedd yn Ysgrifennydd Clwb Llafur, lle ataliodd Rupert Murdoch rhag sefyll ar gyfer y swydd oherwydd ei fod wedi torri rheolau y Gymdeithas yn erbyn canfasio.[1]
Roedd yn ysgrifennydd cyffredinol cynorthwyol y Cymdeithas y Ffabiaid (1954-55), awdur ar y Daily Mirror (1955-64) ac yn newyddiadurwr ar y New Statesman (1964-65). Roedd yn Swyddog Cyswllt Seneddol i'r Wasg ar gyfer y Blaid Lafur (1965-70) ac yn y pen draw daeth yn aelod o "gabinet cegin" anffurfiol Prif Weinidog Harold Wilson.[2]
Cystadlodd Kaufman mewn dau sedd yn aflwyddiannus, sedd Bromley yn erbyn y Ceidwadwyr yn etholiad cyffredinol 1955, a Gillingham yn etholiad cyffredinol 1959.
Daeth yn awdur, a chyfrannodd at rhaglen gomedi dychan y BBC That Was The Week That Was yn 1962 a 1963,[3][4] lle y cofir fwyaf am y sgets "dynion tawel San Steffan". Ymddangosodd fel gwestai ar ei olynydd, Not So Much a Programme, More a Way of Life.
Bu'n gadeirydd y Booker Prize beirniaid yn 1999.[5]
Ar 26 Chwefror 2017, cyhoeddwyd bod Kaufman wedi marw.[6]
Aelod o'r Senedd
[golygu | golygu cod]Etholwyd Kaufman yn AS ar gyfer Manceinion Ardwick yn etholiad cyffredinol 1970; newidiodd etholaeth i Manchester Gorton yn etholiad 1983, yn dilyn y newidiadau mawr yn y ffiniau seneddol y flwyddyn honno. Parhaodd fel AS ar gyfer Gorton hyd ei farwolaeth.[7] Roedd yn weinidog iau drwy gydol y cyfnod yr oedd Llafur mewn grym rhwng 1974 a 1979, yn gyntaf yn yr Adran Amgylchedd (1974-75) o dan Anthony Crosland, ac yna yn yr Adran Ddiwydiant o dan Eric Varley (y Gweinidog Gwladol, 1975-79). Gwnaed ef yn aelod o'r Cyfrin Gyngor ym 1978. Ar ôl ei hail-ethol i Dŷ'r Cyffredin yn 2015, yn union cyn ei 85 pen-blwydd, daeth yn Dad y Tŷ.[8]
Cabinet Cysgodol
[golygu | golygu cod]Yn yr wrthblaid, roedd Kaufman yn Ysgrifennydd yr Amgylchedd Cysgodol (1980-83), Ysgrifennydd Cartref Cysgodol (1983-87) ac Ysgrifennydd Tramor Cysgodol (1987-92). Fe alwodd maniffesto adain-chwith y Blaid Lafur ar gyfer etholiad 1983 "y nodyn hunanladdiad hiraf mewn hanes".[9] Yn 1992 aeth i'r meinciau cefn a daeth yn Gadeirydd ar yr hyn oedd ar y pryd yn Bwyllgor Dethol ar Dreftadaeth Genedlaethol.[10]
Ôl-feinciwr dylanwadol
[golygu | golygu cod]Bu'n gadeirydd y Pwyllgor Dethol ar gyfer Diwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon, gynt y Pwyllgor Dethol ar Dreftadaeth Genedlaethol (1992-2005), ac yn aelod o Bwyllgor Seneddol y Blaid Lafur Seneddol (1980-92), Pwyllgor Gwaith Cenedlaethol y Blaid Lafur (1991-92), ac o'r Comisiwn Brenhinol ar Ddiwygio Tŷ'r Arglwyddi (1999). Yn 1997, beirniadodd Kaufman Prif Weithredwr u Tŷ Opera Brenhinol ar y pryd, Mary Allen, dros honiadau o gamymddwyn ariannol, a arweiniodd yn y pen draw at ei ymddiswyddiad.[11]
Pleidleisiodd Kaufman ddwywaith yn erbyn Chwip y blaid Lafur – y tro cyntaf ar y ddarpariaeth yn y Ddeddf Diwygio'r Heddlu a Chyfrifoldeb Cymdeithasol 2011 i gyflwyno gofyniad ychwanegol [12] yn y broses ar gyfer erlynyddion preifat sy'n ceisio gael gwarant i arestio am droseddau "awdurdodaeth fyd-eang" fel troseddau rhyfel, artaith a throseddau yn erbyn dynoliaeth; ac yr ail dro yn erbyn y Bil Diwygio Lles 2015.[13] Pleidleisiodd gyda'r llywodraeth ar yr ymosodiad ar Irac yn 2003 gan ddweud yn y Senedd "Even though all our hearts are heavy, I have no doubt that it is right to vote with the Government tonight".[14]
Cafodd ei urddo'n farchog am wasanaethau i'r Senedd yn Anrhydeddau Pen-Blwydd y Frenhines 2004 .[15]
Ar 25 Mai 2010, yn ystod dadl Araith y Frenhines, cyhuddodd Kaufman ymgeisydd y Democratiaid Rhyddfrydol yn ei etholaeth yn ystod etholiad 2010, Qassim Afzal, o redeg "ymgyrch etholiadol gwrth-Semitaidd, ac yn bersonol wrth-Semitaidd" ym Manceinion Gorton.[16]
Cyhoeddiadau
[golygu | golygu cod]Mae ei gyhoeddiadau yn cynnwys:
- How to Live Under Labour (1964) fel cydawdur
- The Left: A symposium (1966) fel golygydd
- To Build the Promised Land (1973)
- How to be a Minister (1980) ISBN 0-571-19080-4
- Renewal: Labour's Britain in the 1980s (1983) fel golygydd
- My Life in the Silver Screen (1985)
- Inside the Promised Land (1986)
- Meet Me in St Louis, Sefydliad Ffilm Prydeinig (1994) ISBN 9780851705019
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Kynaston, David (2009). Family Britain 1951-7. London: Bloomsbury. t. 102. ISBN 9780747583851.
- ↑ "Obituary: Gerald Kaufman". BBC News. 27 February 2017. Cyrchwyd 27 February 2017.
- ↑ The Papers of Sir Gerald Kaufman Archifwyd 2017-02-05 yn y Peiriant Wayback Churchill Archives Centre, Cambridge; the National Register of Archives, London and Janus Project, December 2006
- ↑ The International Who's Who 2004 Google Books
- ↑ "The Man Booker Prize 1999". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-02-27. Cyrchwyd 27 February 2017.
- ↑ "Labour MP Gerald Kaufman dies at 86 – BBC News". BBC Online. Cyrchwyd 26 February 2017.
- ↑ "Manchester Gorton". London: The Guardian. May 2010. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2005-01-22. Cyrchwyd 2017-02-27.
- ↑ "Sir Gerald Kaufman is the new Father of the House". UK Parliament. 13 May 2015. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-02-28. Cyrchwyd 27 February 2017.
- ↑ Mann, Nyta (14 July 2003). "Foot's message of hope to left". BBC News Online. Cyrchwyd 18 January 2009.
- ↑ "Members of the Committee". The Daily Telegraph. 14 January 2003. Cyrchwyd 27 February 2017. More than one of
|work=a|newspaper=specified (help) - ↑ "Last act at the Royal Opera?". The Daily Telegraph. 28 March 1998. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-02-27. Cyrchwyd 27 February 2017. More than one of
|work=a|newspaper=specified (help) - ↑ Middle East Monitor 22 Sep 2011.
- ↑ Rickhuss, Roy. "48 MPs break whip to vote against welfare bill – full list | LabourList". Cyrchwyd 20 July 2015.
- ↑ Department of the Official Report (Hansard), House of Commons, Westminster (26 February 2003). House of Commons Hansard for 26 Feb 2003 (pt 16). The Stationery Office Ltd. ISBN 0-215-65029-8. Cyrchwyd 18 January 2009.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ↑ London Gazette: (Supplement) no. 57315. p. 1. 12 June 2004. Retrieved 8 March 2009.
- ↑ Mason, Rowena (3 Tachwedd 2015). "Gerald Kaufman's 'Jewish money' remarks condemned by Corbyn". The Guardian. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 1 October 2016. Cyrchwyd 1 October 2016.
On Tuesday, Corbyn released a statement saying Kaufman's remarks were "completely unacceptable and deeply regrettable". "Such remarks are damaging to community relations, and also do nothing to benefit the Palestinian cause," he said. "I have always implacably opposed all forms of racism, antisemitism and Islamophobia and will continue to do so. At my request, the chief whip has met Sir Gerald and expressed my deep concern."
Unknown parameter|deadurl=ignored (help)