Zeus

Ym mytholeg Roeg, Brenin y duwiau, rheolwr Mynydd Olympus, a duw'r wybren a'r daran yw Zeus (Hen Roeg: Δίας; Groeg Diweddar: Ζεύς). Mae ei symbolau'n cynnwys y daranfollt, eryr, tarw a derwen. Yn ogystal â'i etifeddiad Indo-Ewropeaidd, mae "casglwr y cymylau" y Groegiaid hefyd yn dangos nodweddion sy'n deillio o ddiwylliannau'r Lefant hynafol, megis y deyrnwialen. Portreadir Zeus yn fynych gan artistiaid Groegaidd mewn un o ddau osgo: yn sefyll, yn camu ymlaen â tharanfollt yn ei law dde, neu ar orsedd.

Zeus oedd plentyn Cronus a Rhea, ac ieuangaf ei siblingiaid. Yn ôl llawer o draddodiadau, priododd ef Hera, er, yn ôl oracl Dodona, Dione oedd ei gymar: yn ôl yr Iliad, ef oedd tad Aphrodite gan Dione. O ganlyniad ei branciau, cafodd ef lawer o epil duwiol ac arwrol, gan gynnwys Athena, Apollo ac Artemis, Hermes, Persephone (gyda Demeter), Dionysus, Perseus, Heracles, Helen, Minos, a'r Awenau (gyda Mnemosyne); gyda Hera, cafodd ef Ares, Hebe a Hephaestus yn ôl llawer o draddodiadau.^[1]

• Iau (mytholeg)
• Hetairideia - Gŵyl Thesalaidd Zeus
• Teml Zeus

• Burkert, Walter, (1977) 1985. Greek Religion, yn enwedig adran III.ii.1 (Harvard University Press)
• Cook, Arthur Bernard, Zeus: A Study in Ancient Religion, (3 cyfrol), (1914–1925). New York, Bibilo & Tannen: 1964.
  • Volume 1: Zeus, God of the Bright Sky, Biblo-Moser, Mehefin 1, 1964, ISBN 0-8196-0148-9 (ailargraffiad)
  • Volume 2: Zeus, God of the Dark Sky (Thunder and Lightning), Biblo-Moser, Mehefin 1, 1964, ISBN 0-8196-0156-X
  • Volume 3: Zeus, God of the Dark Sky (earthquakes, clouds, wind, dew, rain, meteorites)
• Druon, Maurice, The Memoirs of Zeus, 1964, Charles Scribner's and Sons. (tr. Humphrey Hare)
• Farnell, Lewis Richard, Cults of the Greek States 5 vols. Oxford; Clarendon 1896–1909.
• Farnell, Lewis Richard, Greek Hero Cults and Ideas of Immortality, 1921.
• Graves, Robert; The Greek Myths, Penguin Books Ltd. (argraffiad 1960)
• Mitford,William, The History of Greece, 1784. Cf. v.1, Chapter II, Religion of the Early Greeks
• Moore, Clifford H., The Religious Thought of the Greeks, 1916.
• Nilsson, Martin P., Greek Popular Religion, 1940.
• Nilsson, Martin P., History of Greek Religion, 1949.
• [[Rohde, Erwin, Psyche: The Cult of Souls and Belief in Immortality among the Greeks, 1925.
• Smith, William, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1870, [1], William Smith, Dictionary: "Zeus" [2]

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Zeus

• Dolen Fytholeg Reog, Zeus straeon Zeus ym mytholeg
• Prosiect Theoi, Zeus