Циц
| Циц | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Циц. Кхуьучу ораматан сурт | |||||||||||||||||||
| Ӏилманан классификаци | |||||||||||||||||||
|
йуккъера рангаш
|
|||||||||||||||||||
| Дуьненайукъара Ӏилманан цӀе | |||||||||||||||||||
| Carum L., 1753 | |||||||||||||||||||
| Синонимаш | |||||||||||||||||||
| Номенклатуран тайпа | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Циц (лат. Cárum) — Четарнаш (Apiaceae) доьзалера дукха шерийн йа шина шеран тайпана орамат, царех уггаре евзаш ерш Циц ма-ярра (Carum carvi) кеп, лелайо чамбийриг санна.
Оцу тайпанан векалш йовлу Европехь а, Азехь а барамера климатехь.
«Köhler’s Medizinal-Pflanzen» жайнин тӀиера ботаникан сурт, 1887
Кхин цӀераш: желт. καρος (καρον), лат. cymīnum, турк. kimyon.
Биологин сурт
[бӀаьра нисйан | нисйан]ГӀаш шиъ йа кхоъ масс йолуш ду.
Зезагаш боьрша а, стен а йа цкъацца дургалан а хуьлу. Жаз кӀайн, ровзанан йа цӀиен, гоьрга хуьлу.
Бот озийна, мелла а агӀонашкара тӀеттӀатаӀийна, сенаш аьрта хуьлу. ХӀун хьожа а, чам а анисанчух ду.
Классификаци
[бӀаьра нисйан | нисйан]Таксономи
[бӀаьра нисйан | нисйан]| кхин а 8 доьзал (APG II системица) |
||||||||||||
| 20 - 30 кепара | ||||||||||||
| низам Четарзезагнаш | тайпа Циц | |||||||||||
| дакъа Зезагнаш, йа Къевлина хӀудерш | Четарнаш доьзал | |||||||||||
| кхин а 44 зезаган орамат (APG II системица) |
кхин а 300 сов тайпа | |||||||||||
Кепаш
[бӀаьра нисйан | нисйан]Тайпанан йукъахь ю 30 гергга кеп[2], царех цхьаерш:
- Carum appuanum (Viv.) Grande
- Carum asinorum Litard. & Maire
- Carum atlanticum (Coss. ex Кеп:Ball) Litard. & Maire
- Carum atrosanguineum Kar. & Kir. — Циц таьӀна-цӀийн бесара
- Carum buriaticum Turcz. — Циц бурятийн
- Carum carvi L. Кеп:Typus[1] — Циц ма-ярра
- Carum carvifolium (DC.) Arcang.
- Carum caucasicum (M.B.) Boiss. — Циц Кавказан
- Carum depressum Hartvig & Kit Tan
- Carum diversifolium (DC.) C.B.Clarke
- Carum graecum Boiss. & Heldr.
- Carum grossheimii Schischk. — Циц Гроссгейман
- Carum heldreichii Boiss.
- Carum iminouakense Quézel
- Carum jahandiezii Litard. & Maire
- Carum komarovii Karjag. — Циц Комаровн
- Carum lacuum Emb.
- Carum leucocoleon Boiss. & A.Huet
- Carum lomatocarum Boiss.
- Carum meifolium (M.B.) Boiss. — Циц декъна гӀа долу
- Carum meoides (Griseb.) Halácsy
- Carum multiflorum (Sm.) Boiss.
- Carum pachypodium Candargy* Carum polyphyllum Boiss. & Balansa ex Boiss.
- Carum proliferum Maire
- Carum rupicola Hartvig & Strid
- Carum saxicolum Albov
- Carum strictum (Griseb.) Boiss.
- Carum verticillatum (L.) W.D.J.Koch
Лелор
[бӀаьра нисйан | нисйан]Циц лелайо юурган чамбийриг санна а, дарбана а. Цицан даьтта а доккхий дарбана леладо.
Билгалдахарш
[бӀаьра нисйан | нисйан]- ↑ 1 2 Тайпанан хаамаш Carum(ингалс.) терахьийн базехь Index Nominum Genericorum Ораматийн таксономин дуьненайукъара ассоциаци (IAPT).
- ↑ 29 по данным The Plant List: Carum Архивйина 2013-07-03 — Wayback Machine
Литература
[бӀаьра нисйан | нисйан]
- Тмин // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Флора СССР : в 30 т. / начато при рук. и под гл. ред. В. Л. Комарова. — М. ; Л. : Изд-во АН СССР, 1950. — Т. 16 / ред. тома Б. К. Шишкин. — С. 385-396. — 648 с. — 3500 экз.
- Carum // Ботанический словарь / сост. Н. И. Анненков. — СПб.: Тип. Имп. АН, 1878. — XXI + 645 с.
- Тмин // Большая российская энциклопедия. Том 32. — М., 2016. — С. 206.
 | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Классикан чамбийриш |
| ||||||||||||||||||||
| Меттигера чамбийриш | |||||||||||||||||||||
| Ийна чамбийриш | |||||||||||||||||||||