Punski ratovi

Punski ratovi je zajedničko ime za tri rata vođena između Rimske republike i feničanskog grada Kartage od 264. do 146. godine p. n. e. Svoje ime su dobili prema latinskom nazivu za Kartažane - punici. Riječ punici vuče svoje porijeklo iz riječi poenici što na latinskom znači Feničani.

Glavni uzrok ovih ratova bio je sukob interesa između imperije Kartage i Rimske Republike u ekspanziji te kartažansko zauzimanje grada Messine.Prvobitna namjera Rimljana bilo je širenje teritorija preko otoka Sicilije čiji je dio već bio pod kontrolom Kartage. Na početku Prvog punskog rata Kartaga je bila dominantna sila u zapadnom dijelu Mediterana sa izuzetno jakom ratnom mornaricom a Rim je bio u brzom usponu i veoma je jačao u Italiji. Punski ratovi su uzrokovali ogroman broj žrtava na obje strane, broj poginulih vojnika se mjerio stotinama hiljada. Ovi ratovi se smatraju najvećim u dotadašnjoj historiji. Na kraju Trećeg punskog rata Rime je porazio Kartagu i potpuno uništio grad (ali ga je kasnije na istom mjestu obnovio) i tako postao nova najjača sila u zapadnom sredozemlju.

Kartaga je 264. godine p. n. e. bila veliki grad-luka smješten na teritoriji današnjeg Tunisa a osnovali su je Feničani sredinom IX stoljeća p. n. e. Kartaga je bila veoma moćan grad-država sa ogromnom i unosnom trgovačkom imperijom. Jedino se Rim mogao porediti sa njenim sjajem i moći. Mornarica koju je imala Kartaga nije imala premca u dato vrijeme a njeni mornari su bili najvještiji pomorci. S druge strane, Kartaga nije imala jaku stalnu kopnenu vojsku kao Rim već se oslanjala na plaćenike koje je mogla unajmljivati zahvaljujući svom bogatstvu. Vojske plaćenika bile su pod komandom oficira iz Kartage.

Rim je tih godina proširio svoju kontrolu nad teritorijama južno od rijeke Po. Za razliku od Kartage u rimskoj vojsci u to vrijeme služili su gotovo isključivo rimski građani (nakon što se proširio van apeninskog poluostrva Rim je kasnije regrutovao legionare i među stanovnicima svojih udaljenih kolonija). Plebejci su činili glavni dio pješadije a patriciji su bili oficiri. Za razliku od Kartage, Rim nije imao mornaricu tako da je morao izgraditi tokom samog rata.