2013.
godina
Godine:
◄◄ | ◄ | 2009. | 2010. | 2011. | 2012. | 2013. | 2014. | 2015. | 2016. | 2017. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | 2020-e | 2030-e | 2040-e | ► |
Vijekovi: |
2013. (MMXIII) je uobičajena godina koja počinje utorkom po gregorijanskom kalendaru, 2013. godina Common Era (CE) i Anno Domini (AD), 13. godina 3. milenija i 21. stoljeća, i 4. godine decenije 2010-ih.
Gregorijanski kalendar | 2013 MMXIII |
Ab Urbe condita | 2766 |
Asirski kalendar | 6763 |
Bahá'í kalendar | 169–170 |
Bengalski kalendar | 1420 |
Berberski kalendar | 2963 |
Budistički kalendar | 2557 |
Burmanski kalendar | 1375 |
Bizantijski kalendar | 7521–7522 |
Kineski kalendar | 壬辰年 (Vodeni Zmaj) 4709 ili 4649 — do — 癸巳年 (Vodeni Zmija) 4710 ili 4650 |
Koptski kalendar | 1729–1730 |
Diskordijanski kalendar | 3179 |
Etiopijski kalendar | 2005–2006 |
Hebrejski kalendar | 5773–5774 |
Hinduski kalendari | |
- Vikram Samvat | 2069–2070 |
- Šaka Samvat | 1935–1936 |
- Kali Juga | 5114–5115 |
Holocenski kalendar | 12013 |
Igbo kalendar | 1013–1014 |
Iranski kalendar | 1391–1392 |
Islamski kalendar | 1434–1435 |
Džuče kalendar | 102 |
Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
Korejski kalendar | 4346 |
Minguo kalendar | Tajvan 102 民國102年 |
Tajlandski solarni kalendar | 2556 |
Unixovo vrijeme | 1356998400–1388534399 |
Događaji
urediJanuar
uredi- 11. januar - Francuska vojska počinje petomjesečnu intervenciju na sjeveru Malija protiv islamističke grupe Ansar Dine.
- 20. januar - Barack Obama po drugi put izabran za američkog predsjednika.
Februar
uredi- 2. februar - Protesti u Vukovaru protiv uvođenja ćirilice.
- 4. februar - Počelo 42. Svjetsko prvenstvo u alpskom skijanju u austriskom gradu Schladmingu;
- 15. februar - Eksplozija meteora nad Čeljabinskom u Rusiji.
- 17. februar - Završeno 42. Svjetsko prvenstvo u alpskom skijanju u austrijskom gradu Schladmingu;
- 28. februar - Papa Benedikt XVI se povlači sa dužnosti iz zdravstvenih razloga, i tako postaje prvi papa koji je to uradio nakon Grgura XII 1415. godine.
- 25. februar - Održana 85. dodjela "Oscara";
Mart
uredi- 5. mart - Najmanje 36 ljudi je poginulo kada se srušio putnički avion pri slijetanju u gradu Goma na istoku Konga;
- 5. mart - Umro Hugo Chávez, venecuelanski predsjednik;
- 13. mart - Nakon dvodnevne konklave u Vatikanu argentinski kardinal Jorge Mario Kardinal Bergoglio SJ, papinskim imenom Franjo, izabran za novog papu;
April
uredi- 15. april - Bombaški napad na Bostonski maraton, ubijeno troje, a povrijeđene 264 osobe.
- 24. april - Srušila se zgrada velikog trgovačkog centra u bangladeškom gradu Savar Upazila, u blizini Dake. Poginulo je 1129 ljudi, a 2500 je povrijeđeno.
Maj
uredi- 14. maj - Održano prvo polufinalno veče Izbora za pjesmu Evrovizije u Malmö, Švedska
- 16. maj - Održano drugo polufinalno veče Izbora za pjesmu Evrovizije u Malmö, Švedska
- 18. maj - Održano finalno veče Izbora za pjesmu Evrovizije u Malmö, Švedska
Juni
uredi- 6. juni - Amerikanac Edward Snowden razotkriva tajno posmatranje vlada širom svijeta od strane američke vlade, te bježi iz zemlje i privremeno dobija azil u Rusiji.
Juli
uredi- 1. juli - Ulazak Hrvatske u Evropsku uniju.[1][2][3]
- 3. juli - Masovni protesti širom Egipta, predsjednik Mohamed Morsi svrgnut sa vlasti od strane egipatske vojske.
August
uredi- 10. august. - U norveškom Tromsøu počeo Svjetski šahovski kup 2013.;
Septembar
uredi- 5. septembar - U norveškom Tromsøu završen Svjetski šahovski kup 2013. Na turniru je pobijedio ruski velemajstor Vladimir Kramnik;
- Od 9. do 15. septembra održan The Sinquefield Cup najjači šahovski turnir 22 kategorije u historiji šaha sa prosječnim rejtingom od 2794,8 bodova. Nagradni fond bio je 170.000 $, a pobijedio je norveški velemajstor Magnus Carlsen sa 4,5 osvojena boda.[4]
- 29. septembar - Održani Skupštinski izbori u Austriji 2013.;
Oktobar
uredi- 1. oktobar - Počeo prvi Popis stanovništva u samostalnoj Bosni i Hercegovini;
- 15. oktobar - Nogometna reprezentacija Bosne i Hercegovine prvi put u historiji se plasirala na svjetsko prvenstvo u nogometu.
Novembar
uredi- 5. novembar - Lansiranje indijske letjelice za Mars Mangalyaan.[5][6]
- 5. novembar - Objavljeni prvi preliminarni rezultati Popis stanovništva u Bosni i Hercegovini 2013. od Agencije za statistiku Bosne i Hercegovine. Prema toj publikaciji su u Bosni i Hercegovini popisane 3.791.662 osobe;
- 6. novembar - Počelo Svjetsko prvenstvo u šahu 2013. u indijskom gradu Chennaiju.[4]
- 22. novembar - Završeno Svjetsko prvenstvo u šahu 2013. u indijskom gradu Chennaiju. Nakon deset partija pobijedio je Carlsen sa rezultatom 6½:3½.[4]
- 24. novembar- Iran pristao na obustavu razvoja nuklearnog programa u zamjenu za ublažavanje sankcija.
Decembar
uredi- 6. decembar - Objavljen drugi dio preliminarnih rezultata po općinama i naseljima Popisa stanovništva u Bosni i Hercegovini 2013. u kojima su izneseni podaci o broju stanovnika po naseljima, broju domaćinstava i broju popisanih stanova u svim općinama Bosne i Hercegovine.[7]
- 7. decembar - Felix Sturm, njemački bokser bosanskohercegovačkog porijekla osvojio titulu prvaka svijeta po IBF verziji pobjedivši engleza Darrena Barkera
- 14. decembar - Kineski rover Jade Rabbit lansiran pomoć letjelice Chang'e 3 se uspješno spustio na Mjesec, čime je Kina, poslije Rusije i SAD, treća država koja je uspjela poslati lunarno vozilo na površinu Mjeseca.
Rođeni
uredi- 22. juli - rođen princ George od Cambridgea, unuk princa Charlesa, sin princa Williama i vojvotkinje Catherine.
Umrli
urediJanuar
uredi- 2. januar - Ladislao Mazurkiewicz, urugvajski nogometni golman
- 23. januar - Józef Glemp, poljski kardinal
Februar
uredi- 3. februar - Vanja Albahari, bosanskohercegovački glumac
- 9. februar - Josif Tatić, srbijanski Filmski i pozorišni glumac
Mart
uredi- 5. mart - Hugo Chávez, venecuelanski predsjednik
- 23. mart - Boris Berezovski, ruski tajkun
April
uredi- 7. april
- Bigas Luna, španski režiser, arhitekt, slikar i dizajner
- Obrad Piljak, bosanskohercegovački političar
- 8. april – Margaret Thatcher, britanska premijerka;[8]
- 10. april – Aleksandar Kozlina, jugoslavenski nogometaš
- 18. april – Đermano Ćićo Senjanović, hrvatski satiričar i novinar
- 19. april – Julius Menendez, američki bokserski trener
Maj
uredi- 2. maj - Ivan Turina, golman nogometnog kluba Dinama iz Zagreba
- 5. maj - Nikola Majdak, srbijanski filmski režiser i snimatelj
- 6. maj - Giulio Andreotti, italijanski premijer i političar
- 7. maj - Mato Ergović, hrvatski pozorišni, filmski i televizijski glumac
- 11. maj – Emmanuelle Claret, francuska biatlonka;
- 14. maj - Čedo Kisić, bosanskohercegovački pisac, novinar i kulturni radnik
- 17. maj - Zlatko Marić, bosanskohercegovački političar i osnivač Socijaldemokratske unije BiH (SDU)
- 19. maj - Aleksej Balabanov, ruski režiser
- 21. maj - Ray Manzarek, američki klavijaturist i jedan od osnivača grupe Doors
Juni
uredi- 9. juni - Yoram Kaniuk, izraelski književnik
- 16. juni - Tomo Počanić, bosanskohercegovački sportski novinar
- 20. juni - James Gandolfini, američki glumac
- 25. juni - Emilio Colombo, italijanski premijer i političar
- Richard Matheson, američki kultni pisac
Juli
uredi- 1. juli – Mara Naceva, makedonska komunistkinja i partizanka
- 9. juli - Željko Malnar, hrvatski televizijski voditelj, putopisac i novinar
- 27. juli - J.J. Cale, američki pjevač i tekstopisac
August
uredi- 6. august - George Duke, američki džez klavijaturist i producent
- 11. august - Dejan Kosanović, srbijanski režiser dokumentarnih filmova i historičar filma
- 13. august - Aleksandar Soldatenkov, konstruktor ruske kosmičke rakete Sojuz-2
- 19. august - Mirko Kovač, crnogorski pisac
- 30. august - Seamus Heaney, irski pjesnik i dobitnik Nobelove nagrade za književnost
Septembar
uredi- 12. septembar - Branko Klubička, spiker Radio Sarajeva, Radija BiH i BH Radija 1
- 18. septembar - Ken Norton, američki bokser[9]
- 22. septembar - Richard Sarafian, američki filmski i televizijski režiser
- 23. septembar - Vlatko Marković, predsjednik Hrvatskog nogometnog saveza
Oktobar
uredi- 2. oktobar – Tom Clancy, američki pisac triler romana
- 8. oktobar – Patrice Chereau, francuski pozorišni, operni i filmski režiser
- 10. oktobar – Wilfried Martens, belgijski premijer i lider evropskih konzervativaca
- 13. oktobar – Antti Tyrväinen, finski biatlonac i svjetski prvak u biatlonu.
- 15. oktobar
- Sean Edwards, engleski profesionalni vozač
- Dževad Čolaković, bosanskohercegovački snimatelj
- 20. oktobar – Jovanka Broz, supruga jugoslovenskog predsjednika Josipa Broza Tita;
- 23. oktobar – Dolores Lambaša, hrvatska glumica
- 26. oktobar – Vinko Coce, hrvatski tenor
- 27. oktobar – Lou Reed, američki muzičar
- 28. oktobar – Tadeusz Mazowiecki, poljski političar
- 29. oktobar – Srđa Popović, srbijanski advokat i intelektualac
Novembar
uredi- 2. novembar
- Zlatko Crnković, hrvatski književnik, urednik i prevodilac
- Milanko Renovica, bosanskohercegovački i jugoslavenski političar;
- 28. novembar - Mitja Ribičič, slovenski političar i bivši premijer SFRJ
- 30. novembar - Paul Walker, američki glumac.[10]
Decembar
uredi- 1. decembar - Umberto Panini, italijanski tvorac samoljepljivih sličica
- 5. decembar - Nelson Mandela, bivši južnoafrički predsjednik i borac protiv rasizma
- 9. decembar - Jovo Kapičić, narodni heroj NOB-a, general, pomoćnik ministra unutrašnjih poslova i ambasador Jugoslavije
- 15. decembar - Joan Fontaine, američka glumica
- 23. decembar - Mihail Kalašnjikov, ruski konstruktor oružja, izumitelj poznate automatske puške AK-47
- Hemija – Martin Karplus, Michael Levitt i Arieh Warshel
- Ekonomija – Eugene Fama, Lars Peter Hansen i Robert J. Shiller
- Književnost – Alice Munro
- Mir – Organizacija za zabranu hemijskog oružja
- Fizika – François Englert i Peter Higgs
- Fiziologija ili medicina – James E. Rothman, Randy W. Schekman i Thomas C. Südhof
Reference
uredi- ^ tportal.hr
- ^ vjesnik.hr[mrtav link]
- ^ "jutarnji.hr". Arhivirano s originala, 27. 6. 2011. Pristupljeno 25. 6. 2011.
- ^ a b c "Šahovski turnir The Sinquefield Cup u St. Louisu {{Simboli jezika|en|engleski}}". Arhivirano s originala, 10. 9. 2013. Pristupljeno 30. 11. 2013.
- ^ PranabDhalSamanta (2. 8. 2012). "India's Mars mission in Nov next year, Cabinet to give nod today". The Indian Express. Pristupljeno 4. 8. 2012.
- ^ "BBC News - Mars mission: Demonstrating India's technology". Bbc.co.uk. 3. 8. 2012. Pristupljeno 25. 12. 2012.
- ^ Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine: Preliminarni rezultati po naseljima u općinama Federacije Bosne i Hercegovine Sarajevo 6. decembar 2013. Arhivirano 22. 12. 2014. na Wayback Machine(bs)(en)
- ^ Ex-Prime Minister Baroness Thatcher dies, aged 87
- ^ Former champ Ken Norton dies
- ^ http://www.klix.ba/magazin/film-tv/poginuo-paul-walker-glavni-glumac-u-fast-furious/131201002