Franc Avbelj

Franc Avbelj
Franc Avbelj Lojko
Rođenje	(1914-10-27) 27. oktobar 1914. Trnjava, kod Domžala Austrougarska
Smrt	24. decembar 1991(1991-12-24) (77 godina) Vir, kod Domžala, Slovenija
Nacionalnost	Slovenac
Obrazovanje	vojno lice
Poznat(a) po	Narodni heroj Jugoslavije
Nagrade

Franc Avbelj — Lojko (Trnjava, kod Domžala, 27. oktobar 1914 — Domžale, 24. decembar 1991), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR Slovenije i narodni heroj Jugoslavije.

Rođen je 27. oktobra 1914. godine u selu Trnjavi, kod Domažala, od oca Antona i majke Lucije Avbelj, rođene Per. Franc je osnovnu školu završio u selu Krasna, a zatim je studirao u Ljubljani za građevinara. Od 1938. do 1939. godine služio je vojsku u Beogradu, a nakon odsluženja vojnog roka vratio se u Sloveniju i radio kao građevinar i postao član Sindikata građevinskih radnika.

Učesnik Narodnooslobodilačke borbe je od 1941. godine. Najpre je bio angažovan na rasturanju letaka i propagandnog materijala, pisanju parola, sakupljanja oružja i vršenju sabotaža, naročito na telefonskim linijama. Decembra 1941. je pristupio Krimskom partizanskom bataljonu, koji će u januaru 1942. prerasti u Šercerov bataljon. U aprilu 1942. postao je borac-mitraljezac Kočevskog partizanskog bataljona i učestvovao u njegovim akcijama. Član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) je od 1942. godine. Nakon ustaških napada, 1943. godine, Avbelj se sa svojom jedinicom probijao preko Kozjanskog, do Štajerske i Gorenjske, gdje se pridružuje Kamniškom bataljonu, ali ubrzo potom prelazi u Savinjski bataljon, gde je obavljao dužnosti komandira i političkog komesara. U borbama koje je ovaj bataljon vodio, juna 1943. je zauzeto njemačko uporište Letuš. Augusta 1943. sa svojim bataljonom stupa u sastav Šlandrove brigade, gdje postaje komandir Treće čete. Potom je bio komandant bataljona u Četvrtoj slovenskoj udarnoj brigadi "Matija Gubec", komandant Notranjskog odreda, do oktobra 1944. godine, potom kratko, Gubčeve brigade, a od novembra 1944. do januara 1945. komandant Dolenjskog odreda, kada je teško ranjen u glavu. U to vreme delovao je na području Trebelnog, Žužemberka, Trebnjega, te južnoj Štajerskoj.

Poslije oslobođenja Jugoslavije, 1946. godine je demobilisan iz Jugoslovenske armije (JA) kao ratni vojni invalid i obavljao je razne društveno-političke funkcije u Kranju i Novom Mestu, a od 1954. do 1957. godine bio je predsjednik Narodnog odbora i predsjednik Opštinskog odbora Saveza udruženja boraca NOR u Domžalama. Bio je upravnik Doma za stara lica u Kamniku, kao i upravnik internata Srednje kožarske škole u Domžalama. Umro je 24. decembra 1991. godine u Domžalama. Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — dva Ordena za hrabrost, Orden partizanske zvijezde drugog reda, Orden zasluga za narod drugog reda, Orden bratstva i jedinstva drugog reda. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 25. decembra 1952. godine.^[1]

• Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.

• Avbelj, Franc (1914–1991) Narodni heroj