B-DNK helikaza
| Replikacijska DNK-helikaza | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| Identifikatori | |||||||
| Simbol | DnaB | ||||||
| NCBI gen | 948555 | ||||||
| UniProt | P0ACB0 | ||||||
| Ostali podaci | |||||||
| EC broj | 3.6.1.- | ||||||
| |||||||
| BDNK-slični N-terminalni domen helikaze | |
|---|---|
 NMR struktura H-terminalnog domena B-DNK-helikaze E. coli | |
| Identifikatori | |
| Simbol | DnaB |
| C-terminalni domen B-DNK-like helikaze | |
|---|---|
 | |
| Identifikatori | |
| Simbol | DnaB-C |
B-DNK helikaza je bakterijski enzim u koji otvara replikacijasku vuljušku tokom replikacija DNK. Iako je mehanizam kojim B-DNK spaja ATP-hidrolizu za translokaciju duž DNK i denaturira nepoznati dupleks, promjena kvaternarne strukture proteina uključuje dimerizaciju, uočeno je da se N-terminalni domen može desiti tokom enzimskog ciklusa.[1] U početku kada se B-DNK veže za A-DNK, povezan je sa C-DNK, negativnim regulatorom. Nakon što C-DNK disocira, B-DNK se vezuje za G-DNK.
N-terminal ima višesvojnu strukturu koja formira ortogonski snop.[1] C-terminalni domen sadrži ATP -vezujuće mjesto i stoga je vjerovatno mjesto hidrolize ATP-a.
U eukariotima, funkciju helikaze obezbjeđuje kompleksa MCM (minihromosomsko održavanje).
B-DNK helikaza je proizvod gena "dnaB". Enzim helikaza koji se proizvodi je heksamer u E. coli, kao i kod mnogih drugih bakterija. Energija za aktivnost B-DNK osigurava se hidrolizom NTP. Mehanička energija pomiče B-DNK u replikacijsku viljušku, fizički je dijeleći na pola.
B-DNK E. coli
[uredi | uredi izvor]U E. coli, B-DNK je heksamerni protein od šest podjedinica sa 471 ostatkom, koje formiraju prstenastu strukturu trostruke simetrije. Tokom replikacija DNK, zaostali lanac DNK se vezuje za centralni kanal B-DMK, a drugi lanac DNK je isključen. Vezivanje dNTP-a uzrokuje konformacijsku promjenu koja omogućava B-DNK da se translocira duž DNK, čime se mehanički prisiljava na razdvajanje lanaca DNK.[2]
Mehanizam iniciranja replikacije
[uredi | uredi izvor]Najmanje 10 različitih enzima ili proteina učestvuje u fazi inicijacije replikacije. Oni otvaraju spiralu DNK u početnoj fazi i uspostavljaju kompleks preprajmeriranja za naknadne reakcije. Ključna komponenta u procesu inicijacije je protein A-DNK, član porodice proteina AAA+ ATPaza (ATPaze povezane sa različitim ćelijskim aktivnostima). Mnoge AAA+ ATPaze, uključujući A-DNK, formiraju oligomere i hidroliziraju ATP relativno sporo. Ova hidroliza ATP-a djeluje kao prekidač koji posreduje međupretvorbu proteina između dva stanja. U slučaju A-DNK, ATP vezan oblik je aktivan, a ADP vezani oblik je neaktivan.
Osam proteinskih molekula A-DNK, svi u vezanom stanju za ATP, sastavljaju se kako bi formirali spiralni kompleks koji obuhvata R i I mjesta u oriC-u. DnaA ima veći afinitet za R mjesta nego I mjesta i jednako dobro veže R mjesta u svom obliku vezanom za ATP ili ADP. I mjesta, koja vezuju samo A-DNK vezanu za ATP, omogućavaju diskriminaciju između aktivnih i neaktivnih oblika A-DNK. Čvrsto desno obmotavanje DNK oko ovog kompleksa uvodi efektivnu pozitivnu superspiralu. Povezani soj u obližnjoj DNK dovodi do denaturacije u A:T-bogatom regionu 'DUE' (DNA Unwinding Element). Kompleks formiran u početnoj fazi replikacije takođe uključuje nekoliko DNK-vezujućih proteina - Hu, IHF i FIS koji olakšavaju savijanje DNK. DnaC protein, još jedna AAA+ ATPaza, zatim učitava DnaB protein na razdvojene DNK niti u denaturiranoj regiji. Heksamer DnaC, svaka podjedinica vezana za ATP, formira čvrst kompleks sa heksamernom DnaB helikazom u obliku prstena. Ova interakcija DnaC-DnaB otvara DnaB prsten, a proces je potpomognut daljom interakcijom između DnaB i DnaA. Dva prstenasta DnaB heksamera su stavljena u DUE, po jedan na svaki lanac DNK. ATP vezan za DnaC se hidrolizira, oslobađajući DnaC i ostavljajući DnaB vezan za DNK. C-DNK protein, još jedna AAA+ ATPaza, zatim učitava B-DNK protein na razdvojene DNK niti u denaturiranoj regiji. Heksamer C-DNK, svake podjedinice vezane za ATP, formira čvrst kompleks sa heksamernom B-DNK helikaze u obliku prstena. Ova interakcija C-DNK-B-DNK otvara B-DNK prsten, a proces je potpomognut daljom interakcijom između B-DNK i A-DNK. Dva prstenasta heksamera B-DNK su stavljena u DUE, po jedan na svaki lanac DNK. ATP vezan za C-DNK se hidrolizira, oslobađajući ga i ostavljajući B-DNK vezan za DNK.
Učitavanje B-DNK helikaze je ključni korak u pokretanju replikacije. Kao replikacijska helikaza, B-DNK migrira duž jednolančane DNK u smjeru 5'→3', odmotavajući DNK dok putuje. B-DNK helikaze napunjene na dva lanca DNK tako putuju u suprotnim smjerovima, stvarajući dvije potencijalne replikacijske viljuške. Svi ostali proteini na replikacijskoj viljuški povezani su direktno ili indirektno za B-DNK.[3]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Fass D, Bogden CE, Berger JM (juni 1999). "Crystal structure of the N-terminal domain of the DnaB hexameric helicase". Structure. 7 (6): 691–8. doi:10.1016/s0969-2126(99)80090-2. PMID 10404598.
- ^ Bocanegra R, Ismael Plaza GA, Pulido CR, Ibarra B (2021). "DNA replication machinery: Insights from in vitro single-molecule approaches". Computational and Structural Biotechnology Journal. 19: 2057–2069. doi:10.1016/j.csbj.2021.04.013. PMC 8085672. PMID 33995902 Provjerite vrijednost parametra
|pmid=(pomoć). - ^ Lehninger, Principles of Biochemistry
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- DnaB Helicases na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)
