Glukoneogeneza
Ovom članku potrebna je jezička standardizacija, preuređivanje ili reorganizacija. |
Glukoneogeneza je proces stvaranja glukoze iz nekarbohidratnih prekursora. Glukoneogeneza se odvija u svim životinjama, biljkama, gljivama i mikroorganizmima. Reakcije su skoro iste u svim bićima. Prekursori za stvaranje glukoze su laktat, piruvat, glicerol kao i neke aminokiseline. Kod sisara, glukoneogeneza se odvija uglavnom u jetri a u manjoj mjeri u bubrežnoj srži i u epitelnim ćelijama tankog crijeva. [1]
Glukoneogeneza nije prosti obrat procesa glikolize. Prosti obrat nije moguć zbog ireverzibilnih reakcija koje se odvijaju tokom glikolize, i te reakcije su katalizirane: heksokinazom, fosfofruktokinazom-1 i piruvat kinazom. Reakcije su istovjetne glikolizi osim kod irreverzibilnih procesa, gdje nastupaju zaobilazne reakcije i to:
- Prevođenje piruvata u fosfoenolpiruvat enzimima piruvat-karboksilaza i fosfoenolpiruvat-karboksikinaza
- Prevođenje 1,6-bisfosfat u fruktoza 6-fosfat enzimom fruktoza 1,6-bisfosfataza
- Prevođenje glukoza 6-fosfata u glukozu pomoću enzima glukoza 6-fosfataza[2]
Sumarna jednačina reakcijskog niza glukoneogeneze je:
U fiziološkim uslovima vrijednost ΔG° je -15 kJ/mol.