Kalendar
Kalendar je sistem pravila za imenovanje vremenskih perioda.
U rano doba ljudske civilizacije za naše pretke postojali su dani i godišnja doba, ali nisu imali uređeni način računanja vremena. S vremenom, a naročito s razvojem zemljoradnje, ukazala se potreba za preciznim načinom praćenja smjene perioda u toku godine. Naime kada su ljudi počeli sijati prve usjeve primijetili su da je jedno doba godine pogodnije za sjetvu nego drugo, a da bi znali koje je to doba morali su na neki način bilježiti protok vremena.
Prvi praćeni periodi su bili dani, ali od praćenja dana nije moglo biti neke koristi. Mjesečev interval se pokazao pogodnim za praćenje jer za 28 dana mjesec prođe kroz sve svoje faze. Sljedeći korak je bila spoznaja da se za 12 mjeseci izmijene sva četiri godišnja doba. Iz toga je proizašao prvi kalendar, lunarni kalendar.
Prve osobe koje su pratile i bilježile proticanje vremena su bili sveštenici, koji su bili veoma poštovani od strane naroda, a uglavnom ih se svrstavalo u rang s vladarima. Prvi kalendari su se pojavili u starom Egiptu, Mezopotamiji, Kini, te u Južnoj Americi (Maje i Asteci).
Kalendari koji su danas u upotrebi su na bazi sunčevog perioda i lunarnog (mjesečevog) perioda. To su julijanski kalendar, gregorijanski kalendar, islamski kalendar, kineski kalendar, hebrejski kalendar, indijski kalendar, perzijski kalendar.
Osim toga riječ kalendar se još upotrebljava za uređenu listu dana, mjeseci i godišnjih doba, odštampanu (ili na neki drugi način nanesenu) na određenoj podlozi (najčešće papiru). Tako imamo pojam zidnog kalendara, stolnog kalendara, džepnog kalendara i sl.
Također pogledajte
- Sunčev kalendar
- Lunarni kalendar
- Astečki kalendar
- Zoroastrijanski kalendar
- Fiskalni kalendar
- Liturgijski kalendar