Reniom

Reniom
Wolfram – Reniom – Osmiom
Tc Re Bh Taolenn beriodek
Perzhioù hollek
Niver atomek	75
Rummad kimiek	Metaloù ardreuzat
Strollad	7
Trovezh	6
Bloc'h	d
Tolz atomek	186,207
Aozadur elektronek
[Xe] 4f14 5d5 6s2 Dasparzh an elektronoù : 2, 8, 18, 32, 13, 2
Perzhioù atomek
Niver oksidadur	+ 7 Oksidenn drenkek skañv
Tredanleiegezh	1,9 (Skeul Linus Pauling)
Gremmoù ionadur	1 : 755,819 kJ/mol 2 : 1 260 kJ/mol 3 : 2 510 kJ/mol
Skin atomek	216 pm
Skin kenamsav	141 pm
Skin Van der Vaals	(stlenn ebet)
Perzhioù fizikel
Arvez	Kaled
Douester (≈20 °C)	21,023 g/cm3
Teuzverk	3 185 °C
Bervverk	5 590 °C
Tredanharzusted	193 nΩ•m (e 20 °C)
Neuz an elfenn
1 cm3 eo ec'honad an diñs reniom

Un elfenn gimiek eo ar reniom ; Re eo e arouez kimiek, 75 e niver atomek ha 186,207 e dolz atomek.
Ur metal ardreuzat eo.

Div elfenn a vanke e strollad 7 taolenn beriodek an elfennoù, dindan ₂₅Mn. Pa oa o klask stankañ an toull kentañ e kavas ar Japanad Masataka Ogawa un elfenn dianav en un tamm kailh o tont eus Selan (Sri Lanka bremañ), ha krediñ a reas dezhañ e oa an elfenn 43. E 1937 hepken e voe anavezet evel ₄₃Tc, hag e 2004 e voe prouet ez eo ar reniom a oa bet dizoloet gant Masataka Ogawa.
E 1925 e voe kavet an elfenn 75 da vat gant Walter Noddack, Ida Tacke hag Otto Berg e Berlin, ha Rhenium eo an anv a voe roet dezhi en enor d'ar sêr Roen. E 1928 e teujont a-benn da dennañ 1 gramm reniom eus 660 000 gramm kailh molibdenit^[1].
Ar reniom eo an diwezhañ elfenn naturel, stabil ha nann-skinoberiek a zo bet dizoloet^[2].

Unan eus an elfennoù dibaotañ war an douar eo ar reniom. Ur metal liv an arc'hant eo, uhel-kenañ e deuzverk (3 185 °C) — an trede elfenn er c'heñver-se goude ar wolfram ₇₄W (3 422 °C) hag ar c'harbon ₆C (3 825 °C). An elfenn gentañ eo a-fed bevverk (5 590 °C), ar wolfram o virviñ da 5 555 °C hag ar c'harbon o sec'hdarzhañ, da lavaret eo o vont a galed da c'haz hep tremen dre ar stad dourek.
Kalet-kenañ eo ar reniom, er pevare renk goude ar platin ₇₈Pt, an iridiom ₇₇Ir hag an osmiom ₇₆Os. Pa vez disgweret avat e teu da vezañ orjalennus-kenañ, da lavaret eo e c'haller e astenn hep na dorrfe.

Damheñvel ouzh re ar wolfram ha re ar molibden eo perzhioù kimiek ar reniom.

Reniom-185 (¹⁸⁵Re) eo an izotop stabilañ, padal n'eo nemet 37,4% eus ar reniom a gaver en natur. An izotop all, ¹⁸⁷Re eo an 62,6% a chom ; distabil eo, hogen hir-tre eo e hanter-vuhez, a zo war-dro 10¹⁰ a vloavezhioù.

Diwar kailhoù kouevr e tenner reniom ; etre 0,0001 ha 0,2% a reniom a gaver ivez e kailhoù molibden^[3].

• War-dro 20% eus ar reniom a ya da fardañ dazgweredoù evit greanterezh an eoul-maen (kenderc'hañ dour-tan hep plom), 70% evit kreñvaat deistkenaozadoù fardet gant nikel, a vez arveret e kefluskerioù a rank labourat da wrezverkoù uhel (> 1 000 °C).^[4]

War meur a zachenn ez implijer an 10% a chom :

• kimiezh : kleuzeurioù (endalc'hoù arveret da dommañ danvezioù) ;

• elektronik : ledreelloù ;

• fizik : korzennoù ha palioù elektronek, skalfadlunerioù, gwrezdaouadoù, korzennoù ec'haezhel, sontoù-gwrezverk, jaojoù ionder ;

• tredanerezh : kenstokoù, gwarelloù-tredan, gwiskadoù metalek ;