Morskoul boutin
| |||
|---|---|---|---|
 Ur Morskoul boutin
| |||
| Rummatadur filogenetek | |||
| Riezad : | Animalia | ||
| Skourrad : | Chordata | ||
| Kevrennad : | Aves | ||
| Urzhad : | Suliformes | ||
| Kerentiad : | Sulidae | ||
| Genad : | Morus | ||
| Anv skiantel | |||
| Morus bassanus (Linnaeus, 1758) | |||
D'ar vevoniezh   e tenn ar pennad-mañ. | |||
Ar morskoul boutin a zo un evn-mor bras, Morus bassanus an anv skiantel anezhañ ; anvet e voe Pelecanus Bassanus (kentanv) da gentañ-penn ha Sula bassana da-heul.
Morskoul eo anv boas an evn e brezhoneg, da lavaret eo skoul-mor ; kavet e vez ivez a-wechoù Margav ha Margod.
Doareoù pennañ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ul labous brav eo, gwenn-splann e bluñv, ha melen e benn hag e c’houzoug, da vare ar gouennañ. Glas-sklaer eo e zaoulagad, gant liv du tro-dro. Du eo e bavioù ha begoù e zivaskell. Etre 165 ha 180 cm eo e hed-eskell, hag etre 87 ha 100 cm hed e gorf pa vez echu e gresk gantañ. N’eus ket a gemm etre ar pared hag ar parezed. Teñval e vez ar re yaouank, er bloavezh kentañ ha sklaeraat a reont tamm ha tamm da c’houde. A-benn pemp bloaz e vezont gwenn-holl.
En em vagañ a reont diwar besked. Pesked bihan a vez paket ganto : brizhilli, harinked, talareged pe stioganed. Pa vezont o pesketa e nijont uhel en oabl ha splujañ trumm, eeun-tenn, e-kreiz ar bankadoù pesked. Barrek e vezont da nijal, gant o divaskell kreñv, ha da neuial dindan an dour, gant o favioù palvezek. Amparfal e vezont war an douar, avat.
 |
Neizhiañ a reont e lodenn hanternoz ar Meurvor Atlantel hag e Mor an Hanternoz. Annezañ a reont e reter Kanada, en aber ar Stêr Sant-Laorañs hag en Douar-Nevez hag en Europa : e Breizh-Veur, en Iwerzhon, e Breizh, e Norvegia, en Inizi Faero hag en Island. N’eus nemet ul lec’h e Breizh ma vezont o neizhiañ, ar Jentilez. Goude mare an neizhiañ ez eont da c’hoañviñ war aodoù morioù tommoc’h, evel Pleg-mor Mec'hiko pe ar Mor Kreizdouar. Neizhiañ a reont, stok-ha-stok, war ar c'herreg bras hag an inizi. Chom a ra ar par gant an hevelep parez e-pad meur a vloaz. Heverk eo o doareoù e-pad ar paradur: stouiñ an eil dirak egile, frotañ o figos, astenn-diastenn o fenn hag o divaskell. Sevel a reont o neizh gant bezhin, man, kinvi ha geotennoù. Ennañ e vez dozvet ur vi hepken, a vez goret gant ar par hag ar barez a-bep-eil, e-pad 6 sizhun. |
War-gresk ez a an niver a vorskouled e Breizh adarre. Miliadoù anezho a vez o neizhiañ war enez Riouzig (Jentilez) bremañ, peogwir eo gwarezet o gouenn dre m'eo berzet mont war an enez, met en amzer dremenet e oa kalz nebeutoc’h anezho ha darbet e oa bet dezho mont diwar wel e Breizh.
Skeudennaoueg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]-
An evn en e oad
-
-
En Helgoland, Alamagn
-
'idem
-
idem
-
Museum specimen
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (br) JONES, Islyn : Laboused an Arvor, troet diwar ar c'hembraeg gant Tudual Huon ha Padrig an Habask, Embannadurioù Al Lanv, 1984
- (en) GURNEY, J. H : The Gannet – A Bird With A History, London, Witherby & Co., 1913 Lenn en-linenn
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
