Barbara Nikomedia
Barbara Nikomedia, pe Barba peurvuiañ e brezhoneg, a oa, hervez ar vojenn, ur werc'hez hag ur verzherez kristen eus an IIIe kantved, marteze eus Nikomedia, en Azia Vihan, hag a voe dibennet abalamour d'he feiz.
Kastizet e voe he bourevier gant un taol-kurun. Setu perak e vez pedet Barba a-enep d'an dañjerioù a varv trumm stag ouzh an taolioù-kurun, an tan, an tredan. Enoret e vez e Breizh, er Faoued dreist-holl, ha brudet eo chapel santez Barban ar Faoued.
Tennet eo bet hec'h anv eus anvioù ar sent ofisiel abalamour ma ne oa ket asur gwirionded ar vojenn.
He buhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Bevañ a rae Barbara war-dro kreiz an IIIde kantved, a greder, pe en Heliopolis (a zo Baalbek en Liban) en amzer an impalaer Maximianus Herculius, pe e Nikomedia, e Bitinia, en Azia Vihanañ.
He zad Dioscorus, a oa un den pinvidik, pagan, diskennad eus satraped pers. Difenn gwerc'hded e verc'h a felle dezhañ ha diwall anezhi diouzh ar gristenien, hag evit se e serras anezhi en un tour ha daou brenestr warnañ (gwelout ar gontadenn Rapunzel).
Un deiz avat e teuas d'he c'haout ur beleg gwisket en mezeg hag a vadezas anezhi. Pa zistroas he zad eus ur veaj e kontas Barba dezhañ he devoa toullet ar voger d'ober un trede prenestr en tour, abalamour da aroueziañ an Drinded, dre ma oa deuet da vout kristen. Hag an tad da c'hwezhañ an tan en tour. Tec'hel avat a c'hallas Barba ober, met kavet e voe pelec'h e oa o kuzhat, hag ur mesaer a eas da gontañ d'he zad.
Hag an tad neuze da sachañ e verc'h gantañ betek ti gouarnour roman ar broviñs a gondaonas anezhi d'ar marv. Dre ma nac'he ar plac'h dilezel he feiz e c'hourc'hemennas ar gouarnour d'an tad dibennañ e verc'h e-unan.
Ha Dioscorus da zibennañ ar plac'h, ha kenkent e kouezhas tan Doue warnañ.
Pa deuas ar gristenien da c'houlenn korf ar verzherez yaouank ne falvezas ket dezho ober gant hec'h anv pers ha ne gredjont ket ober gant hec'h anv kristen ivez, rag-aon da ziskuliañ o relijion, ma lavarjont e oant deuet da gerc'hat « ar varbarez yaouank » (barbara e latin), ma voe miret an anv.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]N'eus ket kaoz anezhi er skridoù kozh a-raok ar VIIvet kantved. Tennet e voe hec'h anv a-douez ar sent ofisiel e 1969 gant ar pab Paol VI en e embann Mysterii Paschalis.
Arz
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]-
Santa Bárbara, ikonenn
-
Barbara Nikomedia, en Eurioù Toul, XVvet kantved.
-
Robert Campin: Santa Bárbara, 1438.
-
Cosimo Rosselli: Santa Bárbara, san Juan Bautista y san Pablo, 1468.
-
Francisco de Goya: Santa Bárbara, 1773.