Сямён Аляксеевіч Папоў

Сямён Аляксеевіч Папоў
Дата нараджэння	12 снежня 1925(1925-12-12)
Месца нараджэння	Арэнбургская губерня, РСФСР, СССР
Дата смерці	18 кастрычніка 1943(1943-10-18) (17 гадоў)
Месца смерці	Лоеўскі раён, Гомельская вобласць, БССР, СССР
Месца пахавання	Лоеўскі раён
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	стралковыя войскі
Гады службы	1943
Званне
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні

Сямён Аляксеевіч Папоў (1925—1943) — савецкі ваенны. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. Герой Савецкага Саюза (1943, пасмяротна). Чырвонаармеец.

Сямён Аляксеевіч Папоў нарадзіўся 12 снежня 1925 года ў вёсцы Ніжні Гумбет Кашырынскага павета Арэнбургскай губерні РСФСР СССР (цяпер сяло Акцябрскага раёна Арэнбургскай вобласці Расійскай Федэрацыі) у сялянскай сям'і. Рускі. У 1941 годзе скончыў 8 класаў Ніжнягумбетскай сярэдняй школы. Марыў пасля заканчэння 10 класаў паступіць у педагагічны інстытут, але планам перашкодзіла вайна. Калі летам 1941 года на фронт пайшоў бацька, Сямён вымушаны быў спыніць вучобу і ўладкавацца на працу ў мясцовы саўгас. Працаваў падлікоўцам паляводчай брыгады і прыцэпшчыкам трактарнай брыгады, быў памочнікам брыгадзіра. У маі 1942 года пасля цяжкага ранення бацька вярнуўся з фронту, і па яго патрабаванні Сямён вярнуўся за школьную парту. Але скончыць дзявяты клас ён не паспеў. У студзені 1943 года Акцябрскім раённым ваенкаматам Чкалаўскай вобласці С. А. Папоў быў прызваны ў рады Рабоча-сялянскай Чырвонай Арміі. Прайшоў баявую падрыхтоўку ў ваенным лагеры недалёка ад пасёлка Калтубанаўскі.

У баях з нямецка-фашысцкімі захопнікамі чырвонаармеец С. А. Папоў са жніўня 1943 года на Цэнтральным фронце на пасадзе стралка 236-га стралковага палка 106-й стралковай дывізіі 65-й арміі. Удзельнічаў у Арлоўскай аперацыі Курскай бітвы. У ходзе Чарнігаўска-Прыпяцкай аперацыі адным з першых у палку фарсіраваў раку Дзясну на поўдзень ад Ноўгарад-Северскага ў раёне вёскі Астраушкі. Подзвіг маладога байца не застаўся незаўважаным камандаваннем палка. Перад фарсіраваннем Дняпра камуністы 65-й арміі прапанавалі лозунг: «Той герой Дняпра, хто першы ўсталюе чырвоны сцяг на траншэі ворага»^[1]. У кожны перадавой штурмавой батальён было выдадзена па два чырвоных сцяга: адзін — для ўстаноўкі на правым беразе Дняпра, другі — на вышынях, якія батальёнам трэба было захапіць. Сцягі ўручаліся найбольш годным воінам, у лік якіх трапіў і чырвонаармеец С. А. Папоў.

Задача перад штурмавымі батальёнамі стаяла няпростая. Шырыня ракі ў месцы пераправы дасягала 400 метраў, а хуткасць плыні 1-2 м/с. У гэтых умовах на фарсіраванне ракі патрабавалася 20-25 хвілін. Праціўнік на правым беразе Дняпра меў моцную глыбока эшаланіраваную лінію абароны, вядомую як Усходні вал. Населеныя пункты былі падрыхтаваныя для кругавой абароны, а каменныя пабудовы ў іх ператвораныя ў ДОТы. Ранняй раніцай 15 кастрычніка 1943 года яшчэ падчас артылерыйскай падрыхтоўкі штурмавой батальён 236-га палка 106-й стралковай дывізіі, у складзе якога быў С. А. Папоў, пад моцным артылерыйска-мінамётным і ружэйны-кулямётным агнём пачалі фарсіраванне ракі на поўдзень ад пасёлка Лоеў ў раёне вёскі Каменкі Рыпкынскага раёна Чарнігаўскай вобласці Украінскай ССР. Папоў адным з першых дасягнуў правага берага ракі і ўсталяваў на ім чырвоны сцяг. Гэта стала сігналам для пачатку пераправы асноўных сіл палка.

Развіваючы поспех сваіх перадавых батальёнаў, 106-я стралковая дывізія ўжо да 18 гадзін пашырыла плацдарм на поўдзень ад Каменкі да 3 км па фронту і 2 км у глыбіню. Прасоўваючыся наперад, воіны дывізіі, адбіўшы дзве контратакі праціўніка, да зыходу дня вялі бой на поўдзень ад Лоева. 16 кастрычніка 1943 года былі вызваленыя Лоеў і Крупейкі, 17 кастрычніка — вёска Казярогі. Да зыходу 17 кастрычніка падраздзяленні 65-й арміі выканалі пастаўленую перад імі задачу: плацдармы былі аб'яднаны ў адзін армейскі, які складаў 18 кіламетраў па фронце і да 13 кіламетраў у глыбіню. Аднак далейшае наступленне з гэтага плацдарма прыпынілася з-за высокай канцэнтрацыі нямецка-фашысцкіх войскаў, якія выводзяцца з міжрэчча Сожа і Дняпра. Злучэння 27-га і 18-га карпусоў 18 кастрычніка вялі на захопленым плацдарме баі толькі на асобных участках перадавымі і разведвальнымі групамі. У гэты дзень група байцоў 236-га палка, у складзе якой быў чырвонаармеец. С. А. Папоў, заняўшы пазіцыю на правым беразе Дняпра на поўнач ад вёскі Казярогі, прыкрывала пераправу савецкіх войскаў праз Дняпро у раёне вёскі Абакумы. Заўважыўшы, што з прыбярэжнай траншэі нямецкія снайперы вядуць стральбу па падраздзяленням, якія перапраўляюцца, Сямён Папоў непрыкметна падабраўся да нямецкіх пазіцыяў і закідаў іх гранатамі, знішчыўшы снайпераў і станковы кулямёт праціўніка. Захапляючы за сабой астатніх байцоў, ён першым уварваўся ў нямецкую траншэю, але быў забіты варожай куляй.

За паспяховае фарсіраванне ракі Дняпро, трывалае замацаванне плацдарма на заходнім беразе ракі Дняпро і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 30 кастрычніка 1943 года чырвонаармейцу Папову Сямёну Аляксеевічу было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза пасмяротна. Пахаваны С. А. Папоў ў брацкай магіле савецкіх воінаў у скверы вёскі Казярогі Лоеўскага раёна Гомельскай вобласці Рэспублікі Беларусь.

• Медаль «Залатая Зорка» (30.10.1943, пасмяротна);
• ордэн Леніна (30.10.1943, пасмяротна).

• Імя Героя Савецкага Саюза С. А. Папова носіць МБАУ «Ніжнягумбетаўская сярэдняя агульнаадукацыйная школа».
• Бюст Героя Савецкага Саюза С. А. Папова усталяваны ў фае МБАУ «Ніжнягумбетаўская сярэдняя агульнаадукацыйная школа».

• Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
• Россовский В. П. Золотые Звёзды Оренбуржья. Биографический справочник. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — С. 353–354. — 512 с.
• Навечно в сердце народном. 3-е изд., доп. и испр. — Минск, 1984.

• Общедоступный электронный банк документов «Подвиг Народа в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2012. Праверана 8 снежня 2012.

Представление к званию Героя Советского Союза и указ ПВС СССР о присвоении звания (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2013. Праверана 8 снежня 2012.

• Обобщенный банк данных «Мемориал» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 10 мая 2012. Праверана 8 снежня 2012.

ЦАМО, ф. 58, оп. 18001, д. 1151 (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2013. Праверана 8 снежня 2012.

Сямён Аляксеевіч Папоў на сайце «Героі краіны»

• Попов Семён Алексеевич на www.az-libr.ru (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2013. Праверана 8 снежня 2012.
• Оренбургская областная универсальная научная библиотека имени Н. К. Крупской (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2013. Праверана 8 снежня 2012.
• История Оренбуржья (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2013. Праверана 8 снежня 2012.
• Сохранение, использование, популяризация и охрана военно-мемориальных сооружений в Нижнем Гумбете. Работа-финалист регионального этапа IX Всероссийского конкурса исследовательских работ учащихся имени Д. И. Менделеева (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 17 студзеня 2013. Праверана 8 снежня 2012.