Халаджы
| Халадж (خلج) | |
| |
Халаджская манета VIII ст.
| |
| Агульная колькасць | 54 000 (2022) |
|---|---|
| Рэгіёны пражывання |  Іран
|
| Мова | халаджская мова |
| Рэлігія | іслам |
| Блізкія этнічныя групы | азербайджанцы |
Хала́джы (саманазва: خلج) — цюркскі народ у цэнтральным Іране. Агульная колькасць (2022 г.) — каля 54 000 чалавек[1].
Халаджы вядомы з сярэднявечча, першапачаткова як частка канфедэрацыі эфталітаў. Лічацца адным з першых цюркскіх плямён, якое перабралася праз раку Амудар’я. У X ст. узгадваліся сярод насельнікаў Балха і поўдню Бактрыі. У XI ст. частка з іх перасялілася ў Іран і Блізкі Усход.
Халаджы не былі шматлікімі, таму хутка асіміляваліся сярод суседніх народаў. У выніку племянныя супольнасці халаджаў сфарміраваліся сярод туркменаў і пуштунаў. Тапонімы, створаныя на аснове назвы халаджаў існуюць у Турцыі, Афганістане і Азербайджане. У Іране захавалася невялікая група халаджаў, што захоўвае сваю этнічную тоеснасць, шчыльна насяляе землі не далёка ад Кума.
Іранскія халаджы паходзяць ад качэўнікаў, што перасяліліся з усходняй Анатоліі. У 1403 г. яны ўзгадваліся як падданыя султана Эскандара, унука Тамерлана. Пазней падтрымлівалі саюзныя адносіны з кашкайцамі. Традыцыйныя заняткі: адгонная і качавая жывёлагадоўля, апрацоўка металаў.
Халаджская мова адносіцца да цюркскай групы моў. Вельмі блізкая да азербайджанскай, часам разглядаецца як яе дыялект. У нашы дні карыстаюцца пісьмом на аснове фарсі. Вернікі — мусульмане-шыіты.