Перагрузка (авіяцыя)

Перагрузка - гэта адносіна пад'ёмнай сілы ^[1] да вагі самалёта. Перагрузка - безразмерная велічыня, аднак часта адзінка перагрузкі пазначаецца гэтак жа, як паскарэнне вольнага падзення , g . Перагрузка ў 1 адзінку ( або 1g ) азначае прамалінейны палёт, 0 - вольнае падзенне або бязважкасць . Калі самалёт выконвае віраж у гарызантальным палёце з нахілам 60 градусаў , яго канструкцыя адчувае перагрузку у 2 адзінкі.

 Дапушчальнае значэнне перагрузак для цывільных самалётаў складае 2,5. Звычайны чалавек можа вытрымліваць любыя g да 15 каля 3-5 сек без адключэння, але вялікія перагрузкі ад 20-30g і больш чалавек можа вытрымліваць без адключэння не больш за 1-2 сек і ў залежнасці ад памеру перагрузкі, напрыклад 500g = 0.2 сек. Трэніраваныя пілоты ў супрацьперагрузачных касцюмах могуць пераносіць перагрузкі ад −3 ... −2 да +12^[2]. Супраціўляльнасць да адмоўных, накіраваным уверх перагрузак, значна ніжэй. Звычайна пры g= −7 ...−8 ў вачах «чырванее» і чалавек губляе прытомнасць з-за прыліву крыві да галавы.

Перагрузка - вектарная велічыня, накіраваная ў бок змянення хуткасці. Для жывога арганізма гэта прынцыпова. Пры перагрузцы органы чалавека імкнуцца заставацца ў ранейшым стане (раўнамернага прамалінейнага руху або супакою). Пры станоўчай перагрузцы (галава-ногі) кроў ідзе ад галавы да ног. Страўнік ідзе ўніз. Пры адмоўнай-кроў падступае ў галаву. Страўнік можа выкруціцца разам з змесцівам. Калі ў нерухомую машыну ўразаецца іншы аўтамабіль - кіроўца адчувае перагрузкі спіна-грудзі. Такая перагрузка пераносіцца без асабістай цяжкасці. Касманаўты падчас узлёту пераносяць перагрузкі лежачы. У гэтым становішчы вектар мае кірунак грудзі-спіна, што дазваляе вытрымаць некалькі хвілін. Супрацьперагрузачных касцюмаў касманаўты не маюць. Сам касцюм ўяўляе з сябе гарсэт з надзіманымі шлангамі, якія надзімаюцца ад паветранай сістэмы. Касцюм сцягваецца, і гэта дазваляе ўтрымліваюць паверхню цела чалавека нязменнай, што перашкаджае адтоку крыві.