Еўрапейскі суд
| Еўрапейскі саюз |
 Гэты артыкул — частка серыі: |
Унутраная палітыка
|
Еўрапейскі суд з’яўляецца вышэйшай судовай інстанцыяй у Еўрапейскім Саюзе ў пытаннях Заканадаўства Еўрапейскага саюза. Як частка Суда ЕС інстытут быў заснаваны для інтэрпрэтацыі заканадаўства ЕС і забяспечэння яго аднастайнага прымянення ва ўсіх дзяржавах-удзельніцах ЕС. Суд быў заснаваны ў 1952 годзе і знаходзіцца ў Люксембургу.
Еўрапейскі Суд варта адрозніваць ад Еўрапейскага суда па правах чалавека.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Суд быў створаны ў 1952 годзе па Парыжскай дамове (1951) як частка Еўрапейскага ад'яднання вугля і сталі. Ён быў створаны з сямі суддзяў, што дазваляла прадстаўляць кожную з шасці дзяржаў-удзельніц. Няроўная колькасць суддзяў складалася ў выпадку нічыёй. Адзін суддзя прызначаўся ад кожнай дзяржавы-удзельніцы і сёмы суддзя пераменна прызначаўся адной з «вялікіх дзяржаў-удзельніц" (Германія, Францыя і Італія). У 1993 годзе быў ратыфікаваны Маастрыхцкі дагавор, і ствараны Еўрапейскі Саюз. Суд не змяніў сваю назву ў адрозненні ад іншых устаноў. З уступленнем у сілу Лісабонскага дагавора суд у 2009 годзе памяняў назву на цяперашнюю.
Склад Суда
[правіць | правіць зыходнік]Суд складаецца з 27 суддзяў (па адным з дзяржаў-членаў) і васьмі генеральных адвакатаў. Яны прызначаюцца на шасцігадовы тэрмін, які можа быць падоўжаны. Любыя тры гады абнаўляецца палова складу суддзяў. У сілу звычаю з моманту ўстановы Еўрапейскага Ад'яднання дзейнічае правіла «адно краіна - толькі адзін суддзя». Яно патрэбна для таго, каб у складзе Суда меліся прафесіяналы прававых сістэм усіх дзяржаў-членаў Аб’яднання. Ніцкая дамова ўвяла дадзенае правіла ў норму першаснага права ЕС. У адпаведнасці арт. 221 Дагавора аб Еўрапейскай асацыяцыі: «Суд уключае па адным суддзі ад кожнай дзяржавы-удзельніцы".
Старшыня Суда
[правіць | правіць зыходнік]Важную ролю ў кіраўніцтве Суда іграе яго Старшыня. Ён выбіраецца самімі суддзямі метадам тайнага галасавання абсалютнай большасцю галасоў тэрмінам на тры гады. У выпадку, калі ніхто з кандыдатаў не абярэ абсалютнай большасці галасоў, праводзіцца другі тур, па выніках якога лічыцца абраным той кандыдат, які атрымаў адносную большасць галасоў. Сташыня Суда старшынствуе на планарных пасяджэннях Суда, размяркоўвае заняткі паміж палатамі і прызначае суддзю-дакладчыка. На сеняшні час пасаду Старшыні Суда займае прадстаўнік Грэцыі Васіліяс Скаурыс.
Спіс Старшыняў Суда
[правіць | правіць зыходнік]| # | Час кіраўніцтва | Старшыня | Дзяржава |
|---|---|---|---|
| 1952–1958 | Масіма Пілоцці |  Італія
| |
| 1 | 1958–1964 | Андрэас Маціас Доннер |  Нідэрланды
|
| 2 | 1964–1967 | Чарлз Леон Хамес |  Люксембург
|
| 3 | 1967–1976 | Роберт Лекурт |  Францыя
|
| 4 | 1976–1980 | Ханс Кутшер |  Германія
|
| 5 | 1980–1984 | Жозэ Мертенс де Вілмарс |  Бельгія
|
| 6 | 1984–1988 | Джон Макензі-Сцюарт |  Вялікабрытанія
|
| 7 | 1988–1994 | Оле Д'ю |  Данія
|
| 8 | 1994–2003 | Джіл Карлас Радрыгес Іглесіяс |  Іспанія
|
| 9 | 2003-па сеняшні час Час мандату сканчваецца 31 кастрычніка 2014 |
Васіліяс Скаурыс |  Грэцыя
|
| Крыніца: The Presidents of the Court of Justice. European NAvigator. | |||
Месцазнаходжанне Суда
[правіць | правіць зыходнік]Усе судовыя органы ЕС знаходзяцца ў Люксембургу, асобна ад палітычных інстытутаў у Бруселі і Страсбургу. Суд знаходзіцца ў будынку Пале, які ў цяперашні час пашыраецца, у раене Кірхберг Люксембурга.
Люксембург быў абраны ў якасці папярэдняга месцазнаходжання Суда 23 ліпеня 1952 года. Яе першае пасяджэнне адбылося 28 лістапада 1954 года ў будынку, вядомым як Віла Вобан, і працягвалася да 1959 года, калі Суд пераехаў у будынак Кот д'Эйх, а потым у будынак Пале ў 1972 годзе. У 1965 годзе дзяржавы-чудзельніцы абралі Люксембург у якасці пастаяннага знаходжання Суда. Будучыя судовыя органы (Суд агульнай юрысдыкцыі і Трыбунал грамадзянскай службы) павінны былі таксама размяшчаецца ў горадзе. Рашэнне было пацверджана на пасяджэнні Савета Еўрапейскага Саюза ў Эдынбургу ў 1992 годзе.