Yeast

An mga yeast iyo eukaryotiko, sarong-selula na mikroorganismo na pigbibisto bilang miyembro nin kahadean kan "fungus". An mga enot na yeast iyo naglutaw mga gatos na taon na an nakaagi, asin dae mababa sa 1,500 na species ninda an aram sa ngunyan.^[1][2] Sa pag-estima, sinda harus 1% kan gabos na species na "fungal".

An mga yeast dae nagpoporma nin sarong taxonomic o phylogenetic na paggrupo. An terminong "yeast" iyo harus piggagamit na sinonimo para sa Saccharomyces cerevisiae, pero an phylogenetic na dibersad kan mga yeast iyo pinapahiling kan saindang lugar sa duwang magkasuway na phyla: an Ascomycota asin an Basidiomycota. An mga "budding yeast" o "totoong yeast" iyo pigkaklasipika sa order na Saccharomycetales, na yayaon sa phylum na Ascomycota.

An mga yeast iyo mga uniselular na organismo na gikan sa saindang multiselular na ninuno, kun sain an ibang species may abilidad na magkaigwa nin multiselular na karakter sa pagkonekta kan mga budding na selula na bistado bilang pseudohyphae o "false hyphae". An mga sukol kan mga yeast iyo iba-iba, kun sain nakadepende sa species asin kapalibotan, na harus may sukol nin 3–4 µm sa diyametro, maski ngani an ibang mga yeast pwedeng magdakula hasta 40 µm an sukol.

Kadaklan kan mga yeast iyo nabubuhay hale sa asekswal na reproduksyon na "mitosis", na harus iyo sa asimetrikong pagbanga na prosesong "budding". Sa saindang sarong-selulang pagdakula na kasibotan, an mga yeast pwedeng maribong sa mga mold, na nagpapadakula nin hyphae. An mga "fungal" na mga specie na pwedeng magporma kapareho kan duwa (depende sa temperatura o iba pang mga kondisyon) iyo pig-aapud na "dimorphic fungi".

An specie kan yeast na Saccharomyces cerevisiae pigliliwat an carbohydrates pasiring sa carbon dioxide asin mga alkohol sa proseso na permentasyon. An mga produkto kan reaksyong ini iyo piggagamit sa paggibo nin mga tinapay asin sa mga alkoholikong inomon na nagpuon pa mga ribong taon an nakaagi.

An S. cerevisiae iyo importante man sa modelong organismo sa modernong selulang biyolohiya na research, asin iyo saro sa mga pinakaimportanteng labing pig-aadalan na eukaryotikong mikroorganismo. An mga para-research iyo pigkultura ini para mas maintindihan pa an biyolohiya kan mga eukaryotikong selula asin an pantawong biyolohiya sa mas mahiwas na detalye. An iba pang specie kan mga yeast, arug kan Candida albicans, iyo mga opurtunistang pathogen asin pwedeng magkawsa nin impeksyon sa mga tawo. An mga yeast iyo piggagamit naman para makahimo nin kuryente sa mikrobyal na fuel cells asin para makagibo nin ethanol para sa industriya nin "biofuel".

• Serbesa
• Sake
• Soju
• Carbohydrate
• Permentasyon

An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Yeast.

Pinopoonan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.