Tibulaka
An tibulaka iyo an nagpapatos sa sugok asin ini pwedeng matagas o hanak-hanak na garo goma. Ini iyo an nagsasaray kan embryo manta ini nagtatalubo. An tibulaka kan sugok may mga pinong-pinong mga saromsoman na nagsisirbeng alisngawan asin hangosan kan embryo na pwedeng mag'abot 17,000 sa pagkadakul. Sa kadakulan kan mga sugok nin gamgam an laog kan tibulaka linalaman kan inaapod na "kapulahan" (Ingles, yolk) asin "kaputian" (Ingles, albumen). An tibulaka sinasabing gibo haros sa kristal na calcium carbonate. Ining membranong ini pwede igdi maglagbas an duros asin an alumahad. Sa ibabaw kaini may mahimpis na patos na inapod na cuticle na ngane dai makalaog an mga bacteria asin alpog. Sa pag'oltan kan tibulaka asin kaputian, igwa pa siyang duwang silag na makunot-kunot na membrano na gibo sa protina na ini naman kalasag sa anoman na paglaog nin bacteria. An silag na membrano sinasabing keratin an kinagibohan, siring kan nakukua sa buhok nin tawo.[1][2]
Hitsura kan tibulaka sa mga sugok
[baguhon | baguhon an source]
An hitsura asin kolor kan tibulaka nin sugok iba-iba depende sa klase kan hayop, gamgam man, sira, insekto o mga kuhol, asbp. Igwang puting-puti kaini, kolor itom, gatason, may burik-butikon, malakayumanggihon, abohon, asin an iba man may mga kurit-kurit. An porma pwedeng bilogon, talipni, matilaba, balisongsong, o oval na pasadit sa sarong poro. Pwede man an ibabaw kan tibulaka magaspang, mahalnas , o gurudol-gudol. Igwa man tibulaka na garo silag.
Mga tibulaka nin mga crustacean
[baguhon | baguhon an source]Inaapod man sa Bikol na tibulaka an patos na nagtatahob asin nagtataong proteksyon sa hawak kan mga aniit, kasag, ogama, umang, asbp.[3])
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ https://www.exploratorium.edu/cooking/eggs/eggcomposition.html Kinua 15-05-17
- ↑ https://extension.illinois.edu/eggs/res16-egg.html Kinua 15-05-17
- ↑ tibulaka. Mintz, Malcolm W. Bikol Dictionary. Volume II. Bikol-English Dictionary. Uniprint. Perth, Western Australia. 2004. p. 944 ISBN 0 9580383 5 X
