Lapnisan

An lapnisan, (sa Ingles inaapod na agarwood, aloeswood, eaglewood o gharuwood (sc., Aquilaria malaccensis Lam. (Thymelaeaceae)) sarong tinanom na nagpoprodyusir nin mahamyong nagsasalong na baro-baraak na kahoy, ini inuusar sa pahamot o olor, sa insenso asin man sa paggibong pigurin. Ini naporma asin nabutwa sa kahawakan basta linalaog asin iniestaran ("naimpeksyon") kan sarong klaseng "alamag" (Phialophora parasitica). Kun dai pa nauulakitan, an kahoy daing parong, malamuti an kolor; Alagad, pag an impeksyon nagpoprogreso na, an kahoy nahihilngan nin mala'tom asin aromatikong salong, inaapod na aloes resulta kan pag'impeksyon. An pagsige pag'impeksyon nabunga nin mahibog, maitom, dusok sa salong na mga karabaak na kahoy-kahoy. An dusok sa salong na ini pigpapahalagahan na gayo sa kultura nin Subangan asin Habagatan Asya gibo kan pambihirang hamyo kaini gamit sa mga insenso asin olor.

Saro sa rason na ini maipo nang marhay asin kamahalan kaini gibo kan pagpawara na kan rekursong layas na ini.^[1] Poon 1995, an Aquilaria malaccensis, an nangengenot na kuanan, nakalista sa Appendix II (madali nang mamiligrong species) kan Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora.^[2] Kan 2004, gabos na Aquilaria na species piglista na sa Appendix II. Alagad, an ibang mga nasyon may pagduda pa sa pagkatama' kan paglista kaini nin siring.^[2]

An aromatikong kalidad kan lapnisan impluwensyado kan klase nin species, geograpikong lugar namumugtakan, an sanga kaini, an troso, asin gamot na hinalean, lawig nin panahon poon naimpkesyon, asin mga metodo nin pagsaray saka pagproseso. .^[3]

An mga ninasunod na species Aquilaria naprodyusir agarwood:^[4]

• 
  Nakultibar na mga lapnisan
• 
  Dai naimpeksyon na 'aquilaria wood' kaya kulang sa maitom na salong
• 
  Binakbak an ubak ngani maimpeksyon an laog kan kahoy kan "alamag" na (Phialophora parasitica)

Sarong tamboan an artikulong ini. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.