[go: up one dir, main page]

Jump to content

Kagadanan

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An kagadanan (Ingles: death) iyo an katapusan kan buhay nin sarong organismo. Kadakol na dahilan an nag-aambag sa kagadanan, kaapil an mga aksidente, paghelang, bakong sapat na nutrisyon, asin iba pa. An pangenot na dahilan nin kagadanan nin tawo sa ibang modernisadong nasyon iyo an dahilan kan pagkagurang. An mga tradisyon asin pagtubod na dapit sa kagadanan iyo an mahalagang kabtang kan kultura asin relihiyon. Sa Kristiyanismo asin Hudaismo, nagtutukoy an pariralang "enot na kagadanan" sa kagadanan nin hawak, mantang an pariralang "ikaduwang kagadanan" iyo nagtutukoy sa kapadusahan sa impyerno.[1]

An kagadanan iyo an pirming pagwakas nin mga tungkuling pambiyolohiya na nagmamantinir nin buhay na organismo. An mga pangyayari na karaniwang nagkakawsa nin kagadanan iyo an edad, paninila, pamamaslang, malnutrisyon, kamatean, asin mga aksidente o trauma na nagreresulta sa kapinsalaang pangkatawan. An mga hawak nin nabubuhay na mga organismo iyo magpupuon na maagnas asin malapa pirang segundo sana pakalihis kan kagadanan.

Sa mga sosyedad kan tawo, an naturales nin kagadanan iyo nagin sarong pangenot na panundon kan mga kaugalian na panrelihiyon kan kinaban asin kan mga pagsisiyasat na pampilosopiya sa laog kan sarong milenyo. Mapupwedeng kaapil digdi an nagkapirang klase nin ibong na buhay o reinkarnasyon. An mga seremonya nin komemorasyon o pag-girumdom pagkaagi kan kagadanan iyo mapupwedeng kabilangan nin pagluluksa o sarong sandali ng katahimikan.

  1. name=Biblia>Abriol, Jose C. (2000). "Unang kamatayan, ikalawang kamatayan". Ang Banal na Biblia, Natatanging Edisyon, Jubileo A.D. Paulines Publishing House/Daughters of St. Paul (Lungsod ng Pasay) ISBN 9715901077. , paliwanag kaugnay ng Pahayag 20: 6, pahina 1812.