Daniel Ortega
Si José Daniel Ortega Saavedra (Pakasayod sa Espanyol: [xoˈse̞ ðaˈnje̞l o̞rˈte̞ɣa saˈβe̞ðɾa]; namundag kan Nobyembre 11, 1945) sarong pulitiko asin rebolusyonaryo, na nagserbi bilang ika-83 na Presidente kan Nicaragua, sarong pwesto na natutukawan niya pa poon 2007. Enot pa, siya nagserbi na komo ika-79ng presidente kan 1985 abot 1990, asin sa haros enterong buhay niya siya lider kan Sadinista Liberation Front (Frente Sandinista de Liberación Nacional o, FSLN). Bilang sarong sosyalista sa pulitika, an mga polisya niya sa gobyerno komo mga repormang makawala, iyo an napasunod sa kahiwasan kan nasyon Nicaragua.
Namundag sa sarong pamilya nin mga trabahador, pagkani'ako pa siya may pagka'ongis na sa nagtutukaw na Presidente kaidto na iyo si Presidente Anastasio Somoza Debayle,na hinihiling kan kadaklan na sarong diktador. Si Ortega marasa pa ta nadamay sa patagong hiron na nakikitusay sa rehimen ni Somoza. Siya napa'ayon sa mga Sandinistas asin nagpaduman sa Cuba kun saen nag'adal kan panggerilyang pakikilaban sa goberynong Marxista-Leninista ni Fidel Castro. Kan an Nicaraguang Rebololusyon nakaasba na nagresulta sa pagkatalsik sa poder kan gobyerno Somoza kan 1979, si Ortega nagin kaapil sa namomoon na multipartidong Hunta Nasyonal nin Pagkasararo' asin ngapit naelinhir presidente, asin siya nagserbi poon 1985 sungdo' 1990 Kan panahon na idto, siya toriyok na Marxista-Leninista, kaya mga repormang makawala an saiyang ipinirit siring kan reporma sa daga, pagpawarak nin yaman asin programa sa literasiya. An mga siring na reporma nagraot sa mga interes ekonomiko kan Estados Unidos asin an administrasyon ni Ronald Reagan naghasi nin sarong maka-toong militia na inapod Contras ngane mabungkal an gobyerno ni Ortega.
Si Ortega nadaog ni Violeta Barrios de Chamorro sa eleksyon presidensyal kan 1990, alagad siya danay pang importanteng pigura sa pulitika oposisyon kan Nicaragua, asin luwayluway naghira sa pana'naw mala ta hale sa Marxistas-Leninista, siya pinagtotolod na an demokratikong sosyalismo. Siya duwang beses pang nagbungsod kan kandidatura na mayong inabtan sa eleksyon presidensyual, kan taon 1996 asin 2001, bago ginana naman an 2006 na eleksyon presidensyal. Kan yaon sa poder, siya nakiapil sa ibang kapwa sosyalista sa Latin Amerika arog ki Hugo Chavez, an Presidente kan Benesuela asin ipig'ayon niya an Nicaragua sa Pag'iribang Bolivariano nin Amerika.[1]
Sa sarong kontrobersyal na eleksyon kan Nobyembre, 2011, si Ortega iyo naman an liwat guminana asin ngonyan na Enero 11, 2012 siya pigproklamang presidente sa sarong bibong inagurasyon kun saen an amigo niyang si Hugo Chavez kan Venezuela asin si Mahmoud Ahmadinejad kan Iran yaon nag-atender.
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- http://www.lavozdelsandinismo.com/ La Voz del Sandinismo]
- Office of the President
- Extended bio by CIDOB Foundation Archived 2012-12-23 at the Wayback Machine. (sa Espanyol)
- Daniel Ortega: Sandanista leader, Nicaraguan president Archived 2008-05-16 at the Wayback Machine. Sepytembre 1997
- Remember Daniel Ortega? He's back. Seyembre 15, 2005
- An old-school Ortega keeps the pink flag flying Archived 2007-09-29 at the Wayback Machine. Nobyembre 2, 2006
- Leftward Tilt: Political Shift in Latin America 2007
- Intellectuals condemn authoritarian Ortega Hunyo 24, 2008
- Et Tu, Daniel?: The Betrayal of the Sandinista Revolution Archived 2009-03-04 at the Wayback Machine. ki Roger Burbach, Marso 1, 2009
